اسرائیل روز شنبه بدون توضیحی، آزادی صدها زندانی فلسطینی را به تأخیر انداخت. این اقدام پس از آن صورت گرفت که حماس شش گروگان باقی‌مانده‌ای را که طبق توافق آتش‌بس در مرحله اول باید آزاد می‌شدند، تحویل داد. هنوز یک هفته از مرحله اولیه این آتش‌بس باقی مانده است.
۶۲۰ زندانی فلسطینی که قرار است آزاد شوند از جمله شامل ۱۵۱ نفر هستند که به دلیل حملات علیه اسرائیلی‌ها به حبس ابد یا احکام سنگین محکوم شده‌اند. حدود ۱۰۰ نفر از آن‌ها به خارج تبعید خواهند شد.
یک انجمن حقوق زندانیان فلسطینی اعلام کرد که در میان آن ها “نائل برغوثی” نیز حضور دارد که بیش از ۴۵ سال را در زندان گذرانده است.
همچنین ۴۴۵ مرد، ۲۳ کودک ۱۵ تا ۱۹ ساله و یک زن که در جریان جنگ توسط نیروهای اسرائیلی در غزه بدون هیچ اتهامی بازداشت شده بودند، قرار است آزاد شوند.
دولت اسرائیل به پرسش‌ها درباره عدم آزادی زندانیان پاسخی نداده است. حماس اسرائیل را به نقض توافق آتش‌بس متهم کرد. “عبداللطیف القانوع”، سخنگوی حماس، گفت “بنیامین نتانیاهو”، نخست‌وزیر اسرائیل به به طور عمد در آزادی زندانیان فلسطین تاخیر ایجاد کرده است.
حماس ادعای ارتش اسرائیل را که براساس شواهد پزشکی قانونی و اطلاعات “نامشخص” ادعا کرده بود که نیروهای حماس کودکان بیباس را “با دستان خالی خود” کشته‌اند، رد کرد و آن را “دروغی برای توجیه اقدامات نظامی اسرائیل در غزه” خواند.
حماس نتانیاهو را به “بازی‌های کثیف” برای خراب کردن توافق آتش‌بس غزه متهم کرد
گروه فلسطینی حماس، که اداره غزه را بر عهده دارد، نخست‌وزیر اسرائیل، بنیامین نتانیاهو، را به کارشکنی در توافق آتش‌بس در غزه متهم کرده و اعلام کرده دولت اسرائیل در مذاکرات مربوط به مرحله دوم این توافق که قرار است تا ۱ مارس به پایان برسد، مشارکت نمی‌کند.
طبق این توافق، که از ۱۹ ژانویه آغاز شد، در مرحله اول قرار بود اسرای اسرائیلی در ازای زندانیان فلسطینی آزاد شوند، نیروهای اسرائیلی به‌طور جزئی از غزه خارج شوند و کمک‌های بشردوستانه به منطقه‌ای که طی ۱۵ ماه گذشته زیر بمباران بی‌وقفه اسرائیل بوده، وارد شود. بر اساس مفاد این توافق، در صورت نهایی شدن مرحله دوم، تمامی اسرای اسرائیلی آزاد شده و یک آتش‌بس دائمی برقرار خواهد شد.
“باسم نعیم”، یکی از اعضای ارشد دفتر سیاسی حماس، روز شنبه به الجزیره گفت: “ما معتقدیم که این بار نیز دولت راست‌گرای اسرائیل در حال انجام بازی‌های کثیف برای خراب کردن این توافق و ارسال پیامی مبنی بر آمادگی برای از سرگیری جنگ است.”
وی تأکید کرد حماس همچنان به این توافق متعهد بوده و به تمامی تعهدات خود در قبال آن عمل کرده است، اما اسرائیل به‌طور مکرر مفاد آن را نقض کرده است.
نعیم افزود: “بیش از ۱۰۰ فلسطینی در مرحله اول آتش‌بس کشته شده‌اند، بسیاری از کمک‌های بشردوستانه توافق‌شده وارد غزه نشده، و خروج نیروهای اسرائیلی از کریدور نتساریم [منطقه‌ای نظامی که غزه را به دو بخش شمالی و جنوبی تقسیم می‌کند] به تعویق افتاده است.”
اوایل این ماه، برخی مقامات اسرائیلی به روزنامه نیویورک تایمز تأیید کردند ادعاهای حماس درباره نقض توافق از سوی اسرائیل صحیح است، اما دولت اسرائیل به‌طور رسمی این اتهامات را رد کرده است.
طبق توافق آتش‌بس، اسرائیل موظف بود ۶۰ هزار واحد مسکونی پیش‌ساخته و ۲۰۰ هزار چادر را وارد غزه کند، اما این وعده هنوز تحقق نیافته است. بیش از ۹۰ درصد از ۲.۴ میلیون فلسطینی ساکن غزه آواره شده‌اند و بخش‌های وسیعی از این منطقه به ویرانه تبدیل شده است.
از زمان آغاز حملات اسرائیل در ۷ اکتبر ۲۰۲۳، بیش از ۴۸,۳۱۹ فلسطینی کشته شده‌اند. همچنین، دفتر رسانه‌ای دولت در غزه اعلام کرده که بیش از ۱۳,۰۰۰ نفر در زیر آوار ناپدید شده و احتمالاً جان باخته‌اند. در حمله ۷ اکتبر، دست‌کم ۱,۱۳۹ اسرائیلی کشته شده و حدود ۲۴۰ نفر اسیر شدند.
نتانیاهو تهدید کرده است که جنگ غزه را از سر خواهد گرفت و مدعی شده به طرح ایالات متحده برای “تسلط بر این منطقه و آواره کردن ساکنان فلسطینی آن” متعهد است، هرچند ترامپ ظاهراً از این طرح فاصله گرفته است.
نخست‌وزیر اسرائیل بارها اعلام کرده قصد دارد جنگ غزه را تا تحقق اهدافش ادامه دهد، ازجمله نابودی توانایی‌های نظامی و حکومتی حماس. کابینه او هنوز رأی نداده است که آیا شرایط لازم برای عبور از مرحله اول آتش‌بس به مرحله دوم فراهم شده یا خیر.
روز سه‌شنبه، رسانه‌های اسرائیلی گزارش دادند نتانیاهو “ران درمر”، وزیر امور راهبردی خود را برای رهبری مذاکرات مرحله دوم آتش‌بس با حماس منصوب کرده است. در دور قبلی مذاکرات، “رونن بار”، رئیس شین بت (سازمان امنیت داخلی اسرائیل)، و “ددی بارنیا”، رئیس موساد، مسئولیت مذاکرات را بر عهده داشتند.
“زاویر ابو عید”، تحلیل‌گر سیاسی، به الجزیره گفت که انتصاب درمر، که یکی از افراد نزدیک به نتانیاهو است، برای رهبری مذاکرات، تأثیر مهمی در آینده این گفت‌وگوها خواهد داشت.
وی اظهار داشت: “این موضوع اهمیت زیادی دارد، زیرا درمر فردی است که برای نتانیاهو کار می‌کند، نه برای دولت اسرائیل.”
“نور عوده”، خبرنگار الجزیره، از امان، پایتخت اردن گزارش داد: “این همان الگویی است که در هفته‌های اخیر دیده‌ایم: اسرائیل ابتدا با ایالات متحده مذاکره می‌کند، سپس به دوحه یا قاهره می‌آید تا با میانجی‌ها صحبت کند و ببیند چه توافقی می‌توان حاصل کرد.”
وی افزود: “در ۱ مارس، مرحله اول آتش‌بس به پایان می‌رسد. اگر هیچ‌یک از طرفین به ادامه مذاکرات و حفظ آرامش متعهد نشوند، همه نگران خواهند بود که آیا آتش‌بس می‌تواند ادامه یابد یا خیر.”
“آلون پینکاس”، سفیر پیشین اسرائیل در ایالات متحده، در گفت‌وگو با الجزیره اظهار داشت که تحقق مرحله اول آتش‌بس لزوماً به معنای موفقیت مرحله دوم نیست.
وی از تل‌آویو گفت: “دلیل این امر این است که نتانیاهو علاقه‌ای به مرحله دوم ندارد. این مرحله شامل کاهش حضور نیروهای اسرائیلی در غزه در روز ۴۲ آتش‌بس است که تنها یک هفته دیگر باقی مانده است. در روز ۵۰، نه‌تنها کاهش نیرو، بلکه خروج کامل باید انجام شود.”
او افزود که آتش‌بس از یک “توقف درگیری” به “پایان جنگ” تبدیل خواهد شد، که این چیزی نیست که نخست‌وزیر اسرائیل بخواهد.
حماس آماده کناره‌گیری از اداره غزه است
رهبر حماس روز شنبه اعلام کرد که این گروه آماده است از نقش حکومتی خود در غزه کناره‌گیری کند.
به گزارش الجزیره وی اظهار داشت: “ما بارها، حتی پیش از ۷ اکتبر [۲۰۲۳]، اعلام کرده‌ایم که آماده‌ایم فوراً از موقعیت حکومتی خود در غزه کناره‌گیری کنیم و اجازه دهیم که یک دولت وحدت ملی فلسطینی، یک دولت تکنوکرات یا هر جایگزین دیگری که با اجماع فلسطینی‌ها تعیین شود، اداره امور را به دست گیرد.”
باسم نعیم تأکید کرد که این گروه از پیشنهاد مصر برای تشکیل یک کمیته جهت اداره تمامی امور زندگی در غزه، با هماهنگی دولت تشکیلات خودگردان فلسطین در رام‌الله، استقبال می‌کند.
وی افزود که حماس به‌عنوان یک جنبش مقاومت ملی فلسطینی با اهداف مشخص تأسیس شده است، ازجمله “رهایی از اشغالگری، دستیابی به اهداف ملی فلسطین، تشکیل دولت مستقل، تعیین سرنوشت و حق بازگشت.”
او گفت: “ما همراه با دیگر گروه‌ها و مردم خود، از تمامی ابزارها، ازجمله ابزارهای سیاسی، دیپلماتیک و مقاومت مسلحانه، برای دستیابی به این اهداف استفاده خواهیم کرد. اما برای اداره زندگی روزمره فلسطینی‌ها، ازجمله بهداشت، آموزش و امور اجتماعی، آماده‌ایم که آن را به یک راه‌حل مبتنی بر اجماع بسپاریم.”
