در پی تحولات اخیر در جنگ داخلی سوریه، گروههای شورشی اسلامگرا موفق شدند شهر استراتژیک حماه را از نیروهای دولتی بشار اسد تصرف کنند. این عملیات که به رهبری گروه هیئت تحریر الشام انجام شد، یکی از مهمترین پیروزیهای مخالفان اسد به شمار میرود و بار دیگر کنترل دولت سوریه بر بخشهای حیاتی کشور را به چالش کشیده است.
روز پنجشنبه، شبهنظامیان هیئت تحریر الشام پس از پنج روز نبرد شدید با نیروهای وفادار به دولت سوریه، وارد شهر حماه شدند. نیروهای مخالف از سمت شرق به شهر نفوذ کردند و نیروهای دولتی را وادار به عقبنشینی کردند.
رهبر این گروه، ابو محمد الجولانی، در پیامی به مردم حماه اعلام کرد: “این پیروزی بدون انتقام و با رحمت خواهد بود.”
وزارت دفاع سوریه ابتدا ورود شورشیان به حماه را تکذیب و خطوط دفاعی خود را “نفوذناپذیر” توصیف نمود. اما با شدت گرفتن درگیریها و نزدیک شدن آن به مرکز شهر، ارتش سوریه اعلام کرد برای “حفظ جان غیرنظامیان و جلوگیری از دخالت مردم حماه در این نبردها”، نیروهای خود را از این منطقه خارج کرده است.
شهر حماه که در مسیر بزرگراه حیاتی دمشق قرار دارد، از گذشته یکی از مراکز مهم استراتژیک در سوریه محسوب میشود. این شهر در سال ۲۰۱۱ صحنه اعتراضات گسترده علیه بشار اسد و در طول جنگ داخلی، چندین بار شاهد نبردهای شدید بین نیروهای دولتی و مخالفان بود.
حماه همچنین یادآور قتلعام معروف سال ۱۹۸۲ است، زمانی که نیروهای وفادار به حافظ اسد، رئیسجمهور وقت، این شهر را برای سرکوب شورش مخالفان سنی محاصره کردند و هزاران نفر در این عملیات کشته شدند.
پیشرویهای اخیر هیئت تحریر الشام محدود به حماه نیست. این گروه در یک حمله گسترده توانست کنترل شهر حلب، دومین شهر بزرگ سوریه، و بخشهای وسیعی از شمال شرقی کشور را نیز به دست گیرد. این پیشرویها نگرانیهای جدی در میان حامیان خارجی اسد، بهویژه روسیه و ایران، ایجاد کرده است.
در حالی که روسیه به دلیل درگیریهای نظامی خود در اوکراین قادر به ارائه حمایت گسترده نیست، ایران نیز نگران حملات هوایی اسرائیل به خاک سوریه است که در یک سال گذشته افزایش یافته است.
دمیتری پسکوف، سخنگوی کرملین، اعلام کرد که مسکو “به دقت” اوضاع سوریه را زیر نظر دارد و بر اساس ارزیابیها تصمیم خواهد گرفت که چه میزان کمک به دولت سوریه ارائه دهد.
تحلیلگران معتقدند عواملی همچون پایین بودن روحیه نیروهای ارتش سوریه، فساد، نارسایی در زنجیره فرماندهی و حقوق پایین، از جمله دلایل اصلی شکست سریع نیروهای دولتی در برابر شورشیان بوده است.
گزارشهایی از افزایش فرار سربازان از ارتش سوریه و ترک مواضع خود منتشر شده است. بشار اسد در تلاش برای بهبود وضعیت، هفته گذشته فرمانی صادر کرد که بر اساس آن حقوق نظامیان ۵۰ درصد افزایش یافت.
گریگوری واترز، تحلیلگر مؤسسه خاورمیانه، میگوید که حمایت نظامی ایران و روسیه از سوریه در مقایسه با دورههای پیشین کاهش یافته است. او معتقد است که حتی اگر این دو کشور حمایت خود را افزایش دهند، همچنان محدودیتهایی به دلیل درگیریهای داخلی خود خواهند داشت.
وی افزود: “به نظر نمیرسد که نیروهای وفادار به دولت دمشق بتوانند مجدداً به موقعیت قبلی خود بازگردند.”
این تحولات در حالی رخ میدهد که منطقه خاورمیانه همچنان با بحرانهای گسترده روبهرو است. صحنههای دلخراش از غزه و اسرائیل از ۷ اکتبر تاکنون میلیونها نفر را در سراسر جهان متأثر کرده است و بحران در لبنان و کرانه باختری نیز شدت گرفته است.
یک پاسخ
به نظر میاد چپ آمریکایی،از سقوط سوریه خوشحال است.با حرارت تمام از پیشروی داعش میگویید.چه تحریر شام ،چه کردها از جانب اسرائیل حمایت میشوند.سقوط سوریه ،جنبش مدنی در ایران را بسیار دشوارتر میکند.