عملیات شاخه القاعده، هیئت تحریر الشام، اهداف متعددی را دنبال میکند که از جمله آنها کمک به ترکیه برای کنترل مناطق کردنشین است. بمبارانهای اسرائیل نیز به نفع اسلامگرایان تمام میشود.
از چهار سال پیش، استان حلب علیرغم نزدیکی به منطقه ادلب در شمال غرب که تحت کنترل سازمان جهادی هیات تحریر الشام است، در آرامشی نسبی به سر میبرد. هیات تحریر الشام، شاخه سوری القاعده که پیشتر با نام جبهه النصره شناخته میشد، روز چهارشنبه یک عملیات گسترده علیه نیروهای دولتی انجام داد که تاکنون بیش از ۲۴۰ کشته بر جای گذاشته است.
هیئت تحریر الشام از سوی اسلامگرایان مسلحی که توسط ترکیه تجهیز و آموزش داده شدهاند، حمایت میشود. جهادیها و متحدانشان روز پنجشنبه مسیر حیاتی بین دمشق و حلب را قطع کردند. دفتر هماهنگی امور بشردوستانه سازمان ملل (OCHA) اعلام کرد «بیش از ۱۴ هزار نفر، که نزدیک به نیمی از آنها کودکان هستند، به دلیل خشونتها آواره شدهاند.»
از چند ماه پیش، هیات تحریر الشام قصد داشت از شرایط ایجادشده توسط اسرائیل بهرهبرداری کند. تلآویو به طور مداوم تأسیسات نظامی سوریه و مناطق حضور نیروهای حزبالله و سپاه پاسداران ایران را بمباران میکند. به همین دلیل، این اتحاد که شاید در ظاهر غیرطبیعی به نظر برسد، جهادیها را به اقدام تحریک کرده است.
تضعیف قدرت بشار اسد
دو هدف اصلی در این عملیات دنبال میشود. نخست، مشارکت در یک حمله منطقهای برای تضعیف بیشتر قدرت بشار اسد.
بشار اسد دیگر در موقعیت ده سال پیش قرار ندارد و هدف اصلی اکنون نه سرنگونی او، بلکه مجبور کردن سوریه به کنار گذاشتن اتحادش با ایران و حزبالله است؛ چراکه تسلیحاتی که حزبالله از تهران دریافت میکند از خاک سوریه عبور میکنند.
این اقدام در راستای پروژه منطقهای آمریکا برای ایجاد یک خاورمیانه جدید است که در آن تمامی کشورها یا همسو با واشنگتن باشند یا از نظر سیاسی و اقتصادی مهار شوند. برای ایران، این مجازات شامل انزوای بیشتر و شاید جنگ، بهویژه با روی کار آمدن دونالد ترامپ در آمریکا است.
وضعیت کنونی که آرامش نسبی چهار سال گذشته را توضیح میدهد، احتمالاً دستخوش تغییر خواهد شد. ورود رئیسجمهور جدید به کاخ سفید، موضوع باقیماندن حدود ۵۰۰ سرباز آمریکایی در شمال شرق سوریه، در مناطق نفتخیز تحت کنترل اداره خودگردان شمال شرق سوریه، را مطرح میکند.
این مناطق شامل کردستان سوریه (روجآوا) و مناطق حسکه و دیرالزور هستند. خروج احتمالی نیروهای آمریکایی – که خود ترامپ هم به آن اشاره کرده است – اشتهای ترکیه را برای اقدام بیشتر تحریک کرده است. ترکیه که از سال ۲۰۱۶ تاکنون چندین بار نیروهای نظامی خود را وارد خاک سوریه کرده، موفق شده است از تداوم ارضی اداره خودگردان جلوگیری کند.
ایجاد یک منطقه حائل در خاک سوریه
برای این هدف، ترکیه نیروهای شورشی را در مناطق مرزی مستقر کرده که برخی از آنها از اعضای پیشین داعش هستند.
اینگونه بود که ارتش ملی سوریه به وجود آمد؛ نامی که قصد دارد با ارتش عربی سوریه که وابسته به دمشق است، اشتباه گرفته شود. در حقیقت، این دخالت ترکیه تازگی ندارد. از ابتدای جنگ سوریه در سال ۲۰۱۱، آنکارا تحت نظارت سرویس اطلاعاتی ترکیه جداشدگان ارتش سوریه را در خاک خود آموزش داد که در میان آنها ارتش آزاد سوریه (FSA) در جولای همان سال شکل گرفت.
امروز، ترکیه امیدوار است با ایجاد یک منطقه حائل دائمی در خاک سوریه، از نفوذ نیروهای کرد که در قالب نیروهای دموکراتیک سوریه (SDF) سازماندهی شدهاند، جلوگیری کند. این نیروها ارتباطاتی با حزب کارگران کردستان (PKK) دارند. بر اساس گزارش کنگره ملی کردستان (KNK)، «حملهای گسترده علیه منطقه کردنشین تل رفعت در شمال غرب سوریه در حال آمادهسازی است.» تل رفعت میزبان صدها هزار آواره کرد است که در سال ۲۰۱۸ پس از حمله ترکیه به عفرین مجبور به فرار شدند.
حزب کارگران کردستان همچنین اعلام کرده است: «بر اساس گزارش منابع محلی، ترکیه مرز با شمال غرب سوریه را باز کرده و به شمار بیشتری از جهادیها اجازه ورود به سوریه داده است.» جمعیت کرد حلب به طور واضح از پیشروی جهادیها تهدید میشوند، هرچند هنوز مشخص نیست که آیا قصد تصرف کامل این شهر را دارند یا نه. همچنین مشخص نیست که آیا ارتش سوریه، با حمایت نیروی هوایی روسیه، قادر به مقابله با این شرایط خواهد بود، بهویژه که مسیر دمشق به حلب اکنون در دو نقطه توسط هیات تحریر الشام قطع شده است.
منبع: اومانیته – برگردان برای اخبار روز: ریحانه مقدم
یک پاسخ
انتقال مرکز درگیری از غزه به لبنان و اکنون به سوریه و فردا شاید به عراق و در آخر به ایران را میتوان تا حدی هم اکنون حدس زد!
تحولات در منطقه با شتاب پیشروی میکنند ولی اپوزیسون ایرانی هنوز در گیر تصفیه حساب های گذشته و شعارهای کودکانه و خود محوری است.
با آرزوی یک اتحاد همه گیر برای سرنگونی و یا تحولات اساسی در ایران خوشبین باشیم.