یاماندو اورسی، نامزد جبهه گسترده (Frente Amplio)، در انتخابات ریاست‌جمهوری که روز یکشنبه برگزار شد، به پیروزی رسید. به گفته مارکوس کاساس، تحلیلگر سیاسی، بازگشت جناح وابسته به رئیس‌جمهور نمادین پیشین، په‌په موجیکا، به قدرت، نتیجه سیاست‌های غیرتوزیعی رئیس‌جمهور لاکایه پو است و در عین حال باعث تقویت جناح چپ در آمریکای لاتین، به‌ویژه در مرکسور می‌شود
نامزد ائتلاف چپ جبهه گسترده (FA) روز یکشنبه در انتخابات ریاست‌جمهوری اروگوئه پیروز شد. یاماندو اورسی با کسب ۴۹.۸ درصد آرا در برابر رقیب خود از جناح راست میانه، آلوارو دلگادو (حزب ملی)، که نماینده رئیس‌جمهور فعلی، لوئیس لاکایه پو بود، برنده شد. لاکایه پو از سال ۲۰۲۰ در قدرت بوده و طبق قانون اساسی از شرکت در یک دوره متوالی منع شده است. با وجود نتایج خوب اقتصادی کلان، جناح راست نتوانست پیروز میدان باشد. مارکوس کاساسا تحلیلگر سیاسی، مدیر رسانه مستقل Dopamina به پرسش هایی در باره ی نتیجه ی این انتخابات پاسخ می دهد:
پیروزی و بازگشت جبهه گسترده به قدرت در اروگوئه چه معنایی دارد؟
پیروزی جناح چپ در کشور ما نشان‌دهنده بازگشت به دیدگاهی سیاسی است که نابرابری‌ها را در مرکز توجه خود قرار می‌دهد. در کشوری که بیش از نیمی از جمعیت آن برای بقای خود به حقوق یا مستمری متکی هستند، بازگرداندن قدرت خرید واقعی حقوق‌ها و مستمری‌ها ضروری‌تر از همیشه است. در چهار سال گذشته، در دوره ریاست‌جمهوری لاکایه پو، قدرت خرید اوروگوئه‌ای‌ها به‌شدت تحت تأثیر قرار گرفت، در حالی که اقتصاد ۷ درصد رشد داشت. بازسازی تعادل، هدفی است که جبهه گسترده برای تحقق آن تلاش خواهد کرد.
آیا رشد اقتصادی به اکثریت مردم نفعی رسانده است؟ آیا «چکه کردن» (نظریه ای که می گوید اگر رشد اقتصادی در سطح بالای جامعه مانند شرکت‌ها و ثروتمندان اتفاق بیفتد، این منفعت‌ها به مرور به سطوح پایین‌تر جامعه نیز منتقل می‌شود – مترجم) رخ نداده است؟
نه، برعکس. رشد اقتصادی قابل توجه بود، به‌ویژه با توجه به همه‌گیری کووید-۱۹ و خشکسالی سال ۲۰۲۳. با این حال، این شاخص‌های خوب اقتصادی کلان به بهبود کیفیت زندگی مردم منجر نشد. در طول پنج سال دوره ریاست‌جمهوری لاکایه پو، کارگران بخشی از حقوق خود را از دست دادند.
بر اساس گزارشی از دانشگاه جمهوری اروگوئه، بین سال‌های ۲۰۱۹ و ۲۰۲۳، نابرابری‌ها در اروگوئه به‌شدت افزایش یافته است. ۷ درصد رشد اقتصادی عمدتاً توسط ۵ درصد از جمعیت جذب شد، در حالی که ۹۵ درصد دیگر خانوارها درآمد خود را از دست دادند. در همین حال، انتقال ثروت از کار به سرمایه، ۸ درصد از تولید ناخالص داخلی را شامل شد.
به طور خلاصه، می‌توان گفت دولت راست‌گرای لاکایه پو به رشد اقتصادی و کنترل شاخص‌های کلان اقتصادی، به‌ویژه تورم، دست یافت، اما این دستاوردها برای اکثریت اوروگوئه‌ای‌ها فایده‌ای نداشت. این دوره راست میانه نشان داد که رشد اقتصادی به‌تنهایی کافی نیست، زیرا اگر بازار عامل اصلی تخصیص منابع باشد، این منابع را به‌طور نابرابر توزیع می‌کند.
ضرورت مداخله دولت از طریق سیاست‌های اجتماعی و ترویج سیاست‌های افزایش حقوق، اهداف و چالش‌هایی خواهد بود که دولت آینده جبهه گسترده باید با آن‌ها مواجه شود.
تأثیرات این پیروزی در سطح آمریکای لاتین چیست؟
از منظر بین‌المللی، مهم است که اشاره کنیم دولت فوق‌راست خاویر میلی اکنون در منطقه مخروط جنوبی منزوی خواهد شد. میلی که پیروزی ترامپ را مانند پیروزی خودش جشن گرفته بود، امروز خود را در محاصره دولت‌های پیشرفت‌گرا می‌بیند: لولا داسیلوا در برزیل، گابریل بوریک در شیلی و به‌زودی یاماندو اورسی در اروگوئه.
در قسمت شمالی تر، گوستاوو پترو در کلمبیا، لوئیس آرسه در بولیوی و شینبام در مکزیک نیز جناح چپ آمریکای لاتین را تقویت می‌کنند. این جناح پس از یک موج محافظه‌کارانه، اکنون بار دیگر با حضور دولت‌های پیشرفت‌گرا توازن قاره‌ای را به سمت چپ تغییر داده است، هرچند با تفاوت‌ها و ویژگی‌های خاص خود.
امیدی برای احیای مرکسور پیشرفت‌گرا؟
پیروزی یاماندو اورسی بدون شک تأثیری بر مرکسور خواهد داشت، که به دلیل اقدامات تجزیه‌گرایانه میلی و لاکایه پو دچار ضعف و شکاف شده بود. اکنون، اکثریت اعضای مرکسور در ساخت یک بلوک منطقه‌ای همسو خواهند شد که هدفش این است که آمریکای لاتین دیگر «حیاط خلوت ایالات متحده» نباشد و روابط تجاری خود را با چین، بزرگ‌ترین شریک تجاری بلوک، عمیق‌تر کند.
دوره‌های تغییر در منطقه پیش رو است و اگر به تجربیات گذشته اعتماد کنیم، این دوره‌ها زمان‌هایی خواهد بود که کارگران، بازنشستگان و در کل اکثریت جمعیت در مرکز توجه سیاست قرار خواهند گرفت، نه بازار.
منبع: اومانیته – برگردان برای اخبار روز: ریحانه پارسا
* مرکسور (Mercosur)، که مخفف بازار مشترک آمریکای جنوبی (Mercado Común del Sur) است، یک اتحادیه اقتصادی و سیاسی میان برخی کشورهای آمریکای جنوبی است که در سال ۱۹۹۱ تأسیس شد. هدف این اتحادیه، ارتقای همگرایی اقتصادی، تجاری، و سیاسی در منطقه است. اعضای اصلی مرکور عبارتند از: آرژانتین؛ برزیل؛ پاراگوئه، اروگونه و ونزوئلا (عضویت آن از سال ۲۰۱۶ به حالت تعلیق درآمده است.) اعضای همکار را کشورهایی مانند بولیوی (که در حال حاضر در حال پیوستن به مرکسور است)، شیلی، پرو، کلمبیا، و اکوادور تشکیل می دهند.
