مناسبت ۱۶ آذر با افق سیاسی ضد استبداد سلطنتی، ضد امپریالیستی در آذر ۱۳۳۲ و در اعتراض برحق علیه سفر نیکسون معاون وقت رئیس جمهور آمریکا پایه گذاشته شد. در آن تحرک اعتراضی متاسفانه سه دانشجوی مبارز دانشگاه تهران جانباختند.
در دهه های اخیربه ابتکار جریان چپ و سوسیالیست درون دانشجویان و دانشگاهها مناسبت روز دانشجو به چهارچوب سیاسی ضد استبدادی و صرفأ ضد رژیمی محدود نمانده است. دانشگاه و تحرک دانشجویی هم پابپای انکشاف طبقاتی و سیاسی بیشتر در جامعه، پابپای رشد و عرض اندام گرایشها و جنبش های اجتماعی متفاوت در جامعه دستخوش تحول شده است. سالها است دانشگاه و صفوف مبارزات دانشجویی شاهد تحرک مبارزاتی متفاوت و پولاریزه شده است. این پدیده در طول حاکمیت سیاه جمهوری اسلامی شفافیت بیشتری پیدا کرده است. گرایشات مختلف، شاخه های مختلف جریانات اسلامی و طرفدار جمهوری اسلامی و وضع موجود، ناسیونالیستهای رنگارنگ، لیبرالها، و چپ ها و کمونیستها و سوسیالیستها تعیّن روشن و ابراز وجود متفاوت در محیط دانشگاه و در میان دانشجویان داشته اند. اوج این پولاریزاسیون مبارزاتی را دراواسط دهه هشتاد شمسی با عروج دانشجویان آزادیخواه و برابری طلب (داب) شاهد بودیم. عروج درخشان چپ و کمونیستها در این سالها در دانشگاههای ایران و در آکسیونهای مبارزاتی این سالها کیفیت دیگری به مبارزات دانشجویی بخشید. این بار دانشجویان مبارز و کمونیست دست به ریشه بردند. چه در محتوا و طرح مطالبات و چه در روش مبارزاتی ابتکارات نوین و سنتهای رادیکالی را جاری کردند. درسهای گرانبهایی را به تجربه مبارزاتی دانشگاه و نسل جوان افزودند. آنها نشان دادند، دانشگاه سنگر دفاع از آزادی و برابری، سنگر دفاع از آزادی عقیده و بیان، سنگر دفاع از حقوق کارگران، سنگر دفاع از آزادی زن و سنگر مبارزه محکم علیه استبداد واختناق و سرکوب و ارعاب در جامعه است. اعلام کردند”فرزندکارگرانیم، در کنارشان میمانیم”. نشان دادند برای دانشجویان آزادیخواه و کمونیست ۱۶ آذر محملی برای متحد کردن توده وسیع دانشجویان حول رادیکالترین و آزادیخواهانه ترین خواسته ها، حول خواست آزادی و برابری است. دانشجویان مبارز در کنار مبارزه برای خواسته های صنفی و بهبود شرایط تحصیلی و آموزش رادیگان، همزمان با مبارزه علیه استبداد و اختناق، نقد سوسیالیستی به بنیادهای سرمایه و تلاش پیگیر برای نهادینه کردن آرمان سوسیالیستی را سرلوحه کارخود قرار دادند.
بر این اساس انتظار میرود دانشجویان چپ و کمونیست به استقبال روز دانشجوی امسال بروند. امسال در شرایطی به استقبال ۱۶ آذر میرویم که معضلات عمیق و گسترده اقتصادی و اجتماعی و سیاسی تحمیل شده از جانب جمهوری اسلامی برگرده اکثریت عظیم و دهها میلیونی جامعه ایران سنگینی میکند. ناسازگاریهای چند جانبه این رژیم با جامعه و طبقه کارگر و بخش وسیع مردم و به ویژه با نسل جوان تشدید شده است. ترفندهای به قتل رساندن رئیسی و آوردن پزشکیان مهره ذوب شده در جلاد اول نظام، خامنه ای منفور، با مانور دروغ “حل مشکلات” برهمگان آشکاربود که اقدامی پوچ و بی ارزش است. جمهوری اسلامی مثل همیشه ناتوانیهای خود را با تشدید سرکوب کارگران، زنان، جوانان و مردم معترض پاسخ میدهد. اما در مقابل با جامعه ای زنده روبرواست. خیزش انقلابی دوسال قبل و گسترش اعتصابات و اعتراضات کارگران، پرستاران،بازنشستگان و معلمان …. و گسترش نفرت و نارضایتی از سراپای این نظام و جناحهای آن فاکتهای واقعی اند که چشم انداز خروش انقلابی و توده ای بزرگ را نوید میدهد. در این شرایط مناسبت ۱۶ آذر امسال بار دیگر میتواند پرچمدار تداوم اعتراضات متحدانه علیه سرکوب و اختناق، علیه تعرض معیشتی و سیاسی جمهوری اسلامی و الهام بخش اعتراضات جاری باشد. دانشجویان سوسیالیست و استادان انقلابی و متعهد در دانشگاههای ایران تردیدی نیست علیه جنگ و تروریسم جاری در خاورمیانه اند. علیه تروریسم دولتی اسرائیل و آمریکا و تروریسم جمهوری اسلامی و جریانات وابسته به این رژیم سفاک در خاورمیانه و هر جای جهان در مناسبت شانزدهم آذر میتوان و باید سخن گفت و محکوم کرد. لازمست نسل کشی مردم غزه و فلسطین توسط فاشیسم حاکم براسرائیل قاطعانه و رسا زیر ضرب اعتراضات دانشجویان رادیکال و آزادیخواه قرار گیرد. به علاوه باید کاری کرد “محور مقاومتیهای پرو اسلامی” در سطح دانشگاهها افشا و منزوی و رسوا شوند. جمهوری اسلامی تلاش میکند آرمان خواهی نسل جوان را با ترفندهای مختلف و سرکوب حاشیه ای و بی تاثیر کند. اما تجربه دانشجویان کمونیست و آزادیخواه و برابری طلب نشان میدهد، جوانان و دانشجویان میتوانند پرچم آزادی و برابری را برافرازند. برای دانشجویان کمونیست و رادیکال ۱۶ آذر محملی برای معنی کردن کمونیسم و ایده های برابری طلبانه در میان دانشجویان و به طبع آن در کل جامعه است. برای دانشجویان چپ و کمونیست این روز فرصتی است که از تریبونهایی که در اختیار دارند نه تنها دانشجویان را بلکه کل جامعه را خطاب قرار دهد و به کلیه مصائبی که جامعه سرمایه داری در مقابل ما قرار داده، اعتراض کنند و پیام آور دنیای بهترباشند.
در این شرایط انتظار طبیعی اینست دانشجویان چپ و کمونیست و صف آزادیخواهی و برابری طلبی در محیط دانشگاهها مبتکرانه و هوشیارانه با تشخیص درست تناسب قوا در راستای گسترش اعتراضات علیه فشارها و تضییقات و محدودیتهای جمهوری اسلامی بکوشند. در تحرک و آکسیونهای احتمالی که صورت می گیرد پرچم رادیکال و انقلابی را برافراشته نگاه دارند. شعارها و مطالبات برحق مردم و کارگران ایران را بار دیگر نمایندگی کنند. مطالبات و شعارهای “نه به اعدام”، “آزادی فوری فعالین کارگری و همه زندانیان سیاسی” “نه به حجاب”، “نه به آپارتاید جنسیتی” و “نه به جنگ و تروریسم”،”نسل کشی در فلسطین موقوف” و “زنده باد آزادی و برابری”،… میتواند شعارها و مطالبات روشن با ابتکار دانشجویان چپ و کمونیست باشد. میتوان کاری کرد اعتراضات رادیکال در فضای سیاسی ایران از کانال دانشگاه هم تقویت بشود و گسترش پیدا کند. فرصتی است تا بار دیگر نسل جوان کمونیست در دانشگاهها و محیط های آموزشی مهر خود را برفضای اعتراضی امروز جامعه ایران بکوبد.
۲۸ نوامبر ۲۰۲۴
***
