دیر البلح، نوار غزه (آسوشیتدپرس):
ریم عجور آخرین بار همسرش، طلال، و دختر چهارسالهاش، مساع، را در ماه مارس دید. این لحظهها که در یک یورش نیروهای اسرائیلی به خانه خانوادهاش در شمال غزه رقم خورد، برای او تبدیل به کابوسی همیشگی شده است. سربازان او را مجبور به ترک خانه کردند و همسر و دخترش را، هر دو زخمی، در پشت سر باقی گذاشت.
هشت ماه بعد، این مادر ۲۳ ساله هنوز هیچ خبری از سرنوشت آنها ندارد. ارتش اسرائیل میگوید آنها را بازداشت نکرده است، اما خانهای که آنها در آن پناه گرفته بودند، پس از حمله با خاک یکسان شد. ریم میگوید: «من در حال هم زندهام و هم مرده.»
صدها مورد ناپدیدی در میانه جنگ
ریم یکی از دهها فلسطینی است که به کمک گروه حقوقی اسرائیلی حموقِد به دنبال اعضای خانوادهای هستند که در جریان یورشها و دستگیریهای نظامی اسرائیل در نوار غزه ناپدید شدهاند. این موارد تنها بخشی از هزاران فلسطینی تخمینی هستند که در طول جنگ ۱۴ ماهه غزه مفقود شدهاند.
به گفته حموقِد، در طول این جنگ، ارتش اسرائیل به شکلی گسترده مردم فلسطین را بازداشت، خانههایشان را تخلیه و آنها را به نقاط مختلف غزه هدایت کرده است. سربازان مردان را، گاه دهها و گاه صدها نفر در یک زمان، بازداشت میکنند و خانوادههایشان را مجبور به ترک خانه میکنند، بدون اینکه مشخص باشد این افراد به کجا منتقل شدهاند.
عدم شفافیت در ثبت بازداشتشدگان
ارتش اسرائیل هنوز شفاف نکرده است که چگونه بازداشتشدگان را ثبت و پیگیری میکند. حتی زمانی که افراد به زندانهای نظامی در داخل اسرائیل منتقل میشوند، ممکن است برای بیش از دو ماه در بیخبری کامل از سوی خانوادهها و وکلا نگهداری شوند. به گفته حموقِد، ناپدید شدن افراد باعث میشود تقریباً هیچ اطلاعاتی از سرنوشت آنها در دست نباشد.
جسیکا مونتل، مدیر حموقِد، میگوید: «ما هرگز چنین شرایطی از ناپدید شدن اجباری دستهجمعی از غزه را تجربه نکردهایم که هفتهها و هفتهها هیچ اطلاعاتی به خانوادهها داده نشود.»
داستان غمانگیز مساع عجور
مساع عجور، دختر چهارساله، یکی از قربانیان این ناپدیدیهاست. ریم میگوید سربازان اسرائیلی در یورش به خانهاش در غزه به سوی خانواده شلیک کردند. او که در آن زمان سه ماهه باردار بود، از ناحیه شکم مورد اصابت گلوله قرار گرفت. همسرش نیز به شدت زخمی شد و مساع، که از ناحیه شانه تیر خورده بود، هنوز نفس میکشید.
سربازان یکی از زخمهای مساع را پانسمان کردند، اما سپس ریم را مجبور کردند تا خانه را ترک کند. او میگوید که التماس کرد تا بتواند دختر و همسرش را با خود ببرد، اما سربازان فریاد زدند: «به سمت جنوب برو!»
ریم مجبور شد پسر کوچکش را بردارد و در حالی که خونریزی داشت، دو ساعت و نیم پیادهروی کند تا به بیمارستانی در مرکز غزه برسد. پزشکان او را معالجه کردند، اما چند هفته بعد مشخص شد که او فرزند در رحمش را از دست داده است.
هفتهها بعد، یک فلسطینی که از زندانی در اسرائیل آزاد شده بود، به خانواده ریم گفت که نام همسرش را در میان لیستی از بازداشتشدگان شنیده است. این شایعه امید ریم را زنده نگه داشته است، اما ارتش اسرائیل به حموقِد گفته است که هیچ سابقهای از بازداشت مساع یا طلال در دست ندارد.
عدم پاسخگویی و مدارک گمشده
بر اساس قوانین زمان جنگ اسرائیل، فلسطینیهای بازداشتشده میتوانند برای بیش از دو ماه بدون ارتباط با دنیای بیرون در بازداشت نگه داشته شوند. به گفته ملینا انصاری، پژوهشگر حقوق بشر، اسرائیل موظف است بر اساس قوانین بینالمللی تمامی عملیات دستگیری و بازداشت را مستند کند، اما ارتش اسرائیل اطلاعات کمی درباره بازداشتشدگان منتشر کرده است.
حموقِد تاکنون از ارتش اسرائیل درباره سرنوشت ۹۰۰ فلسطینی پرسوجو کرده است. ارتش تأیید کرده است که حدود ۵۰۰ نفر از آنها در اسرائیل بازداشت هستند، اما اعلام کرده است که هیچ سابقهای درباره ۴۰۰ نفر دیگر در اختیار ندارد.
پروندههای مشابه از ناپدیدشدگان
یکی دیگر از این موارد، محمود الغربلی، ۷۶ ساله، است که به دلیل ابتلا به سرطان به سختی قادر به حرکت بود. آخرین بار خانوادهاش او را زمانی دیدند که سربازان اسرائیلی در جریان یورشی به خانهشان در خان یونس، آنها را مجبور به ترک منطقه کردند. احمد، پسر محمود، میگوید که تلاش کرد به پدرش کمک کند، اما سربازان او را مجبور به ترک محل کردند.
یک ماه بعد، خانواده به منطقه بازگشتند، اما هیچ نشانی از محمود پیدا نکردند. احمد میگوید که «متر به متر» منطقه را جستجو کرده و تنها تعدادی استخوان پیدا کرده است.
در پروندهای دیگر، محمود المقید، ۷۷ ساله، در جریان جستجوی خانوادهاش پس از یک یورش نظامی ناپدید شد. تنها چیزهایی که از او باقی مانده بود، لباسهای پارهاش با کارت شناسایی در جیب بود.
ناپدیدشدگان و گورهای دستهجمعی
طبق گفته یک مقام ارشد سازمان ملل در غزه، ارتش اسرائیل از دسامبر ۲۰۲۳ تاکنون حداقل ۳۱۸ جسد و یک کیسه حاوی اعضای بدن را به غزه بازگردانده است. این اجساد که اغلب ناشناس و تجزیه شدهاند، در گورهای دستهجمعی دفن میشوند.
درخواست برای پاسخگویی
خانوادههای قربانیان و گروههای حقوق بشری خواستار شفافیت و پاسخگویی از سوی ارتش اسرائیل هستند. جسیکا مونتل از حموقِد میگوید: «تردیدها هرگز پایان نمییابند و دل خانوادهها تا زمانی که جسد عزیزانشان را نبینند، آرام نخواهد گرفت.»
منبع: آسوشیتدپرس