بیست وپنجم نوامبر، روز جهانی منع خشونت علیه زنان، فرصتی براییادآوری و جلب توجه جهانی به مسئله خشونت علیه زنان و انواع مختلف آن است. «۱۶ روز نارنجی»،یک کمپین بینالمللی سالانه برای مقابله با خشونت مبتنی بر جنسیت است که از ۲۵ نوامبر آغاز شده و تا ۱۰ دسامبر، روزجهانی حقوق بشر، ادامه دارد.این روزها فرصتیاست برای فعالان مدنی تا به دولت ها یادآوری کنند تا با تدوین برنامههای استراتژیک، بهبود زندگی زنان را دراولویت قرار داده و گامهای مؤثری برای پایان دادن به خشونت علیه زنان بردارند.
خشونت علیه زنان وآپارتاید جنسیتی درایران آنچنان دامنه گسترده ای دارد که دیگرزنانیارای تحمل این حجم از خشونت را ندارند.سرکوب روزانه زنان همراه با توهین وتحقیر، تحمیل حجاب اجباری، زندان،شکنجه ، محرومیت از کارو تحصیل وحتی اعدام۴۶ سال است که با شدت هر چه تمامتر دارد.
ازسوی دیگراز انقلاب۱۳۵۷ تا کنونمقاومت و مبارزه زنانعلیه آپارتاید جنسیتی و سرکوب سیستماتیک زنان بی وقفه ادامه داشته ودراین راه حتی برخی اززنان جان خود را از دست داده اند. قتل دکتر زهرا بنییعقوب در بازداشتگاه همدان، مهسا امینی در بازداشتگاه وزرا، آرمیتا گراوند در مترو تهران «توسط حجاب بان ها»، تیر اندازی به دکتر آرزوبدری درمازندان که منجر به آسیب نخاعی شد،بازداشت آهو دریائی، دانشجوی دانشگاه علوم و تحقیقات دانشگاه آزاد تهران که دراعتراض به رفتارخشن و سرکوبگرانه حراست دانشگاه برای حجاب اجباری واکنش نشان داد وبه بیمارستان روانی فرستاده شده است ،این ها از جمله مواردی است که بدلیل مقاومت در برابر حجاب اجباری انجام شده است.
علاوه بر این هم اکنون ده ها فعال حقوق زنان به جرم برابری خواهی و رفع تبعیض علیه زنان در زندان بسر می برند. برایوریشه مرادی زندانی سیاسیوپخشان عزیزی به اتهام «بغی»حکم اعدام صادر شده است .
کنترل رفتار اجتماعی زنان توسط حکومت اسلامی ، شکلی از خشونت سیستماتیک است که حق انتخاب آزاد زنان را سلب کرده و حضور آنان را از فضای عمومی حذف میکند. نمونههای تلخ این خشونت را میتوان در خودکشیهای دلخراش آیناز کریمی۱۲ ساله و آرزو خاوری۱۶ ساله دید که در پی توهین، تحقیر و تهدید به اخراج توسط مدیر مدرسه به دلیل پوشیدن شلوار جین رخ داد. این حوادث، نمادی از نظام آموزشی جنسیتزده درایران است.
قتلهای ناموسی و خشونتهای مبتنی برفرهنگهای سنتی، تحت تأثیر قوانین زنستیز،افزایش یافته است.در سال ۱۴۰۲، گزارش مستند ۱۸۷ مورد قتل ناموسی توسط کمپین توقف قتلهای “ناموسی” منتشر شد و در شش ماه اول سال ۱۴۰۳ نیز۹۸ مورد دیگر توسط کمپین ثبت شده است. این شکل از خشونت، که اغلب بدون برخوردهای قانونی مناسب باقی میماند، نقض آشکار حقوق انسانیزنان است و تنها با لغو قوانین زنستیز و افزایش آگاهی عمومی میتوان به آن پایان داد.
زنان در ایران هر روز با انواع آزارهای خیابانی و جنسیتی در محیط کار مواجه میشوند. نبود قوانین حمایتی کارآمد برای مقابله با این موارد، زنان را در معرض خطرهای جدی قرار داده و حق آنها برای حضور امن در جامعه را از بینمیبرد.بسیاری از زنان از فرصتهای برابر درآموزش و اشتغال محروم هستند. محدودیتهای جنسیتی در برخی رشتههای تحصیلی و عدم امکان پیشرفت شغلی به دلیل نگرشهای سنتی، به نوعی خشونت ساختاری علیه زنان تبدیل شده است.
گرچه خشونت علیه زنان جهانی است با اینحال درکشورهای تحت حکومت های اسلامی خشونت علیه زنان دارای لایه های متفاوت است.مردسالاری ،قوانین تبعیض آمیزعلیه زنان، قتلهای “ناموسی” ترویج وعادی کردن خشونت علیه دختران، همچون کودک همسری، ازدواج های اجباری ، کودک مادری ،ناقص سازی جنسی زنان، بارداری های اجباری، ممنوعیت و جرم انگاری سقط جنین از جمله مواردی است که در کشورهای تحت حکومت های اسلامی به زنان تحمیل می شود.
ما در کمپین توقف قتل های « ناموسی»بار دیگر صدای اعتراض خود را در برابر هرگونه خشونت، تبعیض، و بیعدالتی علیه زنان بلند میکنیم.وهمراه و همگام به پیش میرویم تا عریان ترین شکل خشونت و ستمی را که بر زنان طی قرنها بنام دفاع از «ناموس» جان های بسیاری را گرفته است ، از جامعه ایران بر افکنیم
این بیانیه، دعوتی است به همه افراد، نهادها، و دولتها تا برای پایان دادن به این چرخه خشونت و تبعیض تلاش کنند. ما خواهان اصلاحات قانونی، آموزشهای گسترده در زمینه برابری جنسیتی، و تضمین حقوق انسانی برای همه زنان در ایران و جهان هستیم
بهیاد داشته باشیم که منع خشونت علیه زنان، تنها یک مسئولیت فردی نیست؛ بلکه وظیفهای جمعی و گامی حیاتی برای تحقق جامعهای عادلانه و انسانی است.
کمپین توقف قتلهای “ناموسی” نوامبر ۲۰۲۴