آلمان شاهد یک تغییر سیاسی است که بسیاری از شهروندان را نگران کرده است. رویدادهای اخیر نشان‌دهنده افزایش تنش‌ها در کشور هستند.
فضای سیاسی متشنج در آستانه انتخابات
در آستانه انتخابات روز یکشنبه در آلمان، فضای سیاسی به شدت ملتهب شده است. حملاتی علیه سیاستمداران و فعالان انتخاباتی انجام شده و پوسترهای تبلیغاتی پاره شده‌اند. پیشنهاد “فریدریش مرتس”، رهبر حزب راست میانه “اتحادیه دموکرات‌مسیحی” (CDU)، مبنی بر تصویب لایحه‌ای برای تشدید کنترل مهاجرت که مورد حمایت حزب راست افراطی AfD نیز قرار گرفت، بسیاری از مردم را نگران کرده و برخی حتی خود را در تهدید احساس می کنند.
به گزارش گاردین حزب AfD که توسط سرویس اطلاعات داخلی آلمان به عنوان یک حزب مشکوک به افراط‌گرایی راست‌گرا طبقه‌بندی شده، اخیراً “دیوار آتش” مخالفت با همکاری با راست افراطی را در پارلمان شکسته است. در واکنش به این موضوع، اعتراضات گسترده‌ای در سراسر کشور شکل گرفت و “آلبرشت واینبرگ”، یکی از بازماندگان هولوکاست، در اعتراض به این اقدام نشان افتخار فدرال خود را پس داد.
نقش اطلاعات نادرست و رسانه‌های اجتماعی
رشد AfD با انتشار اطلاعات نادرست همراه بوده است که در جریان همه‌گیری کووید-۱۹ در سال ۲۰۲۰ شدت گرفت، زمانی که جنبش “کوئردنکن” (Querdenken) شکل گرفت. در این دوره، برخی از اعضای AfD به‌طور فزاینده‌ای با نظریه‌پردازان توطئه و افراط‌گرایان راست‌گرا همکاری کردند.
در عین حال، رسانه‌های اجتماعی مانند “تیک‌تاک”، “تلگرام” و “توییتر” (که اکنون X نامیده می‌شود) در آلمان محبوبیت بیشتری پیدا کردند و به گسترش بی‌رویه اطلاعات و روایت‌های سیاسی کمک کردند. هیچ حزب آلمانی به اندازه AfD در این پلتفرم‌ها، به ویژه در تیک‌تاک، موفق نبوده است.
افزایش تلاش‌ها برای عادی‌سازی نظریه‌های توطئه و تحریف تاریخ نیز به چشم می‌خورد. در ماه ژانویه، “آلیس وایدل”، یکی از رهبران AfD، در یک گفت‌وگوی آنلاین با “ایلان ماسک” ادعا کرد که “هیتلر یک کمونیست بود”.
افزایش خشونت و شباهت‌های تاریخی
حمایت از AfD به‌ویژه در مناطق روستایی که از نظر اقتصادی ضعیف هستند و زیرساخت‌های نامناسبی دارند، به سرعت در حال افزایش است. سیاستمدارانی مانند “بیورن هوکه”، رهبر AfD در ایالت تورینگن، و “ماکسیمیلیان کرا”، نماینده پارلمان اروپا از AfD، با وجود رسوایی‌های مختلف، برای بسیاری از مردان جوان الگو محسوب می‌شوند.
آلمان از زمان پایان جنگ جهانی دوم، سابقه طولانی درگیری‌های خشونت‌آمیز راست‌گرایان افراطی را دارد. حملات مرگبار همچنان ادامه داشته است. در آستانه انتخابات فدرال، پنجمین سالگرد حمله نژادپرستانه “هاناو” که جان ۹ جوان را گرفت، برگزار شد. در جریان یک اعتراض، بازماندگان و خانواده‌های قربانیان بنری را با این شعار حمل کردند: “AfD در این تیراندازی نقش داشته است.”
چهار ماه پیش از حمله هاناو، یک راست‌گرای افراطی به یک کنیسه در “هاله” حمله کرد و سپس یک مغازه کباب‌فروشی را هدف قرار داد که منجر به کشته شدن دو نفر شد. در زندان، او توانست سلاحی بسازد و نزدیک بود فرار کند. در اوایل فوریه ۲۰۲۵، یک جوان دیگر در ایالت “براندنبورگ” به اتهام برنامه‌ریزی برای حمله به یک مجموعه مسکونی پناهندگان دستگیر شد.
افراط‌گرایی در حال گسترش
جوانان راست‌گرای افراطی در آلمان به‌طور فزاینده‌ای رادیکال و خشونت‌طلب شده‌اند. گزارش‌ها نشان می‌دهد که جوانان افراط‌گرا نه تنها به تبلیغات آنلاین بسنده نمی‌کنند، بلکه گروه‌های خشونت‌طلب نیز تشکیل می‌دهند. این گروه‌ها اقلیت‌ها، مخالفان سیاسی و روزنامه‌نگاران را هدف قرار می‌دهند و اغلب از حملات تروریستی راست‌گرا در گذشته تمجید می‌کنند.
کمپ‌های آموزشی و دوره‌های دفاع شخصی که با شبکه‌های راست‌گرای افراطی مرتبط هستند، شناسایی شده‌اند، جایی که جوانان تحت پوشش “محافظت شخصی” آموزش‌های رزمی می‌بینند. کارشناسان هشدار می‌دهند که این فرهنگ رو به رشد خشونت ممکن است به افزایش بیشتر حملات با انگیزه‌های سیاسی منجر شود و تهدید افراط‌گرایی راست‌گرا را بیش از پیش ملموس کند.
عادی‌سازی افراط‌گرایی: از سخنرانی‌های تحریک‌آمیز تا اقدامات عملی
رسانه‌های وابسته به AfD اغلب اقلیت‌ها را غیرانسانی جلوه می‌دهند و از عباراتی مانند “چاقوکشان یارانه‌بگیر” و “دختران روسری‌پوش” استفاده می‌کنند. این نوع ایجاد تمایز بین “خوب” و “بد” یادآور تاریک‌ترین دوره‌های تاریخ آلمان است.
در همین حال، مباحث انتخاباتی عمدتاً بر روی مسائل مهاجرت، کنترل مرزی و اخراج مهاجران متمرکز شده است، در حالی که موضوعات حیاتی مانند تغییرات اقلیمی و پیشرفت‌های فناوری به حاشیه رانده شده‌اند.
مشاوران تبلیغاتی که با AfD همکاری می‌کنند، ترس‌های عمومی آلمان را به‌خوبی می‌شناسند: رکود اقتصادی، خشونت مهاجران و تغییر در سبک زندگی. این حزب تلاش کرده است در سطح فدرال و ایالتی چهره‌ای موجه نشان دهد، اما رسوایی‌های متعدد در شاخه‌های محلی آن، ماهیت واقعی حزب را آشکار کرده است.
آلمان در معرض خطر
در سال ۲۰۲۴، تعداد جرایم افراط‌گرایانه راست‌گرا در سراسر آلمان به بالاترین حد خود رسید. اعضای گروه‌های مختلفی که خود را برای کودتا و درگیری مسلحانه آماده کرده بودند، دستگیر شدند.
فضای سیاسی شکننده آلمان، دولتی ضعیف و افزایش خشونت راست‌گرایان، وضعیت خطرناکی را ایجاد کرده است. کشوری که زمانی متعهد شده بود “هرگز دوباره” به سوی افراط‌گرایی نرود، اکنون به طرز خطرناکی به تکرار تاریخ نزدیک شده است.
در ژانویه ۲۰۲۵، دو درخواست مشترک برای بررسی امکان ممنوعیت AfD توسط نمایندگان احزاب دموکراتیک در پارلمان ارائه شد، اما حمایت گسترده‌ای دریافت نکرد. یکی از بانیان این طرح، “کارمن وگ”، نماینده حزب سوسیال‌دموکرات (SPD)، به صراحت از ممنوعیت AfD حمایت کرد و هشدار داد: “AfD تهدیدی برای دموکراسی است. در آلمان، دموکراسی یک بار توسط یک حزب که به‌طور دموکراتیک انتخاب شده بود، نابود شد.” او با اشاره به نازی‌ها یادآور شد که در سال ۱۹۳۳، آن‌ها با پیروزی در انتخابات مجلس “رایشستاگ”، قدرت را به‌دست گرفتند.
با این وضعیت، آینده دموکراسی در آلمان بیش از هر زمان دیگری در معرض خطر قرار دارد.
