موقعیت دشوار اوکراین بعد از روی کار آمدن ترامپ

ولودیمیر زلنسکی، رئیس‌جمهوری اوکراین می‌گوید که جنگ روسیه علیه کشورش پس از روی کار آمدن دولت ترامپ زودتر از آنچه تصور می‌شد پایان خواهد یافت.

آقای زلنسکی روز جمعه در مصاحبه با یک رسانه اوکراینی تصریح کرد: «این امر مسلم است که جنگ با سیاست‌های تیمی که پس از این هدایت کاخ سفید را در دست خواهد گرفت، زودتر به پایان می‌رسد. این رویکرد و وعده آنها به شهروندان ما است.»

وی بدون دادن توضیحات بیشتر در خصوص چگونگی تاثیر دولت آینده ایالات متحده به رهبری دونالد ترامپ بر پایان یافتن جنگ در کشورش افزود: «جنگ (زودتر) پایان خواهد یافت، اما تاریخ دقیق آن را نمی دانیم.»

ولودیمیر زلنسکی بار دیگر یادآور شد که در جریان تماس تلفنی اخیر خود با ترامپ پس از پیروزی وی در انتخابات ریاست جمهوری آمریکا، «گفتگوی سازنده‌ای» با وی داشته است.

رئیس جمهوری اوکراین در این خصوص تاکید کرد: طی گفتگو با ترامپ «چیزی نشنیدم که با مواضع ما مغایرت داشته باشد.»

دونالد ترامپ در طول مبارزات انتخاباتی بارها از کمک‌های ده‌ها میلیارد دلاری ارائه شده از سوی کشورش به اوکراین از زمان آغاز تهاجم روسیه در فوریه ۲۰۲۲ تاکنون انتقاد کرده و وعده داده بود که این مناقشه را «طی ۲۴ ساعت» حل خواهد کرد، بدون آنکه هرگز توضیح دهد که چگونه دست به چنین اقدامی خواهد زد.

رئیس جمهوری منتخب ایالات متحده روز جمعه در سخنرانی خاطرنشان کرد: «ما به شدت روی روسیه و اوکراین کار خواهیم کرد. این (جنگ) باید متوقف شود.»

این اظهارات که با نشانه‌هایی از تغییر رویکرد اروپا نیز همراه است نشان‌دهنده عزم جدی ترامپ برای ورود فعال به تلاش‌ها به منظور حل و فصل جنک اوکراین است.

در همین حال، اوکراین از احتمال کاهش حمایت ایالات متحده در زمانی بحرانی که نیروهایش در جبهه با چالش‌هایی روبه‌رو هستند، به شدت نگران است.

این بیم نیز وجود دارد که ممکن است اوکراین برای دادن امتیاز در زمینه واگذاری سرزمین‌هایی به روسیه تحت فشار قرار گیرد؛ امری که حاکمیت و تمامیت ارضی این کشور را به شکل قابل توجهی تحت تاثیر قرار خواهد داد.

صدراعظم آلمان جعبه پاندروا را باز کرد

زلنسکی در حالی نسبت به حل و فصل مناقشه جاری در کشورش پس از روی کار آمدن دونالد ترامپ ابراز امیدواری کرده که اولاف شولتس، صدراعظم آلمان نیز روز جمعه در تماسی تلفنی با ولادیمیر پوتین پس از دو سال از گذشت جنگ اوکراین خواهان اقدام فوری مسکو در پایان دادن به مناقشه شد.

ولودیمیر زلنسکی در واکنش به تماس تلفنی صدراعظم آلمان با رهبر روسیه آنرا به باز شدن «جعبه پاندورا» تشبیه کرد که می‌تواند تلاش ها برای منزوی کردن ولادیمیر پوتین و پایان دادن به جنگ در کشورش با حصول «صلحی عادلانه» را تضعیف کند.

رئیس جمهوری اوکراین در این خصوص گفت: «این تماس تلفنی از نظر من باز شدن جعبه پاندورا است.» وی افزود «از این پس ممکن است گفتگوها و تماس‌های دیگری نیز انجام شود.»

زلنسکی تاکید کرد: «این دقیقاً همان چیزی است که پوتین از مدت‌ها پیش به دنبال آن است؛ او در پی شکسته شدن انزوای خود و انجام مذاکراتی عادی و معمول است که به هیچ چیزی ختم نمی شود.»

کی‌یف معتقد است که روسیه حسن نیت لازم برای مذاکره به منظور پایان دادن به جنگ را ندارد؛ اوکراین همواره تاکید است که پیش از هرگونه آتش‌بس به تضمین‌های امنیتی قوی برای جلوگیری از حملات آینده روسیه نیاز دارد.

این در حالیست که به گفته سخنگوی دولت آلمان، اولاف شولتس در تماس تلفنی با پوتین از وی خواسته است تا برای هموار شدن مسیر صلحی «عادلانه و پایدار» مذاکراتی را با کیف آغاز کند.

پیشنهاد پوتین به شولتس برای همکاری در خصوص انرژی

کرملین در نخستین واکنش به گفتگوی تلفنی رهبران روسیه و آلمان اعلام کرد که ولادیمیر پوتین به اولاف شولتس پیشنهاد همکاری در زمینه انرژی را مطرح کرده است.

بر اساس آنچه کاخ ریاست جمهوری روسیه عنوان کرده این پیشنهاد شامل آمادگی مسکو برای گسترش همکاری و توافقاتی میان دو کشور در زمینه انرژی در صورت تمایل برلین بوده است.

به گفته مسئولان کرملین، رهبران دو کشور همچنین در خصوص اوکراین گفتگوهای «دقیق و صریحی» داشتند و ولادیمیر پوتین بار دیگر موضع ماه‌های گذشته خود را مبنی بر اینکه «هر توافق صلحی باید در راستای منافع امنیتی مسکو و بر اساس «واقعیت‌های جدید سرزمینی» باشد، را تکرار کرد.

در بیانیه کرملین آمده است: پوتین همچنین به «تخریب بی‌سابقه» روابط دو کشور اشاره کرد که به اعتقاد او از «اقدامات غیر دوستانه آلمان» منشا می‌گیرد.

وضعیت دشوار اوکراین در خطوط مقدم

با گذشت زمان، خبرهای ناخوشایند از خطوط مقدم نبرد میان اوکراین و روسیه ادامه دارد. اوکراین در چندین نقطه حساس با فشارهای فزاینده‌ای روبه‌روست، در حالی که روسیه به تقویت موقعیت خود در میدان نبرد پرداخته است.

به گزارش سی ان ان در نقاط کلیدی در شرق و جنوب شرقی اوکراین، روسیه پیشرفت‌هایی حاصل کرده و حملات هوایی مداوم علیه شهرهای اوکراینی را شدت بخشیده است. در منطقه کورسک، که یکی از معدود موفقیت‌های بزرگ نظامی اوکراین در سال جاری بوده، روسیه به بسیج نیرویی نزدیک به ۵۰ هزار نفر پرداخته است که از جمله شامل نیروهای تازه‌وارد از کره شمالی است.

طبق اعلام ولودیمیر زلنسکی، رئیس‌جمهور اوکراین، «روسیه در حال حاضر ابتکار عمل در میدان نبرد را در دست دارد و با بهره‌برداری از موفقیت‌های تاکتیکی خود، اوکراین را در موقعیت دفاعی قرار داده است.»

شهر کوپیانسک، که یک بار در سپتامبر ۲۰۲۲ از اشغال روسیه آزاد شد، دوباره در معرض خطر سقوط قرار گرفته است. این شهر در تقاطع دو جاده اصلی تأمین و رودخانه اوسکیل قرار دارد که یک ویژگی دفاعی مهم محسوب می‌شود. تصرف این منطقه می‌تواند دسترسی روسیه به منطقه خارکیف، دومین شهر بزرگ اوکراین، را تسهیل کند.

هرچند گزارش‌هایی از ورود نیروهای روسیه به حومه کوپیانسک منتشر شده، مقامات اوکراینی تأکید دارند که این شهر هنوز تحت کنترل کامل نیروهای آنهاست.

در جنوب، اطراف شهر کرخوفه نیز وضعیت بغرنجی وجود دارد. این منطقه که از سه طرف محاصره شده، به گفته زلنسکی، «سخت‌ترین جبهه نبرد» است. اگرچه احتمال تصرف این شهر توسط روسیه در روزها یا هفته‌های آینده بالاست، تحلیل‌گران تأکید دارند که این اتفاق تأثیر استراتژیکی بزرگی بر دفاع اوکراین نخواهد گذاشت.

شهر کرخوفه حدود ۴۰ کیلومتر با پوکروفسک، یک مرکز لجستیکی کلیدی، فاصله دارد. در حالی که پیش‌بینی‌ها حاکی از سقوط پوکروفسک در تابستان بود، نیروهای اوکراینی توانستند تاکنون از پیشروی روسیه جلوگیری کنند.

پیشروی‌های محدود روسیه با هزینه‌های سنگین نظامی همراه بوده است. به گفته مؤسسه مطالعات جنگ (ISW)، روسیه تنها در منطقه پوکروفسک طی یک سال گذشته حدود پنج لشکر از تجهیزات مکانیزه خود، شامل صدها تانک و نفربر زرهی، را از دست داده است. این پیشروی‌ها، که در طول یک سال تنها ۴۰ کیلومتر بوده، با مقایسه با عملیات‌های بزرگ مکانیزه قرن بیست و یکم، یک عملکرد ضعیف محسوب می‌شود.

از آغاز تهاجم تمام‌عیار روسیه به اوکراین، تفاوت در منابع مادی و انسانی به نفع مسکو بوده است. روسیه از نظر تعداد نیروها، تسلیحات و مهمات در موقعیت بهتری قرار دارد. ولادیمیر پوتین، رئیس‌جمهور روسیه، با استفاده از این مزیت‌ها به دنبال تحلیل بردن منابع اوکراین و خسته کردن حامیان غربی آن است.

اما تحلیل‌گران معتقدند که این استراتژی برای روسیه نیز هزینه‌های سنگینی به همراه دارد. اقتصاد روسیه به دلیل افزایش هزینه‌های نظامی دچار تورم بالا و کمبود نیروی کار شده است. در همین حال، بسیج نیروهای جدید نیز برای مسکو به یک چالش تبدیل شده است. آخرین فراخوان برای بسیج نیروها موجب فرار صدها هزار مرد روسی از کشور شد.

ورود نیروهای کره شمالی به روسیه ممکن است برای مدتی کمک‌کننده باشد، اما تلفات سنگین تجهیزات، چالشی است که مسکو برای جایگزینی آن با مشکلات زیادی مواجه خواهد بود.

سی ان ان می نویسد با توجه به افزایش نرخ بهره به ۲۱ درصد توسط بانک مرکزی روسیه، نشانه‌های آشکاری از فشار اقتصادی در این کشور وجود دارد. این نرخ بالاترین سطح در دهه‌های اخیر است و نشان‌دهنده تلاش برای مهار تورم و بحران اقتصادی است.

به گفته جورج باروس از مؤسسه مطالعات جنگ، «کمبود نیروی انسانی، کاهش تجهیزات و فشارهای اقتصادی منابع استراتژیکی هستند که اگر جنگ به همین منوال ادامه یابد، مشکلات جدی برای کرملین ایجاد خواهند کرد.»

ادامه جنگ به میزان زیادی به حمایت متحدان غربی اوکراین بستگی دارد. با توجه به احتمال بازگشت دونالد ترامپ به کاخ سفید، نگرانی‌هایی درباره تغییر سیاست ایالات متحده در قبال اوکراین مطرح شده است.

زلنسکی در این هفته اظهار داشت که بازگشت ترامپ می‌تواند پایان جنگ را تسریع کند.

باروس می‌گوید: «اگر ائتلاف بین‌المللی غربی، از جمله ایالات متحده، حمایت خود از اوکراین را برای ۱۲ تا ۱۸ ماه آینده ادامه دهد، فرصت‌هایی برای مختل کردن منابع جنگی روسیه ایجاد خواهد شد.»