با فعال شدن مکانیسم ماشه توافق هستهای ایران و قدرتهای جهانی (برجام) کشورهای مختلف، از جمله آمریکا، بریتانیا و ترکیه، تحریمهای سازمان ملل علیه ایران را برگرداندهاند
به گزارش بی بی سی وزارت خارجه بریتانیا روز چهارشنبه – اول اکتبر- در بیانیهای گفت این کشور پس از آغاز روند موسوم به فعال شدن «مکانیسم ماشه» و در پی «عدم پایبندی جدی ایران به تعهدات برجامی»، تحریمهای سازمان ملل علیه ۱۲۱ فرد و نهاد مرتبط با برنامه هستهای و موشکی جمهوری اسلامی ایران را دوباره برقرار کرده است.
وزارت خارجه بریتانیا گفته است این اقدام شامل بازگشت محدودیتهای گسترده در حوزههای تسلیحاتی، مالی و تجاری میشود. بر اساس این بیانیه، تحریمها بار دیگر انتقال سلاحهای متعارف به ایران و از ایران را ممنوع میکند و عرضه فناوریها و تجهیزات حساس مرتبط با غنیسازی اورانیوم، بازفرآوری یا توسعه سامانههای پرتاب سلاح هستهای را هدف قرار میدهد.
فهرست جدید، اشخاص و نهادهای کلیدی مانند سازمان انرژی اتمی ایران، سازمان صنایع دفاعی ایران، سازمان صنایع موشکی شهید باقری، شرکت کشتیرانی جمهوری اسلامی، دانشگاه مالکاشتر، قرارگاه سازندگی قرب نوح و قرب کربلا، بانک سپه، قرارگاه خاتمالانبیا و چند شرکت صنعتی و تحقیقاتی مرتبط با صنایع موشکی را در بر میگیرد.
همچنین برخی شرکتهای کشتیرانی و بازرگانی و چند گروه صنعتی مرتبط با تولید تجهیزات حساس نیز تحریم شدهاند.
در میان افراد تحریمشده، نام مقامهای ارشد نظامی و سیاسی از جمله محمدرضا نقدی، علیاکبر احمدیان، احمد وحیدی و یحیی رحیم صفوی و محمد اسلامی، همگی از فرماندهان سپاه پاسداران و اعضای نظامی کابینههای دولت این کشور دیده میشود.
وزارت خارجه بریتانیا این اقدام را گامی برای «مهار فعالیتهای اشاعهای ایران» توصیف کرده است.
این تحریمها در حالی بازگردانده شده که تنها چند روز پیش، لندن تحریمهای جداگانهای را علیه بیش از ۷۰ فرد و نهاد ایرانی به دلیل فعالیتهای هستهای اعلام کرده بود. بازگشت تحریمها بر اساس شش قطعنامه شورای امنیت سازمان ملل انجام شده که در ۲۸ سپتامبر ۲۰۲۵ دوباره فعال شد.
دولت ترکیه هم اعلام کرده است که دارایی چندین شرکت و نهاد و فرد را که با فعالیتهای هستهای ایران مرتبط بودند، مسدود کرده است.
این تحریمها، که در واقع مربوط به قطعنامههای شورای امنیت سازمان ملل متحد درسالهای ۲۰۰۶، ۲۰۱۵ و ۲۰۱۲ علیه ایران است، با امضای رجب طیب اردوغان، رئیس جمهور ترکیه از روز چهارشنبه اول اکتبر بازگشته است و سازمان انرژی اتمی ایران و سازمانها و شرکتهای وابسته به آن، سازمان کشتیرانی و حتی چند بانک ایرانی را هم شامل میشود.
تحریمهای سازمان ملل نخستین بار در اوایل دهه ۲۰۰۰ میلادی علیه ایران وضع شد و پس از توافق هستهای سال ۲۰۱۵ تعلیق گردید.
اما با شکست مذاکرات برای احیای برجام، کشورهای غربی از جمله بریتانیا از هفته گذشته روند بازگشت این محدودیتها را آغاز کردند؛ اقدامی که میتواند مناسبات اقتصادی و دیپلماتیک ایران با جهان را بیش از پیش تحت فشار قرار دهد.
آمریکا ۴۴ فرد و نهاد را به فهرست تحریمهای ایران افزود
روز چهارشنبه همچنین مارکو روبیو، وزیر خارجه آمریکا، اعلام کرد که آمریکا مطابق مکانیسم ماشه، تحریمهای سازمان ملل علیه ایران را برمیگرداند.
آقای روبیو گفت: «همان طور که رئیس جمهور تصریح کرده است، ما همه راههای ایران برای رسیدن به سلاح هستهای را میبندیم.»
او همچنین خبر داده است که ۴۴ فرد و نهاد مرتبط با برنامههای هستهای، موشکی و نظامی ایران به فهرست تحریمهای این کشور اضافه شدهاند.
در فهرستی که وزارت خارجه آمریکا از تحریمشدگان منتشر کرده است، نام افراد و شرکتهایی از ایران، چین، ترکیه، آلمان، پرتغال و اروگوئه دیده میشود.
با بازگشت تحریمهای سازمان ملل، اتحادیه اروپا هم تحریمهای خود علیه ایران را بازگردانده است.
ژاپن هم اعلام کرده است که مطابق قطعنامه سازمان ملل، تحریمهایی را علیه ایران به اجرا میگذارد و از جمله داراییهایی ۷۸ نهاد و ۴۳ فرد را بلوکه میکند.
با بازگشت تحریمهای سازمان ملل، نگرانیها درباره احتمال تنش نظامی و درگیری دوباره ایران در جنگ با آمریکا یا اسرائیل بالا گرفته است.
فاطمه مهاجرانی امروز در جمع خبرنگاران درباره این نگرانیها گفت: «امیدوار هستیم که هیچ تحرکی صورت نگیرد و هیچ تجاوزی به خاک ایران صورت نگیرد، البته ما آمادگی آن را داریم.»خانم مهاجرانی همچنین گفته است که شورای عالی امنیت ملی درباره چگونگی ادامه همکاری با آژانس تصمیم خواهد گرفت.
