دونالد ترامپ، رئیس‌جمهور آمریکا اعلام کرد که اوکراین «می‌تواند عضویت در ائتلاف نظامی ناتو را فراموش کند». او این سخنان را در حالی بیان کرد که خود را برای میزبانی از ولودیمیر زلنسکی، رئیس‌جمهور اوکراین، در کاخ سفید در روز جمعه آماده می‌کند.
ترامپ همچنین گفت امیدوار است به‌زودی به‌صورت رو در رو با ولادیمیر پوتین، رئیس‌جمهور روسیه، دیدار کند تا به توافقی برای پایان دادن به جنگ اوکراین که از زمان حمله مسکو در فوریه ۲۰۲۲ آغاز شد، دست یابد. ترامپ تأکید کرد که هر دو کشور باید امتیازاتی بدهند، اما از ارائه جزئیات خودداری کرد.
روسیه سال‌هاست که از حضور نیروهای ناتو در کشورهای حوزه بالتیک و لهستان انتقاد می‌کند و به استقرار سامانه‌های دفاع موشکی ناتو در لهستان و رومانی معترض است. کرملین گسترش ناتو به شرق را یک تهدید می‌داند و همین مسئله را یکی از دلایل حمله به اوکراین عنوان کرده است.
وقتی از او پرسیده شد که برای پایان جنگ چه امتیازاتی باید داده شود، ترامپ بار دیگر عضویت اوکراین در ناتو را رد کرد و به موضع روسیه اشاره کرد که این مسئله را عامل آغاز جنگ می‌داند. او گفت: «ناتو؟ فراموشش کنید. فکر می‌کنم این احتمالاً دلیل اصلی شروع کل ماجرا بوده است».
هیچ تضمین امنیتی به اوکراین نمی دهیم
دونالد ترامپ روز چهارشنبه در جلسه کابینه خود اعلام کرد رئیس‌جمهور اوکراین، ولودیمیر زلنسکی، قرار است برای امضای توافقی به واشنگتن بیاید که به ایالات متحده اجازه می‌دهد در ثروت معدنی اوکراین سهم داشته باشد. او تاکید کرد آمریکا در ازای این توافق، هیچ تضمین امنیتی به اوکراین ارائه نخواهد داد.
دریافت چنین تضمین‌هایی از واشنگتن، خواسته اصلی زلنسکی بوده است. نگرانی بزرگ او این است که مجبور به پذیرش آتش‌بس شود، اما در نهایت روسیه از این فرصت برای بازسازی ارتش خود استفاده کرده و دوباره کشورش را هدف حمله قرار دهد.
با این حال، ترامپ صریحاً اعلام کرد اگر قرار است چنین تضمین‌هایی وجود داشته باشد، باید از سوی اروپا ارائه شوند و ایالات متحده در این زمینه نقش چندانی نخواهد داشت.
او در اولین نشست کابینه خود که عمدتاً بر اخراج کارکنان دولتی و سایر اقداماتی که تحت نظارت ایلان ماسک انجام می‌شود، متمرکز شد. ترامپ گفت: «من فراتر از حدی خاص، تضمین امنیتی ارائه نمی‌کنم. این کار را به اروپا می‌سپاریم.»
ترامپ پیش از این به طور عمومی درباره نقش احتمالی ایالات متحده در بازدارندگی روسیه از تجدید جنگ صحبت نکرده بود. او روز دوشنبه در یک کنفرانس خبری مشترک در کاخ سفید، هنگامی که امانوئل مکرون، رئیس‌جمهور فرانسه، بارها موضوع تضمین‌های امنیتی را مطرح کرد، سکوت کرد.
اظهارات ترامپ ممکن است ترس اروپا را از اینکه او اساساً موضع خود را در جنگ تغییر داده و به دنبال عادی‌سازی روابط با روسیه است، تقویت کند. این احتمال که اروپا مجبور شود از اوکراین حمایت کند و روسیه را منزوی نگه دارد، در حالی که ترامپ مسیر مخالف را پیش بگیرد، باعث نگرانی متحدان ناتو شده و صدراعظم جدید آلمان، فریدریش مرتس، را وادار کرده که اعلام کند آلمان باید «به دنبال استقلال از آمریکا باشد.»
وزیر خزانه‌داری ترامپ، اسکات بسنت، گفته است داشتن منافع مالی آمریکا در ذخایر معدنی اوکراین، بهترین تضمین امنیتی ممکن برای این کشور خواهد بود.
بسنت هفته گذشته گفت: «من این را یک تضمین امنیت اقتصادی می‌نامم.» او مذاکرات مربوط به توافق معدنی را با زلنسکی و مشاوران او پیش برده است.
ترامپ این توافق معدنی را به‌عنوان جبران هزینه‌هایی که ایالات متحده تاکنون در اوکراین صرف کرده است، معرفی کرده و مبلغ آن را ۳۵۰ میلیارد دلار اعلام کرده است. تخمین‌های واقعی حاکی از آن است که هزینه‌های آمریکا طی سه سال گذشته در اوکراین، حتی با احتساب هزینه‌های جایگزینی تجهیزات نظامی، تقریباً نصف این رقم بوده است.
ایده مشارکت ایالات متحده در بهره‌برداری از منابع طبیعی اوکراین در واقع در دوره بایدن مطرح شد. در آن زمان، هدف از این طرح صرف درآمد حاصل از استخراج معادن، برای هزینه‌های نظامی آینده و بازسازی مناطق آسیب‌دیده بود.
اما تحت دولت ترامپ، این مذاکرات به مسیر متفاوتی کشیده شد و بیشتر شبیه به رویکرد یک قدرت استعماری در مطالبه سهم از منابع یک کشور شد.
اسکات بسنت حدود یک هفته پیش به کی‌یف فرستاده شد تا زلنسکی را متقاعد کند توافقی را امضا کند که طبق آن، اوکراین باید ۵۰۰ میلیارد دلار به ایالات متحده پرداخت کند. زلنسکی از امضای این توافق خودداری کرد و این مسئله باعث ایجاد تنش میان واشنگتن و کی‌یف شد.
با این حال، برای حفظ روابط شکننده با واشنگتن، به نظر می‌رسد زلنسکی اهداف خود را تغییر داده است. او اکنون امیدوار است روز جمعه در واشنگتن توافقی را امضا کند که بتواند به‌عنوان توافق معدنی موردنظر ترامپ معرفی شود، اما در واقع یک تفاهم‌نامه کلی باشد که جزئیات آن بعداً مشخص شود.
پیش‌نویس این سند که توسط نیویورک تایمز مشاهده شده است، تنها اشاره‌ای مبهم به حمایت از اوکراین دارد و در آن آمده است که ایالات متحده «از تلاش اوکراین برای دریافت تضمین‌های امنیتی لازم برای برقراری صلح پایدار حمایت می‌کند.»
در نشست کابینه، ترامپ به وضوح اعلام کرد منظورش از این عبارت چیست: «فرانسوی‌ها و بریتانیایی‌ها اگر بخواهند، می‌توانند چیزی که من آن را “به اصطلاح نیروهای حافظ صلح” می‌نامم، به اوکراین بفرستند، اما من هیچ نقشی در این ماجرا نخواهم داشت.»
مقامات اروپایی هنوز به توافقی درباره شکل و هدف چنین نیرویی نرسیده‌اند. اما نحوه تعریف این نیرو می‌تواند تأثیر بسیار بزرگی داشته باشد.
یک نیروی حافظ صلح، از نوعی که ترامپ مطرح کرده است، ممکن است به بیش از ۱۰۰ هزار سرباز نیاز داشته باشد، رقمی که بریتانیا، فرانسه و آلمان بدون کاهش نیروهای خود از سایر مأموریت‌ها، از جمله مأموریت‌های مربوط به دفاع از قلمرو ناتو، نمی‌توانند تأمین کنند.
