در تازهترین دور از درگیریهای مرزی میان نیروهای افغانستان و پاکستان، دهها نفر کشته و زخمی شدند. این درگیریها که از شامگاه سهشنبه در مناطق مرزی ولایت قندهار در جنوبشرق افغانستان و ناحیه چمن در ایالت بلوچستان پاکستان آغاز شد، به گفته ناظران، از شدیدترین رویاروییهای دو کشور طی ماههای اخیر بوده است.
به گزارش الجزیره؛ هر دو طرف یکدیگر را به آغاز تیراندازی متهم کردهاند. ذبیحالله مجاهد، سخنگوی طالبان، در پیامی در شبکه «ایکس» (توییتر سابق) اعلام کرد نیروهای پاکستانی با «سلاحهای سبک و سنگین» به خاک افغانستان شلیک کردهاند و در نتیجه این حملات، ۱۲ غیرنظامی کشته و بیش از ۱۰۰ نفر زخمی شدهاند. منابع محلی در اسپینبولدک شمار قربانیان غیرنظامی را دستکم ۱۵ نفر اعلام کردهاند. به گفته مقامهای بیمارستانی، در میان مجروحان دهها زن و کودک نیز دیده میشود.
مجاهد همچنین مدعی شد نیروهای طالبان در پاسخ به آتش پاکستان، چند تانک و سلاح سنگین از ارتش پاکستان به غنیمت گرفته و شمار زیادی از نظامیان پاکستانی را کشتهاند. اما مقامات پاکستانی روایت دیگری ارائه دادهاند. ارتش پاکستان در بیانیهای تأکید کرد که طالبان افغانستان نخستین حمله را علیه یک پست نظامی پاکستانی در نزدیکی مرز آغاز کرده است. در این درگیری، شش سرباز پاکستانی کشته و چهار غیرنظامی زخمی شدند. به گفته منابع امنیتی، تبادل آتش حدود پنج ساعت ادامه داشت.
یک ساکن منطقه چمن به خبرگزاریها گفته است: «مردم در وضعیت بسیار دشواری قرار دارند، گلولهها در خانهها فرود میآیند و بسیاری ناچار به فرار از مناطق مرزی شدهاند.»
ارتش پاکستان در بیانیهای جداگانه مدعی شد که «حملات طالبان افغانستان را بهطور مؤثر دفع کرده» و بین ۱۵ تا ۲۰ عضو طالبان را کشته است. در این بیانیه آمده است: «ادعای اینکه پاکستان آغازگر درگیری بوده، کاملاً بیاساس و دروغ است. نیروهای مسلح پاکستان آماده دفاع کامل از حاکمیت و تمامیت ارضی کشور هستند.»
درگیری تازه در مرز دو کشور بهگفته تحلیلگران «نشانهای جدی از تشدید تنشها» است و بیم آن میرود که «به رویارویی گستردهتری تبدیل شود». خبرنگار شبکه الجزیره از گذرگاه تورخم گزارش داد که «جمعیت دو سوی مرز از دور جدید خشونتها نگران و خستهاند.»
اگرچه درگیریها بامداد چهارشنبه بهوقت محلی فروکش کرد، اما وضعیت همچنان ناپایدار است. در روزهای گذشته نیز در چند نقطه دیگر از مرز مشترک دو کشور، تبادل آتش و گلولهباران گزارش شده بود که دهها کشته و زخمی برجای گذاشت.
دولت طالبان در کابل روز یکشنبه اعلام کرده بود در واکنش به «نقض مکرر حریم هوایی و زمینی افغانستان»، چندین پایگاه نظامی پاکستان را هدف قرار داده و ۵۸ نظامی پاکستانی را کشته است. ارتش پاکستان اما این ارقام را «اغراقآمیز» خوانده و گفته است در حملات متقابل، ۲۳ نظامی پاکستانی کشته و بیش از ۲۰۰ «طالبان و تروریستهای وابسته» در خاک افغانستان از بین رفتهاند.
ریشه تنشهای کنونی میان کابل و اسلامآباد به اتهامات متقابل دو طرف بازمیگردد. پاکستان طالبان افغانستان را متهم میکند که پناهگاه امنی برای اعضای «تحریک طالبان پاکستان» (TTP) فراهم کرده است؛ گروهی که طی سالهای اخیر حملات مرگباری در خاک پاکستان انجام داده است. اما کابل این اتهام را رد میکند و میگوید اجازه نمیدهد خاک افغانستان علیه هیچ کشور دیگری مورد استفاده قرار گیرد.
این درگیریها در حالی رخ داده که روابط دو کشور در هفتههای اخیر بهدلیل تحرکات دیپلماتیک تازه افغانستان با هند نیز تیرهتر شده است. سفر اخیر امیرخان متقی، وزیر خارجه طالبان، به دهلینو — که اسلامآباد آن را با «نگرانی شدید» دنبال کرده — خشم مقامهای پاکستانی را برانگیخته است. متقی در نشست خبری در هند گفت: «ما خواهان روابط مثبت با پاکستان هستیم، اما گروههایی در داخل پاکستان در تلاشاند تنش ایجاد کنند.»
گذرگاههای مرزی اصلی میان افغانستان و پاکستان همچنان بسته است و رفتوآمد تجاری متوقف مانده است؛ موضوعی که به گفته کارشناسان، میتواند بحران اقتصادی هر دو کشور را عمیقتر کند. در حالی که طرفین بر سر مسئولیت آغاز درگیری اختلاف دارند، ساکنان دو سوی مرز در میان گلولهباران و ناامنی گرفتار شدهاند — قربانیان خاموش تنشی که هنوز پایانی برای آن دیده نمیشود.
