دونالد ترامپ، رئیسجمهور آمریکا، با اجرای تعرفههای سنگین ۵۰ درصدی بر بیشتر کالاهای وارداتی از هند، روابط دو شریک مهم تجاری و سیاسی را وارد بحرانی تازه کرد. این اقدام که از بامداد چهارشنبه به وقت واشنگتن اجرایی شد، واکنش تند دهلینو را برانگیخته و نگرانیها درباره رکود تجارت جهانی و افزایش دوباره تورم را تشدید کرده است.
ترامپ پیشتر تعرفه ۲۵ درصدی بر کالاهای هندی اعمال کرده بود، اما بهدلیل ادامه خرید نفت ارزان روسیه توسط دهلینو، دستور داد این نرخ دو برابر شود. او مدعی است که این خریدها «بهطور غیرمستقیم ماشین جنگی روسیه علیه اوکراین را تأمین مالی میکند.»
پیامدهای اقتصادی
به گفته اقتصاددانان، تعرفههای جدید میتواند رشد اقتصادی هند را تا زیر ۶ درصد کاهش دهد. صادرات هند به آمریکا سال گذشته بیش از ۸۷ میلیارد دلار ارزش داشت و اکنون بخش بزرگی از این کالاها – از منسوجات و جواهرات تا محصولات دریایی – عملاً بازار رقابتی خود را از دست دادهاند. فدراسیون سازمانهای صادراتی هند گزارش داد که برخی کارخانهها در تریپور، دهلی و سورات تولید خود را متوقف کردهاند. شاخص بورس بمبئی نیز پیش از اجرای تعرفهها یک درصد سقوط کرد.
هرچند حدود ۳۰ درصد از صادرات هند به آمریکا، از جمله دارو و برخی کالاهای الکترونیک، همچنان معاف از تعرفه باقی مانده است، اما کارشناسان هشدار میدهند که کشورهای رقیب مانند چین، ویتنام و ترکیه اکنون فرصت بیشتری برای جایگزینی هند در بازار آمریکا یافتهاند.
واکنشهای سیاسی
دولت هند این اقدام را «بیانصافی آشکار» خوانده است. نارندرا مودی، نخستوزیر هند، شهروندان را به خرید «کالای ساخت هند» فراخوانده و گفته است: «فشارها ممکن است بیشتر شود، اما ما تحمل خواهیم کرد.» وزیر خارجه هند، سوبراهامانیام جایشانکار نیز خواستار گفتوگوهای جدی شد و غرب را به «ریاکاری» متهم کرد، زیرا اروپا همچنان بخش بزرگی از تجارت خود را با روسیه ادامه میدهد.
کارشناسان روابط بینالملل معتقدند این بحران میتواند دهلینو را به همکاری نزدیکتر با مسکو و پکن سوق دهد. هند هماکنون در حال تدارک سفر مودی به چین و میزبانی ولادیمیر پوتین در دهلی است.
آسیب به اعتماد متقابل
یک مقام ارشد هندی که نخواست نامش فاش شود، گفت: «ترامپ همه زحمات سالهای گذشته برای ایجاد اعتماد میان دو کشور را بر باد داد. این روابط تا زمانی که او در قدرت است، به سختی ترمیم خواهد شد.»
با وجود ادامه مذاکرات تجاری، امیدها به توافقی برای محدود کردن تعرفهها به ۱۵ درصد عملاً از بین رفته است. هند نپذیرفت بازار کشاورزی خود را به محصولات آمریکایی باز کند، چرا که این امر میتواند میلیونها کشاورز فقیر هندی را متضرر سازد.
«گل به خودی» علیه یک متحد
تحلیلگران غربی میگویند ترامپ با این اقدام عملاً یکی از نزدیکترین شرکای آمریکا در آسیا را از خود دور کرده است. مایکل کوگلمن، کارشناس باسابقه آسیای جنوبی، تأکید میکند: «دولت فعلی آمریکا شاید رکورد بیشترین گل به خودی را در روابط دوجانبه ظرف مدتی کوتاه بر جای بگذارد.»
