توافق آتش‌بس میان اسرائیل و سوریه؛ دسترسی محدود نیروهای سوری به سویدا

پس از یک هفته درگیری‌های مرگبار در استان سویدای سوریه که به کشته شدن بیش از ۳۰۰ نفر انجامید، اسرائیل و سوریه با وساطت آمریکا و حمایت کشورهای همسایه از جمله ترکیه و اردن، به توافق آتش‌بس رسیدند. این توافق به نیروهای امنیت داخلی سوریه اجازه می‌دهد به‌صورت محدود و برای مدت ۴۸ ساعت وارد منطقه سویدا شوند تا امنیت را برقرار کنند.

به گزارش رویترز، در روزهای گذشته، ارتش سوریه برای کنترل درگیری‌ها میان نیروهای دولتی، گروه‌های دروزی و شبه‌نظامیان بدوی وارد سویدا شد، اما به دلیل اتهامات نقض حقوق بشر از سوی نهادهای بین‌المللی و حملات هوایی اسرائیل، وادار به عقب‌نشینی شد.

توماس باراک، سفیر آمریکا در ترکیه، با انتشار پیامی در شبکه ایکس اعلام کرد اسرائیل و سوریه توافق‌نامه آتش‌بس را با حمایت همسایگان امضا کرده‌اند. وی از همه گروه‌های درگیر شامل دروزی‌ها، بدوی‌ها و سنی‌ها خواست تا سلاح‌های خود را زمین بگذارند و در راستای ساختن هویتی جدید و متحد برای سوریه تلاش کنند.

با وجود اعلام آتش‌بس، منابع محلی همچنان از درگیری‌های پراکنده در شمال و غرب سویدا خبر می‌دهند. هزاران جنگجوی بدوی نیز همچنان در حال ورود به این منطقه هستند و نگرانی‌ها از آغاز دوباره خشونت افزایش یافته است. شاهدان عینی گزارش داده‌اند برق، غذا، سوخت و آب آشامیدنی برای چند روز در دسترس نبوده و ارتباطات تلفنی و اینترنتی نیز به‌شدت مختل شده است.

دفتر کمیساریای عالی حقوق بشر سازمان ملل با استناد به گزارش‌های موثق از موارد گسترده نقض حقوق بشر در طول درگیری‌ها، از جمله اعدام‌های میدانی، ربایش و حمله به غیرنظامیان، خواستار پاسخ‌گویی فوری شده است. تنها در یک حادثه، ۱۳ نفر به‌طور غیرقانونی کشته شدند، از جمله شش مرد که در نزدیکی خانه‌هایشان تیرباران شدند.

اسرائیل اعلام کرده به‌دلیل شرایط انسانی وخیم، بسته‌ای به ارزش حدود ۶۰۰ هزار دلار شامل مواد غذایی و کمک‌های پزشکی برای جامعه دروزی در سویدا ارسال خواهد کرد.

این بحران همچنین شکاف میان رویکردهای آمریکا و اسرائیل نسبت به تحولات سوریه را آشکار کرده است. در حالی که اسرائیل حکومت جدید سوریه را متشکل از «جهادگرایان نقاب‌دار» توصیف می‌کند و در موضعی تهاجمی از جامعه دروزی حمایت می‌کند، واشنگتن ضمن تأکید بر حمایت از آتش‌بس، اعلام کرده از حملات اخیر اسرائیل به سوریه پشتیبانی نکرده است.

گزارش‌ها حاکی از آن است که صدها خانواده از منطقه سویدا تخلیه شده‌اند و بیش از ۵۰۰ نفر در بیمارستان‌ها تحت مداوا قرار گرفته‌اند. کاروانی از نیروهای وزارت کشور سوریه نیز در استان درعا متوقف شده و در انتظار چراغ سبز نهایی برای ورود به سویداست.

با وجود آتش‌بس، آینده این منطقه همچنان مبهم و نگران‌کننده است؛ چرا که هم ناامنی درونی و هم مداخلات منطقه‌ای می‌توانند بار دیگر شعله‌های جنگ را برافروزند.