ایالات متحده روز سه‌شنبه با اوکراین و روسیه توافق‌هایی جداگانه برای توقف حملات در دریا و علیه تأسیسات انرژی به امضا رساند؛ توافق‌هایی که شامل تعهد آمریکا برای تلاش در جهت لغو برخی از تحریم‌ها علیه مسکو می‌شود. به گزارش رویترز لغو برخی تحریم ها گامی جدید از سوی آمریکا در راستای پذیرش مواضع روسیه است.
این توافق‌ها نخستین تعهدات رسمی دو طرف درگیر از زمان آغاز ریاست‌جمهوری دونالد ترامپ هستند. ترامپ برای پایان دادن به جنگ و نزدیکی سریع با مسکو تلاش می‌کند. سیاست او باعث نگرانی کی‌یف و کشورهای اروپایی شده است.
توافق آمریکا با روسیه از توافق با اوکراین فراتر می‌رود و واشنگتن در آن متعهد شده است برای رفع تحریم‌های بین‌المللی علیه صادرات کشاورزی و کود شیمیایی روسیه تلاش کند. این خواست یک مطالبه‌ای قدیمی از سوی کرملین بوده است.
کرملین اعلام کرد توافق‌های دریای سیاه تنها زمانی اجرا می‌شود که ارتباط برخی از بانک‌های روسی با نظام مالی بین‌المللی بازگردانده شود.
ولودیمیر زلنسکی، رئیس‌جمهور اوکراین، این ادعا را رد کرد و گفت هیچ شرطی مبنی بر لغو تحریم‌ها برای اجرای توافق‌ها وجود ندارد. او در پیام شبانه‌اش گفت: «متأسفانه، حتی امروز و در همین روز مذاکرات، شاهد تلاش روس‌ها برای دستکاری توافق‌ها هستیم. آن‌ها در تلاش‌اند تا میانجی‌ها و کل جهان را فریب دهند.»
کی‌یف و مسکو هر دو اعلام کردند برای اجرای توافق‌ها بر واشنگتن تکیه خواهند کرد، هر دو طرف نسبت به پایبندی طرف مقابل ابراز تردید کردند.
سرگئی لاوروف، وزیر امور خارجه روسیه، گفت: «ما به تضمین‌های روشن نیاز داریم. و با توجه به تجربه تلخ توافق‌های پیشین با کی‌یف، تنها تضمین قابل اعتماد، دستوری صریح از واشنگتن به زلنسکی و تیمش برای عمل به یک دستور واحد است.»
زلنسکی گفت این توافق‌ها فوراً اجرایی می‌شوند و اگر روسیه آن‌ها را نقض کند، از ترامپ خواهد خواست تحریم‌های بیشتری علیه مسکو اعمال کرده و تسلیحات بیشتری به اوکراین ارائه دهد. او افزود: «ما به روس‌ها اعتماد نداریم، اما رفتار سازنده‌ای خواهیم داشت.»
این توافق‌ها پس از مذاکراتی موازی در عربستان سعودی به دست آمدند؛ مذاکراتی که در پی تماس‌های تلفنی جداگانه ترامپ با زلنسکی و پوتین در هفته گذشته انجام شدند.
پوتین پیشنهاد ترامپ برای آتش‌بس کامل ۳۰ روزه را – که پیش‌تر مورد حمایت اوکراین بود – رد کرده بود.
با این حال، واشنگتن در روزهای اخیر لحن خود را نسبت به روسیه نرم‌تر کرده است؛ فرستاده ترامپ، استیو ویتکوف، گفته بود که «پوتین را فرد بدی نمی‌دانم».
روستم اومروف، وزیر دفاع اوکراین، اعلام کرد کی‌یف هرگونه حرکت کشتی های نظامی روسیه خارج از بخش شرقی دریای سیاه را نقض توافق و تهدید خواهد دانست، و در آن صورت، حق کامل دفاع از خود را برای اوکراین محفوظ می‌داند.
توقف حملات به تأسیسات انرژی
روسیه در طول جنگ، بارها با موشک و پهپاد به شبکه برق اوکراین حمله کرده است. کرملین این زیرساخت‌های غیرنظامی را اهدافی مشروع می‌داند، چرا که به توان دفاعی اوکراین کمک می‌کنند.
در ماه‌های اخیر، اوکراین نیز حملات دوربردی علیه تأسیسات نفت و گاز روسیه انجام داده و مدعی است این تأسیسات به تأمین سوخت نیروهای روسی و تأمین مالی جنگ کمک می‌کنند.
کرملین اعلام کرد توقف حملات به تأسیسات انرژی از ۱۸ مارس – یعنی روزی که پوتین با ترامپ درباره آن صحبت کرد – به مدت ۳۰ روز اجرا خواهد شد. اوکراین هفته گذشته گفته بود تنها پس از توافق رسمی این آتش‌بس را خواهد پذیرفت.
توافق دریایی به یکی از موضوعات بحرانی آغاز جنگ می‌پردازد؛ زمانی که روسیه با محاصره دریایی، مانع از صادرات غله اوکراین – یکی از بزرگ‌ترین صادرکنندگان غلات جهان – شد و بحران غذایی جهانی را تشدید کرد.
در ماه‌های اخیر، نبردهای دریایی سهم کمتری در جنگ داشته‌اند. روسیه پس از حملات موفق اوکراین، نیروهای دریایی‌اش را از بخش شرقی دریای سیاه خارج کرده است.
با این حال، کی‌یف موفق شده است بنادر خود را بازگشایی کرده و صادرات را تقریباً به سطح پیش از جنگ بازگرداند، گرچه این بنادر همچنان هدف حملات هوایی قرار می‌گیرند. زلنسکی گفت توافق جدید، این حملات را ممنوع خواهد کرد.
مسکو می گوید اجرای این توافق نیازمند رفع برخی از تحریم‌ها از جمله اتصال مجدد بانک صادرات کشاورزی روسیه به سامانه مالی بین‌المللی سوئیفت است. اجرای چنین اقداماتی ممکن است نیازمند توافق با کشورهای اروپایی باشد.
ترامپ به‌شدت مسکو و کی‌یف را برای پایان سریع جنگ تحت فشار قرار داده است – هدفی که در زمان کارزار انتخاباتی‌اش وعده داده بود. در عین حال، او به دنبال نزدیکی سریع با روسیه است؛ روندی که به گفته واشنگتن و مسکو می‌تواند منجر به فرصت‌های تجاری پرسود شود.
یک پاسخ
هر قدمی در جهت صلح ، گامی در جهت مردم و سمت درست تاریخ است.
حتا اگر توافقی مابین رییس های جمهور دو دولت امپریالیستی باشد !