
اسرائیل به حملات خود در جریان تهاجم جدید به غزه ادامه میدهد، در حالی که شمار کشتهشدگان در اثر جنگی که نزدیک به ۱۸ ماه ادامه داشته از ۵۰ هزار نفر فراتر رفته است.
پزشکان و کارکنان امدادرسان در سرزمین ویرانشده فلسطینی هشدار دادهاند که سوءتغذیه در غزه در حال گسترش است، در حالی که محاصره کامل اسرائیل بر همه تدارکات وارد چهارمین هفته خود شده است.
هیچ نشانهای از باز شدن گذرگاهها از سوی اسرائیل برای عبور کمکهای ضروری یا کاهش شدت عملیات نظامی جدید در غزه دیده نمیشود. این تهاجم از سهشنبه گذشته با موجی از حملات هوایی که ۴۰۰ نفر، عمدتاً غیرنظامی، را کشت آغاز شد و به دو ماه آرامش نسبی پایان داد. مقامات فلسطینی روز یکشنبه گفتند که شمار کل کشتهها در این جنگ تقریباً ۱۸ ماهه از ۵۰ هزار نفر فراتر رفته است.
روز یکشنبه، حمله هوایی در شهر خانیونس «صلاح بردویل»، یکی از اعضای دفتر سیاسی حماس، را کشت. ارتش اسرائیل همچنین دستور تخلیه جدیدی را برای فلسطینیان در مناطقی از غرب شهر رفح در نزدیکی مرز مصر صادر کرد؛ جایی که حدود یک سال پیش هدف یک تهاجم گسترده قرار گرفت و اکنون عملیات زمینی ارتش در آن جریان دارد.
در این دستور آمده است که جابهجایی با خودرو ممنوع است. در روزهای اخیر گزارشهای بسیاری درباره کشته شدن یا مجروحیت شدید غیرنظامیان در اثر حملات نیروهای اسرائیلی به خودروها منتشر شده است. در دستور ارتش اسرائیل آمده: «ارتش عملیات برای انهدام سازمانهای تروریستی را آغاز کرده است. شما در منطقهای با درگیری شدید حضور دارید. فوراً از این منطقه دور شوید.»
به گفته مقامات پزشکی، دستکم ۱۹ فلسطینی شبانه کشته شدهاند. دو بیمارستان در جنوب غزه از دریافت ۱۷ جسد خبر دادهاند، که شامل چندین زن و کودک میشود.
ارتش اسرائیل بعداً اعلام کرد که نیروهایش اردوگاه پناهندگان تل السلطان در رفح را محاصره کردهاند و هدفشان «انهدام زیرساختهای تروریستی و از بین بردن جنگجویان» است.
از زمان حمله حماس به اسرائیل در اکتبر ۲۰۲۳ که در آن حدود ۱۲۰۰ نفر، عمدتاً غیرنظامی، کشته و ۲۵۱ نفر گروگان گرفته شدند، بیش از ۵۰ هزار فلسطینی (اکثراً غیرنظامی) کشته و حدود ۱۱۳ هزار نفر مجروح شدهاند.
اسرائیل که حماس را به غارت کمکهای انسانی متهم کرده، پس از پایان مرحله اول توافق آتشبس سهمرحلهای، ارسال تدارکات به غزه را قطع کرد. حماس این اتهام را رد میکند.
مقامات امدادی گفتهاند که اگر ممکن باشد، توزیع کمکها به تدریج کاهش مییابد، در حالی که تهیه آشپزخانههای عمومی که یک میلیون نفر را تغذیه میکنند نیز دشوارتر میشود.
یک مقام سازمان ملل گفت: «در نهایت منابعمان تمام خواهد شد و اوضاع بهشدت بحرانی میشود… حتی اگر منابع هم داشته باشیم، بهدلیل شرایط امنیتی نمیتوانیم آنها را توزیع کنیم.»
۶ نانوایی از مجموع ۲۳ نانوایی تحت مدیریت برنامه جهانی غذا تعطیل شدهاند؛ همچنین انبار آژانس آنروا تنها ۶۰ هزار کیسه آرد دارد که برای شش روز توزیع کافی است.
قیمت مواد غذایی محدود موجود در فروشگاهها و بازارها به شدت افزایش یافته و تقریباً برای همه غیرقابل دسترس شده است. قیمت سیبزمینی به ۶ دلار (۵.۵ یورو) به ازای هر کیلو رسیده که پنج برابر قیمت یک ماه پیش است. قیمت سیلندر گاز نیز به ۶۰ دلار رسیده که چهار برابر قیمت قبل از آتشبس شکننده سه هفته پیش است.
دکتر «خمیس الیسی» در غزه میگوید: «کاملاً مشخص است که مردم دچار کموزنی شدهاند. جمعیت غزه بسیار جوان است و کودکان به غذای مغذی نیاز دارند.»
پزشک آمریکایی «فروز سیدوا» که داوطلبانه در غزه کار میکند، گفت آثار تغذیه بد ۱۸ ماه گذشته به وضوح در بیمارانش دیده میشود: «بهوضوح میبینیم که همه وزن کم کردهاند… زخمهای جراحیام خوب ترمیم نمیشوند.»
جابهجایی مکرر مردم توزیع کمکها را دشوارتر کرده است. «هشام محنا»، سخنگوی صلیب سرخ در غزه میگوید: «نگرانی زیادی وجود دارد، مخصوصاً بین والدین. دائماً دستور تخلیه، انفجار، بیمارستانهای پر از مجروح، کمبود غذا… شرایط غیرقابل پیشبینی است.»
در رفح، مردان، زنان و کودکان فلسطینی در جادهای خاکی با وسایلشان در دست دیده میشدند. اکثر مردم غزه چندین بار مجبور به فرار شدهاند. «مصطفی جابر»، روزنامهنگاری محلی میگوید: «این آوارگی زیر آتش است. بینمان مجروح وجود دارد. اوضاع بسیار سخت است.»
رسانههای اسرائیلی روز یکشنبه پرسیدند که آیا اهداف تهاجم جدید فقط نابودی حماس و بازگرداندن گروگانهاست یا فراتر میرود.
جمعه گذشته، وزیر دفاع اسرائیل، اسرائیل کاتز، گفت: «به ارتش دستور دادم اراضی بیشتری در غزه تصرف کند، جمعیت را تخلیه کند و مناطق امنیتی اطراف غزه را گسترش دهد.»
او افزود: «هرچه حماس بیشتر از آزاد کردن گروگانها خودداری کند، زمین بیشتری از دست خواهد داد که به اسرائیل اضافه خواهد شد.»
روز شنبه، کابینه اسرائیل طرحی را تصویب کرد برای ایجاد ادارهای جدید با هدف پیشبرد طرح «خروج داوطلبانه» فلسطینیان از غزه – مطابق با پیشنهاد ترامپ برای تخلیه غزه و بازسازی آن به عنوان «ریویِرای خاورمیانه». حقوقدانان گفتهاند چنین سیاستی ناقض قوانین بینالمللی است.
کاتز گفت این نهاد «تحت قوانین اسرائیلی و بینالمللی عمل خواهد کرد» و عبور از راه خشکی، دریا و هوا به کشورهای مقصد را هماهنگ خواهد نمود.
اسرائیل درگیر اعتراضات گسترده شده؛ بیش از ۱۰۰ هزار نفر علیه تلاش نتانیاهو برای برکناری رئیس شینبت، «رونن بار» و دادستان کل، «گالی باهاراڤ-میارا» تظاهرات کردهاند.
بار در حال تحقیق درباره اطرافیان نتانیاهو به اتهام افشای اسناد محرمانه به رسانههای خارجی و دریافت پول از قطر است؛ کشوری که کمکهای مالی زیادی به حماس داده است. باهاراڤ-میارا گفته نتانیاهو نمیتواند رئیس شینبت را بدون بررسی دلایلش اخراج کند.
روز یکشنبه، کابینه اسرائیل به اتفاق آرا به عدم اعتماد به باهاراڤ-میارا رأی داد؛ اقدامی بیسابقه که از سوی احزاب مخالف و هزاران معترض در تلآویو و اورشلیم محکوم شد.
در جریان درگیریها با پلیس، سه معترض بیرون از منزل نتانیاهو در اورشلیم بازداشت شدند.
درخواست برای بازگرداندن گروگانها همزمان شدت گرفته است.
روز جمعه، ۴۰ گروگان آزادشده و ۲۵۰ عضو خانواده نظامیان و غیرنظامیان اسرائیلی بازمانده در غزه نامهای به نتانیاهو نوشتند و خواستار پایان «جنگ بیپایان» شدند.
در مرحله اول آتشبس، ۲۵ گروگان اسرائیلی و اجساد ۸ نفر در ازای صدها زندانی فلسطینی آزاد شدند و نیروهای اسرائیلی به منطقه حائل عقبنشینی کردند. همچنین کمکهای انسانی افزایش یافت.
قرار بود از فوریه، مذاکرات درباره مرحله دوم آتشبس آغاز شود – که شامل آزادی ۵۹ گروگان باقیمانده (۳۵ نفر احتمالاً جانباختهاند)، پایان کامل درگیری و عقبنشینی کامل اسرائیل از غزه باشد.
اما اسرائیل از این توافق عقبنشینی کرد و بهجای آن پیشنهاد تمدید مرحله اول را بین ۳۰ تا ۶۰ روز ارائه داد، مشروط بر اینکه حماس گروگانهای بیشتری را آزاد کند.