خالد داوریش از اداره خودگردان شمال و شرق سوریه با علیرن رنکلیوز درباره توافق با دولت انتقالی گفتگو کرده است. این گفتگو در تاریخ ۱۴ مارس صورت گرفته و در روزنامه ی آلمانی nd منتشر شده است.
میلیشیاهای دولت موقت در شهر لاذقیه دست به کشتار اقلیت‌های علوی زده‌اند. کمی بعد، نیروهای دموکراتیک سوریه (SDF) که تحت رهبری کردها قرار دارند، توافقی را با احمد الشرع، رئیس‌جمهور موقت سوریه، درباره حقوق اقلیت‌ها امضا کردند. آیا این متناقض نیست؟
در اینجا بحث فقط درباره اقلیت کردها نیست، بلکه درباره آتش‌بس در سراسر سوریه است. ما امیدواریم که حملات علیه جمعیت علوی در لاذقیه و طرطوس متوقف شود.
اما در دو بند نخست این توافق‌نامه، به‌وضوح درباره حقوق اقلیت کردها صحبت شده است. چطور می‌توان به کسی اعتماد کرد که وعده حقوق اقلیت‌ها را می‌دهد، درحالی‌که هم‌زمان ۱۵۰۰ نفر، که بیشترشان غیرنظامی بودند، کشته شده‌اند؟
در بند سوم این توافق‌نامه، به‌طور شفاف ذکر شده یک آتش‌بس سراسری در سوریه لازم است. این نشان می‌دهد ما نه‌تنها نگران حقوق کردها هستیم، بلکه به حقوق تمامی اقلیت‌ها و گروه‌های قومی در سوریه اهمیت می‌دهیم. هیچ‌کس نباید تحت آزار و تعقیب قرار بگیرد. این موضوع شامل کردها، علوی‌ها، دروزی‌ها، و همچنین اقلیت‌های مذهبی همچون ایزدی‌ها و مسیحیان نیز می‌شود.
آیا این توافق به معنای پایان خودمختاری کردها است؟
خودمختاری کردها—درواقع، هدف ما هرگز ایجاد یک منطقه خودمختار مانند اقلیم کردستان عراق نبود. هدف این است که سطحی از خودمدیریتی حفظ شود. مردم شمال شرق سوریه باید به حقوق خود برسند، بدون در نظر گرفتن قومیت یا مذهبشان. همچنین، بازگشت آوارگان داخلی یکی از اهداف این توافق است. این توافق‌نامه بیشتر شبیه یک چارچوب توافقی است، مانند توافقاتی که احزاب در آلمان پیش از تشکیل دولت ائتلافی امضا می‌کنند. برخی موارد آن باید تا پایان سال مورد بحث و بررسی قرار گیرند، درحالی‌که برخی دیگر، مانند آتش‌بس، باید فوراً اجرا شوند. این‌طور نیست که کسی از دمشق بیاید و بر مناطق ما حکومت کند. ما همه سوری هستیم، چه کرد، چه عرب، چه آشوری و چه دروزی. ما باید گذرنامه صادر کنیم، مدارک ثبت کنیم و امور اداری را ادامه دهیم.
آیا نیروهای دموکراتیک سوریه منحل می‌شود یا به‌عنوان یک نیروی نظامی در سوریه باقی خواهد ماند؟ آیا سلاح‌های خود را تحویل خواهد داد؟
هیچ‌کدام. ما سلاح‌هایمان را تحویل نخواهیم داد. ژنرال مظلوم عبدی بارها گفته است که ما بخشی از ارتش جدید سوریه خواهیم بود و نه یک نیروی مستقل. اکنون باید جزئیات مربوط به چگونگی ادغام نیروهای دموکراتیک سوریه در ارتش جدید سوریه مشخص شود. هنوز مشخص نیست که نیروهای دموکراتیک سوریه و وزارت دفاع چگونه به توافق خواهند رسید، اما حقیقت این است که نیروهای دموکراتیک سوریه همچنان از مناطق خودمختار محافظت خواهد کرد، اما هم‌زمان به دفاع از کل سوریه نیز خواهد پرداخت. نیروهای دموکراتیک سوریه می‌تواند به‌عنوان یک نیروی حمایتی و تقویت‌کننده در ارتش جدید ایفای نقش کند. هیت تحریر شام یا ارتش جدید می‌توانند از نیروهای دمکراتیک سوریه درس بگیرند: انضباط یکی از نقاط قوت ماست.
شما این توافق را با یک چارچوب توافقی مقایسه کردید. این بیانیه مشترک تا چه حد الزام‌آور است؟
هم ژنرال مظلوم عبدی و هم رئیس‌جمهور احمد الشرع متعهد شده‌اند بر اساس مفاد این توافق عمل کنند. ما در حال مکتوب کردن آنچه در اولین نشست به‌صورت شفاهی توافق شد، هستیم. ما می‌خواهیم به جهانیان و مردم سوریه نشان دهیم آماده همکاری هستیم. ما نمی‌خواهیم کشور را تقسیم کنیم. دمشق دیگر مانند دوران اسد چیزی را به ما دیکته نمی‌کند، بلکه اکنون آمادگی برای یک فرآیند جدید و مشترک و یک گفت‌وگوی واقعی وجود دارد. این توافق، آغازی صادقانه است.
احمد الشرع تحت نفوذ رئیس‌جمهور ترکیه، رجب طیب اردوغان، قرار دارد. ترکیه به‌طور غیرقانونی به مناطق روژاوا حمله کرده است. چگونه می‌توان از زندگی کردها در چنین شرایطی محافظت کرد؟
این همان دلیلی است که ما تأکید می‌کنیم آتش‌بس باید در سراسر کشور اجرا شود. نباید در یک منطقه آتش‌بس برقرار شود، اما در شمال و شرق جنگ ادامه یابد. نیروهای خارجی باید از این درگیری دور بمانند. فشار بین‌المللی بر ترکیه لازم است تا حملات به روژاوا را متوقف کند. فقط از این طریق می‌توان فضایی برای ساختن یک سوریه جدید و مشترک فراهم کرد.
اردوغان تهدید کرده است که به‌زودی دیگر هیچ نیرویی برای حمایت از کردها باقی نخواهد ماند. آیا این توافق به پایان حمایت آمریکا از کردها مرتبط است؟
همیشه این شایعات وجود دارد که نیروهای آمریکایی یا ائتلاف ضد داعش قصد خروج [از سوریه[ را دارند. اما واقعیت این است که قرار است نیروهای آمریکایی تا پایان سال ۲۰۲۵ از عراق و تا پایان سال ۲۰۲۶ از سوریه خارج شوند. هیچ نشانه یا اطلاعاتی مبنی بر خروج زودتر وجود ندارد. ما به‌عنوان یک شریک قابل‌اعتماد در مبارزه با تروریسم عمل کرده‌ایم و داعش را شکست داده‌ایم. اگر اکنون نیروهای آمریکایی خارج شوند و از نیروهای دموکراتیک حمایت نکنند، داعش دوباره قوی‌تر خواهد شد. این مسئله به نفع جامعه بین‌المللی نیست که سوریه را در وضعیت کنونی به داعش واگذار کند. به همین دلیل، شرکای ما مایل به ادامه همکاری هستند، تا زمانی که راه‌حلی برای کل سوریه پیدا شود.
یکی از بخش‌های این توافق این است که نیروهای دموکراتیک سوریه از احمد الشرع در مبارزه با “بقایای رژیم اسد و همه تهدیدهای امنیتی و وحدت کشور” حمایت خواهد کرد. اسلام‌گرایان هم از چنین عباراتی برای توجیه کشتارهایشان استفاده کرده‌اند. آیا این موضع‌گیری در این زمان، موضع دولت موقت را مشروعیت نمی‌بخشد؟
ما چیزی را مشروعیت نمی‌بخشیم. ما آنچه اتفاق افتاده را شدیداً محکوم کرده‌ایم و حتی قبل از توافق بیانیه‌ای رسمی صادر کردیم و نگرانی خود را اعلام نمودیم. با این حال، ما در مناطق خودمختار نیز طرفداران اسد را تعقیب کرده‌ایم. در شمال شرق سوریه دو منطقه تحت کنترل رژیم باقی مانده بود: یکی در حسکه و دیگری در قامشلو. پس از سقوط اسد، ما این مناطق را تحت کنترل خود درآوردیم. اما تعقیب حامیان اسد به معنای کشتن غیرنظامیان، زنان، سالمندان و کودکان نیست. این به معنای تیراندازی یا اعدام آنها در خیابان نیست. سوریه یک قانون اساسی دارد، چه قدیم و چه جدید، و یک قرارداد اجتماعی وجود دارد. این افراد باید بازداشت شده و از طریق محاکمه‌های عادلانه مجازات شوند. کشتار تنها به گسترش نفرت منجر می‌شود.
چه انتظاری از احمد الشرع دارید؟
رئیس‌جمهور احمد الشرع باید درباره این جنایات شفاف‌سازی کند و عاملان آن را به دست عدالت بسپارد. ما به او چراغ سبز نداده‌ایم که به همان شیوه قبلی ادامه دهد. نه، ما همچنان به ارزش‌های خود پایبندیم: غیرنظامیان باید محافظت شوند، اقلیت‌ها باید محافظت شوند، زنان و کودکان باید محافظت شوند. ما به آشتی، پذیرش و همزیستی در سوریه نیاز داریم. این مهم‌ترین چیز است.
برگردان برای اخبار روز: فرهاد صفاری
