«بتسلئیل اسموتریج» وزیر دارایی دولت اسرائیل گفت: من بعد از متقاعد شدن به اینکه «بنیامین نتانیاهو» نخست‌وزیر اسرائیل و «دونالد ترامپ» رئیس جمهور آمریکا به نابودی حماس به عنوان قدرت حاکم در غزه پایبند هستند، در کابینه ماندم.
او در گفت‌وگو با روزنامه«جروزالم پست» ادامه داد: من متقاعد شدم که اسرائیل بعد از پایان مرحله نخست در ابتدای مارس آینده به جنگ باز خواهد گشت.
اسموتریچ معامله تبادل اسرا با جنبش حماس را برای امنیت این رژیم فاجعه بار و خطرناک توصیف کرد.
وزیر دارایی دولت ائتلافی نتانیاهو گفت: اگر مرحله دوم معامله، پایان جنگ بدون تحقق اهداف آن باشد، کابینه را سرنگون خواهم کرد.
وی افزود: چیزی به نام عدم اجازه ترامپ به اسرائیل برای بازگشت به جنگ وجود ندارد و ما این حق را داریم که هرطور بخواهیم رفتار کنیم.
اسموتریچ مدعی شد: محور میانه رو در منطقه در مذاکرات غیرعلنی از ما می‌خواهد حماس را کاملا نابود کنیم.
وی ادعا کرد: فلسطینیان مانع پیشرفت و شکوفایی در منطقه هستند و هیچ کشوری برای آنها وجود نخواهد داشت. اگر فلسطینیان صاحب کشور شوند حماس فورا کنترل امور را در دست خواهد گرفت.
سرانجام پس از کش و قوس‌های فراوان و اختلافات داخلی میان نیروهای اسرائیل و وزرای کابینه این رژیم، آتش‌بس در نوار غزه از ظهر یکشنبه ۳۰ دی ماه، وارد فاز اجرایی شد.
در اولین مرحله از تبادل اسرا، سه اسیر زن اسرائیل در برابر شماری از اسیران زن و کودک فلسطینی آزاد شدند و تا بدین لحظه دو مرحله دیگر تبادل اسرا نیز انجام شده است.
توافق آتش‌بس قرار است که طی سه مرحله اجرا و تکمیل شود.
وزرای تندرو دولت اسرائیل خواستار از سرگیری حملات به نوار غزه تا دستیابی به هدف نابودی حماس هستند.
۲ شرط نتانیاهو برای متقاعد کردن ترامپ
در حالی اسرائیل و حماس وارد دور جدیدی از مذاکرات درباره مرحله دوم معامله تبادل اسرا می‌شوند که تناقض کاملی میان اهداف دو طرف وجود دارد.
دولت نتانیاهو و اعضای راست افراطی آن به دنبال پایان دادن به جنگ غزه در مقابل پایان دادن به وجود حماس به عنوان یک سازمان مسلح است، اما حماس نیز خواهان عقب‌نشینی کامل نیروهای اسرائیل از نوار غزه است.
در همین راستا، حضور «بنیامین نتانیاهو» نخست وزیر اسرائیل در کاخ سفید در روز سه شنبه ۴ اسفند به عنوان امری تعیین کننده است چرا که نتانیاهو تلاش می‌کند تا «دونالد ترامپ» رئیس جمهور آمریکا را متقاعد سازد که پایان دادن جنگ نمی‌تواند با باقی ماندن حماس در حاکمیت همراه باشد.
روزنامه عبری معاریو نوشت: نتانیاهو روی ۲ گزینه حساب باز کرده است؛ یا تداوم جنگ به شکل شدیدتری برای تحقق اهداف اسرائیل یا دستیابی به راهکاری که از بین بردن نفوذ حماس در غزه را تضمین می‌کند.
طبق این گزارش، نتانیاهو با فشارهای داخلی از سوی جناح تندرو در کابینه خود روبه‌رو است و «بتسئلیل اسموتریچ» وزیر دارایی این رژیم خواهان عدم امتیازدهی به حماس در برابر بازپس گیری اسرا شده است.
طبق دیدگاه اسرائیل، در حالی که نتانیاهو امیدوار است ترامپ را به «برقرار نشدن صلح به هر قیمتی» متقاعد کند، مسئله خلع سلاح حماس و تبعید رهبران آن شرط اساسی برای هرگونه توافق در آینده است.
پذیرایی ترامپ از نتایاهو در کاخ سفید
کاخ سفید آمریکا اعلام کرد که دونالد ترامپ، رئیس جمهوری آمریکا از بنیامین نتانیاهو، نخست‌وزیر اسرائیل برای دیدار در کاخ سفید دعوت کرده است. این ملاقات و گفت‌وگو قرار است، هفته آینده انجام گیرد.
نتانیاهو به این ترتیب نخستین مقام خارجی است که در دوره دوم ریاست جمهوری ترامپ با او دیدار می‌کند.
دیدار طرفین در شرایطی انجام می‌گیرد که نخستین فاز اجرای توافق میان اسرائیل و حماس با میانجیگری قطر، مصر و آمریکا آغاز شده و واشنگتن درصدد است که با فشار بر طرفین، تداوم آتش‌بس را محقق سازد.
گفت‌وگوها بر سر فاز دوم توافق آتش‌بس میان اسرائیل و حماس که هدف نهایی آن پایان جنگ در غزه است، دوشنبه آینده آغاز می‌شوند.
در اطلاعیه کاخ سفید که دفتر نتانیاهو نیز آن را به اشتراک گذاشته، به نقل از دونالد ترامپ آمده است: «منتظر گفت‌وگو درباره چگونگی دستیابی به صلح میان اسرائیل و همسایگانش و تلاش برای مقابله با دشمنان مشترک‌مان هستم.»
در این میان مخالفت‌ها با طرح و ایده ترامپ در مورد “پاکسازی” غزه شدت یافته‌اند. ترامپ روز شنبه گذشته نوار غزه را “منطقه ویران‌شده” توصیف کرده که به گفته او، باید برای برقراری صلح در خاورمیانه “پاکسازی” شود. ترامپ در این رابطه پیشنهاد انتقال فلسطینی‌های غزه به اردن و مصر و همینطور اندونزی و آلبانی به عنوان مقصدهای نهایی برای کوچاندن را مطرح کرده بود.
اردن و مصر که هر دو از هم‌پیمانان آمریکا محسوب می‌شوند، مخالفت خود را با چنین اقدامی ابراز کرده‌اند. با واکنش منفی گسترده روبرو شده است.
عریب رنتاوی، مدیر اندیشکده و مرکز مطالعات سیاسی در پایتخت اردن برنامه ترامپ را “تهدیدی برای امنیت و ثبات منطقه خواند”.
رنتاوی طرح ترامپ در مورد انتقال و کوچ فلسطینی‌ها را “موضعی دشمنانه” نه تنها در قبال فلسطینی‌ها بلکه در برابر اردن و مصر ارزیابی کرده و معتقد است که واشنگتن با این کار، تنها می‌خواهد کشورهای عربی همپیمان خود را زیر فشار بگذارد.
این کارشناس ابراز نگرانی کرد، طرح ترامپ “احتمال دارد نخستین گام در راه انتقال و کوچ اجباری فلسطینی‌ها به ویژه از کرانه غربی رود اردن باشد. به باور او هدف این است که “مسئله فلسطینی‌ها به خرج کشورهای عربی حل و فصل شود”.
مخالفت کافی نیست، جایگزین‌های مصر و اردن برای طرح ترامپ درباره کوچاندن فلسطینیان
به گزارش رسانه‌های مصری، صدها نفر روز شنبه در اعتراض به آن چه کوچاندن اجباری فلسطینیان خواندند، در مرز رفح تجمع کردند. اعتراض آنها به سخنان دونالد ترامپ، رئیس جمهوری آمریکاست که خواهان انتقال فلسطینیان غزه به مصر و اردن شده است.
در حالی که مصر کاملا ایده اسکان یا جذب فلسطینیان به جای حق مشروع آنها برای تشکیل کشور مستقل فلسطین را رد می‌کند، اما این مخالفت کافی نیست و به گفته ناظران، وظایف قانونی و ملی وجود دارد که بازگرداندن حق فلسطینیان و تشکیل کشور مستقل آنها را تضمین می‌کند. این وظایف تسریع در بازسازی نوار غزه و توقف شهرک سازی است که راهکارهای واقعی هستند که مصر می‌تواند برای رویارویی با هرگونه تلاش برای محو مسئله فلسطین یا پاکسازی آن اتخاذ کند چرا که این یکی از مهمترین خطراتی است که می‌تواند در نتیجه طرح ترامپ برای کوچاندن فلسطینی‌ها از نوار غزه رخ بدهد.
برخی دیپلمات‌ها و سیاستمداران در گفت‌وگو با وبگاه «العربی الجدید» اظهار داشتند که پایبندی به قوانین بین‌المللی و بازگرداندن حق و حقوق فلسطینیان یکی از مهمترین جایگزین‌هایی است که مصر و اردون باید در مقابل طرح ترامپ برای کوچاندن فلسطینیان از نوار غزه به آن پایبند باشند و این امر از طریق تقویت تلاش‌های دیپلماتیک و سیاسی به منظور اجرای قوانین بین‌المللی مرتبط با مسئله فلسطین محقق می‌شود که بر حق فلسطینیان در تشکیل کشور مستقل خود در مرزهای سال ۱۹۶۷ به پایتختی قدس شرقی تاکید می‌کند.
به گفته آنها، مصر می‌تواند تلاش‌های خود را در سازمان ملل و شورای امنیت به منظور اجرای قطعنامه‌های بین‌المللی همچون قطعنامه ۲۴۲ (سال ۱۹۶۷)، قطعنامه ۳۳۸ (سال ۱۹۷۳) و قطعنامه ۲۳۳۴ (سال ۲۰۱۶) افزایش دهد؛ قطعنامه‌هایی که اشغالگری اسرائیل را محکوم کرده و خواستار عقب‌نشینی آن از اراضی اشغالی بعد از سال ۱۹۶۷ و توقف شهرک سازی است.
مصر همچنین می‌تواند تصمیم خود را برای پیوستن به شکایت آفریقای جنوبی علیه دولت اشغالگر در دیوان بین‌المللی دادگستری عملی کند؛ شکایتی که اسرائیل را به نقض توافقنامه منع نسل کشی سال ۱۹۴۸، با توجه به ارتکاب نسل کشی در نوار غزه از هفتم اکتبر ۲۰۲۳ متهم کرده است.
قاهره می‌تواند برای تقویت وحدت ملی فلسطینی‌ها از طریق تکمیل تلاش‌های آشتی میان گروه‌های فلسطینی و حمایت از ایجاد موسسات فلسطینی قوی و قادر به مدیریت کشور مستقل فلسطینی تلاش کند. مصر همچنین می‌تواند در ایجاد محیط گفت‌وگوی پایداری که یکپارچگی تلاش‌های فلسطینی را تضمین کند، سهیم باشد؛ امری که رویکرد گفت‌وگوی فلسطینی را در مذاکرات آتی تقویت می‌کند.
دیپلمات‌ها همچنین بر تسریع در وارد کردن کمک‌های بشردوستانه به نوار غزه که در راس راهکارهایی است که مصر می‌تواند اتخاذ کند تاکید کردند، چرا که این باریکه از محاصره طولانی رنج می‌برد که منجر به وخامت اوضاع بشردوستانه آن شده است. مصر همچنین می‌تواند نقش محوری را در بازسازی غزه از طریق ترغیب کشورهای اهدا کننده و نظارت بر پروژه‌های بازسازی ایفا کند که به فلسطینیان برای پایبندی به سرزمین خود کمک کرده و مانع از طرح‌های کوچاندن آنها می‌شود.
به گفته آنها، همچنین فشار برای توقف شهرک سازی‌های اسرائیل و تجاوزات اشغالگران از ابزارهایی است که می‌تواند به جای طرح ترامپ برای کوچاندن فلسطینیان از نوار غزه استفاده کند. چرا که شهرک سازی‌های اسرائیل مانع بزرگی در برابر هرگونه راه حل عادلانه برای مسئله فلسطین است. مصر همچنین می‌تواند نقش اثرگذار خود را در فشار بر اسرائیل از طریق کانال‌های دیپلماتیک و هیئت‌ها و نهادهای بین‌المللی جهت توقف توسعه شهرک سازی‌ها ادامه دهد؛ امری که نقض قوانین بین‌المللی بوده و هرگونه فرصت برای تشکیل کشور فلسطین با قابلیت سکونت و حیات را نابود می‌کند.
دیپلمات‌ها همچنین طرح کردند که «مصر می‌تواند دیدگاه‌های جدیدی را برای تقویت طرح صلح عربی مطرح کند که مبتنی بر عقب‌نشینی اسرائیل از اراضی اشغالی در مقابل عادی سازی روابط عربی با آن است». همچنین می‌توان این طرح را به روز رسانی کرد تا شامل سازوکارهای اجرایی شود که اسرائیل را به پایبندی به اصول راه حل عادلانه و فراگیر مجبور می‌سازد.
