اسنادی که توسط نیروهای اسرائیلی در غزه ضبط شده‌اند نشان می‌دهند که تأمین مالی حماس بسیار بیشتر از آنچه پیش‌تر تصور می‌شد بوده است، زیرا تهران و این گروه تروریستی از یک روش سه‌گانه پیچیده استفاده کرده‌اند.
یکی از بزرگ‌ترین شگفتی‌های جنگ ۷ اکتبر انتقال صدها میلیون دلار از سوی ایران به حماس در غزه است. ابعاد این موضوع از اسنادی که توسط نیروهای اسرائیلی در غزه ضبط شده و اکنون توسط یک واحد ویژه اطلاعات نظامی با کمک بخش تحقیقات این سازمان بررسی می‌شود، نمایان می‌گردد.
به گزارش هاآرتص مقام های اسرائیلی که درگیر این موضوع هستند، انگیزه کمی برای صحبت در این مورد دارند، زیرا نگران هستند که جنبه دیگری از شکست بزرگ کشور فاش شود. حتی پیش از جنگ و به‌ویژه در طول آن، صحبت‌های زیادی در مورد انتقال پول‌های قابل توجه قطر به غزه صورت گرفته بود. در ابتدا این وجوه توسط یک فرستاده ویژه قطری در چمدان‌های پر از پول نقد، هر ماه به مقدار ۳ میلیون دلار به غزه منتقل می‌شد.
این انتقال‌ها برای سال‌ها با تشویق بنیامین نتانیاهو و دولت‌های او ادامه داشت، زیرا آنها معتقد بودند با این کار، آرامش را می‌خرند.
پس از اینکه نفتالی بنت در ژوئن ۲۰۲۱ نخست‌وزیر شد، روش انتقال پول با چمدان متوقف شد و پول با نظارت بهتری از طریق انتقالات بانکی، عمدتاً از بانک‌های مصری وارد غزه می شد. اما حماس هنوز هم بخش زیادی از این وجوه را جدا می‌کرد، که عمدتاً برای خرید سلاح در خارج از کشور، تولید سلاح محلی و ساخت شبکه تونل‌های خارق‌العاده‌ای به طول حدود ۵۵۰ کیلومتر (۳۴۰ مایل) استفاده می‌شد.
یکی دیگر از منابع مهم درآمد، شاید بزرگ‌ترین آن، از طریق دریافت مالیات‌های جمع‌آوری شده از اسرائیل بود، که از فروش کالاهای اسرائیلی یا کالاهای خارجی که از بندر اشدود عبور کرده بودند، و از فروش سوخت اسرائیلی به غزه به دست می‌آمد. این پول از طریق کرانه باختری منتقل می‌شد.
اما سومین بخش بودجه حماس مخفی بود: انتقالات مالی از ایران از طریق ارزهای دیجیتال و معاملات بانکی دایره‌ای.
پس از آغاز جنگ در ۷ اکتبر ۲۰۲۳، نیروهای دفاعی اسرائیل واحد اطلاعات نظامی‌ای را با نام اختصاری “امشات” بازسازی کردند. این واحد در سال ۱۹۷۶ تأسیس شد و عمدتاً از نیروهای ذخیره تشکیل شده بود.
هدف این واحد جمع‌آوری تمام مواد ضبط شده در مناطق دشمن – اسناد، سلاح‌ها و هر گونه تجهیزات نظامی دیگر بود. این واحد پس از جنگ غزه در سال‌های ۲۰۰۸-۲۰۰۹ بسته شد.
نتایج اولیه بررسی‌های این واحد نشان می‌دهد که ایران و حماس توانسته‌اند صدها میلیون دلار را به‌طور مخفیانه به غزه انتقال دهند.
یکی از اسناد مهم به شکل یک جدول حسابداری است که به وضوح انتقال پول از ایران از سال ۲۰۱۴ به بعد را توضیح می‌دهد. این سند مشخص می‌کند هر بخش از پول برای چه کسی و چه منظوری اختصاص داده شده است.
تعدادی از اسناد خطاب به «برادر عزیز ما ابراهیم» ارسال شده است – که یک نام مستعار برای یحیی سنوار، رهبر حماس، است. جالب است بدانید که بیشتر این اسناد با عبارت «برادر عزیز ما» شروع می‌شوند، که این یک رسم در اخوان‌المسلمین است، گروهی که حماس شاخه‌ای از آن محسوب می‌شود. این اسناد نشان می‌دهند که سنوار نقش کلیدی در مدیریت و کنترل تمام پول‌هایی که به غزه رسیده بود، داشته است. در یکی از اسناد، مبلغ ۱۵۰ میلیون دلار در کنار نام او ذکر شده است.
سند دیگری به شخصی اشاره می‌کند که سنوار جای او را به عنوان رهبر حماس گرفت، یعنی اسماعیل هنیه، که حدود دو ماه پیش در عملیاتی که به طور گسترده به موساد نسبت داده شد، در تهران ترور شد. در این سند گفته شده که هنیه ۳ میلیون دلار به «برادر ما ابراهیم» منتقل کرده است. سند دیگری گزارش می‌دهد که مبلغ ۵۸ میلیون دلار نیز مستقیماً به سنوار منتقل شده است.
با وجود اینکه حماس فساد کمتری نسبت به تشکیلات خودگردان فلسطین دارد، می‌توان فرض کرد که بخشی از این پول‌ها به خود سنوار، خانواده‌اش و افراد نزدیک به او، از جمله برادرش محمد سنوار، رسیده است. محمد سنوار به عنوان فردی که احتمالاً پس از یحیی سنوار در غزه رهبری را به عهده خواهد گرفت، نام برده شده است.
پول از طرق مختلف منتقل شده است، احتمالاً حتی در چمدان‌هایی که از طریق تونل‌های سینا قاچاق می شده اند. یکی دیگر از روش‌های محبوب که کنترل آن دشوار است، ارزهای دیجیتال بوده است. حساب‌های دیجیتال در صرافی‌های ارز دیجیتال در ایران باز شدند، جایی که چندین صرافی فعال هستند. از آنجا پول از یک بازار به بازار دیگر منتقل می‌شد.
در غزه، شعب بانک‌های بین‌المللی و محلی از جمله بانک قاهره عمان، بانک الانتاج و بانک فلسطین وجود داشتند که خزانه‌های آنها در طول جنگ توسط حماس غارت شد و حدود ۱۰۰ میلیون دلار یا شاید بیشتر سرقت شد. در همین حال، بانک اسلامی فلسطین نیز توسط اسرائیل بمباران شد.
همچنین در اسنادی که پیدا شده، جلساتی بین فرمانده نیروی قدس ایران، قاسم سلیمانی – که در سال ۲۰۲۰ توسط آمریکایی‌ها در عراق کشته شد – و نمایندگان حماس و حزب‌الله ذکر شده است. در این جلسات، دو طرف در مورد ساخت تونل‌ها در غزه بحث کرده بودند.
در برخی از اسناد به دو فرمانده نظامی ارشد حماس، مروان عیسی و محمد ضیف اشاره شده است. در ماه‌های اخیر، این دو در دو حمله هوایی جداگانه اسرائیل در غزه کشته شدند.
برخی از اسناد همچنین به شرکت‌های مصری اشاره می‌کنند که به انتقال تجهیزات و مصالح ساختمانی به غزه کمک کردند، که در نهایت برای ساخت تونل‌ها مورد استفاده قرار گرفتند. مقامات اطلاعاتی اسرائیل معتقدند که حداقل برخی از این شرکت‌ها به خوبی از این که تجهیزات و مصالح ساختمانی برای تقویت نظامی حماس استفاده می‌شد، آگاه بودند. در اسناد دیگری، اعضای جزئی‌تر حماس درباره هزینه‌های ساخت یک تونل یا تونل دیگر صحبت می‌کنند.
این اسناد همچنین به “شیعه‌سازی” حماس در سال‌های اخیر اشاره می‌کنند، به‌ویژه با افزایش نفوذ ایران بر این سازمان. صدها دانشجو برای تحصیل – و همچنین تبلیغات مذهبی – به ایران فرستاده شدند، هزینه‌های آنها توسط جمهوری اسلامی پرداخت شده بود.
این دانشجویان به‌طور مخفیانه به مصر و از آنجا به ترکیه و سپس به تهران منتقل می‌شدند. آنها در پایتخت ایران آموزش‌های مذهبی می‌دیدند و با میراث قاسم سلیمانی و رهبران مذهبی کلیدی در تاریخ شیعه آشنا می‌شدند. پس از بازگشت، برخی از آنها امامان مساجد شدند و برخی دیگر به عنوان جنگجویان یا فعالان حماس فعالیت کردند.
کار جمع‌آوری، مطالعه و نتیجه‌گیری از این اسناد زمان زیادی خواهد برد. اما برخی از اسناد درباره انتقال پول از طریق سازمان‌های خیریه حماس در خارج از کشور هم‌اکنون توسط اداره ملی مبارزه با تأمین مالی تروریسم، واحدی در وزارت دفاع اسرائیل، مورد استفاده قرار گرفته‌اند. این اسناد به دولت‌های غربی ارسال می‌شوند به امید اینکه این متحدان دفاتر حماس را ببندند و هرگونه پول موجود در آن ها را مصادره کنند.
هاآرتص می نویسد: شکست ۷ اکتبر به سرویس امنیت داخلی شین بت، اطلاعات نظامی و نیروهای دفاعی اسرائیل تعلق دارد که در صبح حمله نتوانستند به درستی عمل کنند. همچنین مسئولیت این شکست بر عهده دولت نتانیاهو است که این تصور را پرورش داد که حماس خواهان جنگ با اسرائیل نیست. اما اکنون ما با اسنادی مواجه هستیم که نشان می‌دهند نقش ایران در قاچاق پول به غزه بسیار بیشتر از آن چیزی بوده که در اسرائیل شناخته شده بود.
مسئولیت این شکست به تمام جامعه اطلاعاتی – شین بت، اطلاعات نظامی و موساد – تعلق دارد، موسادی که در خارج از کشور علیه دفاتر حماس در ترکیه، قطر، لبنان، مالزی و چندین کشور آفریقایی که فعالیت‌های مالی و دیگر فعالیت‌های حماس در آنجا انجام می‌شد، هرچند به میزان محدود، عملیات می‌کرد.
شین بت و موساد از اظهار نظر درباره این مقاله خودداری کرده اند. نیروهای دفاعی اسرائیل گفتند “اسنادی که تاکنون برای ما شناخته شده‌اند، با برآوردهای قبلی ما سازگار هستند.”
