روز چهارشنبه، گزارش دبیرکل سازمان ملل متحد به هفتاد و ششمین مجمع عمومی این سازمان در رابطه با وضعیت حقوق بشر در ایران (محدوده زمانی ۱۱ ژوئن ۲۰۲۰ تا ۱۰ ژوئن ۲۰۲۱) منتشر شد. این گزارش که به موجب قطعنامه پیشین مجمع عمومی تهیه شده است حاوی اطلاعاتی در مورد الگوها و روندهای مربوط به آن، پیشرفت های حاصل از اجرای قطعنامه ۷۵/۱۹۱ و توصیه هایی برای بهبود اجرای قطعنامه های پیشین است. دبیرکل سازمان ملل در این گزارش ضمن واکنش به صدور احکام اعدام، بازداشت‌های خودسرانه شهروندان معترض و فعالین حقوق بشر و وکلا درخصوص انتساب اتهام قتل به معترضان بازداشتی به منظور توجیه صدور احکام اعدام ابراز نگرانی کرده است.
این گزارش که به موجب قطعنامه ۷۵/۱۹۱ مجمع عمومی و توسط دبیرکل تهیه و روز چهارشنبه ۱۷ شهریورماه ۱۴۰۰ در دسترس عموم قرار گرفته است، گزارشی دوره‌ای و حاوی اطلاعاتی در خصوص الگوها و روندهای مرتبط با این قطعنامه و پیشرفت‌های حاصل از آن و یا توصیه‌هایی برای بهبود اجرای آن است.
در این گزارش نسبت به تداوم صدور احکام اعدام برای اتهماتی همچون اتهامات مرتبط با مواد مخدر، اقدام علیه امنیت ملی و افساد فی الارض و همچنین صدور حکم اعدام برای کودک مجرمان واکنش نشان داده شده است. دبیرکل سازمان ملل متحد همچنین تعداد بالای مجازات اعدام و گنجانده شدن این مجازات در قوانین کشور در خصوص اتهامات مختلف و عدم ارائه آمار رسمی از سوی دولت را نگران کننده خواند.
در ادامه این گزارش به صدور احکام اعدام در خصوص بازداشت شدگان اعتراضات سراسری همچون امیرحسین مرادی، سعید تمجیدی، محمد رجبی، مهدی صالحی قلعه شاهرخی، محمد بسطامی، مجید نظری کندری، هادی کیانی و عباس محمدی و اجرای احکام اعدام نوید افکاری، مصطفی صالحی روح الله زم پرداخته شده و دبیر کل سازمان ملل نسبت به انتساب اتهام قتل به معترضان بازداشتی برای توجیه صدور احکام اعدام ابزار نگرانی کرده است.
در بخشی از این گزارش با اشاره به نبود آمار دقیقی از تعداد کشته‌شدگان در دوران بازداشت آن را نتیجه شکنجه، عدم رسیدگی پزشکی و یا تلفیقی از هر دو خوانده است. همچنین شیوع ویروس کرونا در زندان‌های ایران و نبود امکانات بهداشتی لازم برای جلوگیری از آن را موجب مرگ شماری از زندانیان در زندان‌هایی چون زاهدان و اردبیل خواند.
دبیرکل سازمان ملل متحد در بخشی از این گزارش به تبعید شماری از زندانیان زن سیاسی به زندان قرچک ورامین که پیشتر یک مرغداری صنعتی بوده و فاقد امکانات و زیرساخت‌های مطابق با استانداردهای بین‌المللی است، تشاره کرده و همچنین وضعیت زندانیان محبوس در زندان تهران بزرگ را نگران کننده توصیف کرد. زندانیانی که حتی باید آب آشامیدنی خود را خریداری کنند.
در بخش‌هایی از این گزارش همچنین به تداوم آزار شهروندان بهائی، بازداشت و صدور حکم برای وکلا و فعالین مدنی و نقض حدود زنان و دختران پرداخته شده است.
