این هفته، ولودیمیر زلنسکی، رئیس‌جمهور اوکراین، «طرح پیروزی» خود را ابتدا در پارلمان کی‌یف و سپس در نشست اتحادیه اروپا در بروکسل ارائه داد. این استراتژی شامل دعوت از اوکراین برای پیوستن به ناتو و افزایش آزادی‌استفاده از سلاح‌های دوربرد غربی برای حمله به خاک روسیه است. طرح پیروزی نشان می‌دهد تصمیم‌گیری در مورد ادامه حملات به روسیه در کی‌یف اتخاذ نمی شود، بلکه در دنیای غرب انجام می‌شود. با این حال، در غرب تقاضاهایی که به دنبال راه‌حل مذاکره هستند، بیشتر می شوند.
با وجود طرح پیروزی، در غرب شک و تردید نسبت به پیروزی اوکراین افزایش یافته است. نشریه «اکونومیست» در لندن می‌گوید: «هیچ‌کس در کاخ سفید بایدن باور ندارد اوکراین بتواند کریمه را از طریق نظامی بازپس گیرد». این بدان معنی است که در نهایت مذاکرات با روسیه لازم خواهد بود و این مذاکرات احتمالاً زودتر از آنچه انتظار می‌رود باید انجام شود. همچنین، وب‌سایت «پولیتیکو» به این موضوع پرداخته که آیا واقعاً بازپس‌گیری تمامی مناطق از دست رفته برای کی‌یف ممکن است یا خیر.
بحث درباره واگذاری مناطقی از اوکراین اکنون به طور علنی مطرح شده، به‌ویژه در جهان انگلیسی‌زبان. «در واشنگتن و برخی از پایتخت‌های غربی – و همچنین در راهروهای کی‌یف – نگرش‌ها تغییر کرده است». قاطعیت اولیه که جنگ تنها در صورتی پایان خواهد یافت که ارتش روسیه از اوکراین بیرون رانده شود، به دیدگاهی مردد مبنی بر اینکه یک راه‌حل مبتنی بر مذاکره که بخش عمده‌ای از کشور را در امان نگاه دارد، تبدیل شده است. روزنامه بریتانیایی «فایننشال تایمز» به نقل از ینس استولتنبرگ، دبیرکل سابق ناتو نوشت اوکراین ممکن است فقط با بخشی از خاک خود به ناتو بپیوندد.
پیشروی روسیه
این تغییر نگرش شاید به دلیل وضعیت جبهه باشد. در حالی که اشغال منطقه کورسک روسیه توسط نیروهای اوکراینی به هیچ یک از اهداف تعیین شده نرسیده است، پیشروی روسیه در شرق اوکراین ادامه دارد. این هفته، مقامات اوکراینی دستور تخلیه شهر استراتژیک کوپیانسک و سه شهر دیگر در منطقه خارکیف را به دلیل عدم توانایی تأمین برق، گرما و آب به علت حملات روسیه صادر کردند. اوکسی آرستوویچ، مشاور سابق رئیس‌جمهور اوکراین، در مصاحبه‌ای با «antikor.com.ua» در اوایل اکتبر گفت: «اگر اوکراین مذاکرات با روسیه را در آینده نزدیک آغاز نکند، جبهه در سه تا چهار ماه فروخواهد پاشید.»
کمبود نیروهای داوطلب برای ارتش اوکراین همچنان یک مشکل جدی است. بر اساس گزارش دادستانی کل اوکراین، در هشت ماه نخست سال جاری، ۲۹,۹۸۴ پرونده به دلیل ترک واحد به‌صورت غیرقانونی تشکیل شده است. برای مقایسه، در سال ۲۰۲۲ این تعداد ۶۶۴۱ و سال گذشته ۱۷,۶۵۸ بوده است. همچنین تعداد سربازان فراری افزایش یافته است. در هشت ماه نخست امسال، دادستانی کل اوکراین ۱۵,۵۵۹ مورد فرار را ثبت کرده است که در مقایسه با ۳۴۴۲ مورد در سال اول جنگ و ۷۸۸۳ مورد در سال دوم به‌وضوح افزایش یافته است.
با توجه به وضعیت وخیم، مذاکرات ممکن است نزدیک‌تر از همیشه باشد. پس از تهاجم روسیه در سال ۲۰۲۲، مذاکراتی در مینسک و استانبول برگزار شد. دیوید آراخامیا، مذاکره‌کننده اوکراینی، به یاد می‌آورد که در آن زمان روس‌ها تمایل داشتند جنگ را به پایان برسانند، مشروط بر اینکه اوکراین همانند فنلاند بی‌طرف بماند و متعهد شود به ناتو نخواهد پیوست. با این حال، پس از بازگشت از استانبول، بوریس جانسون، نخست‌وزیر وقت بریتانیا، به کی‌یف آمد و گفت که هیچ توافقی با روسیه امضا نخواهد شد و باید به جنگ ادامه داد.
عضویت مورد مناقشه در ناتو
در حال حاضر، هیچ نزدیکی بین دیدگاه‌های روسیه و اوکراین درباره صلح وجود ندارد. در طرح پیروزی زلنسکی، کمتر به مذاکرات و بیشتر به قدرت تأکید شده است. او این هفته گفت: «ما کلمه ‘مذاکره’ را از زبان شرکای خود می‌شنویم و کلمه ‘عدالت’ را بسیار کمتر.»
با این حال، در ناتو، برخی مخالفت‌ها با عضویت اوکراین وجود دارد. مجارستان و اسلواکی نگرانی‌های شدید خود را مطرح کرده‌اند. همچنین، روسیه به سختی اجازه خواهد داد اوکراین به ناتو بپیوندد، زیرا بی‌طرفی اوکراین یکی از اهداف اعلام‌شده جنگ مسکو است. روسیه همچنین خواهان اوکراینی بدون سلاح‌های هسته‌ای، بی‌طرف و بدون نظامی‌گری و همچنین خواستار لغو تحریم‌های غرب است.
از سوی دیگر، اوکراین احتمالاً هرگز به طور داوطلبانه از مناطق زاپوریژیا و خرسون چشم‌پوشی نخواهد کرد. زلنسکی در هنگام ارائه طرح پیروزی این هفته مجدداً واگذاری هر گونه سرزمینی به روسیه را رد کرد.
به جای مذاکره، هر دو طرف قصد دارند جنگ را گسترش دهند. در روسیه، جو به شدت علیه اوکراین و «غرب» تهاجمی شده است. دیمیتری مدودف، معاون رئیس شورای امنیت روسیه، در کانال تلگرامی خود مدعی شد «اوکراین اصلاً وجود ندارد».
منبع: nd، برگردان به فارسی برای اخبار روز: همایون فرزاد
