در پی برگزاری کنگره‌ای مهم در هاله، حزب چپ آلمان روز شنبه شاهد تغییرات اساسی در رهبری خود بود. “اینس شوردتنر” و “یان فان آکن” به عنوان رهبران جدید این حزب انتخاب شدند. شوردتنر با کسب حدود ۸۰ درصد از آراء و فان آکن با کسب ۸۸ درصد حمایت نمایندگان، به عنوان رؤسای جدید حزب چپ معرفی شدند.
فان آکن در سخنرانی خود گفت: «نباید میلیاردرها وجود داشته باشند، چرا که ثروت آن‌ها از ما گرفته شده است و ما باید آن را باز پس گیریم». او بر لزوم مقابله با ثروت ناعادلانه و امیدبخشی دوباره به مردم تأکید کرد. این موضع‌گیری‌ها با استقبال گسترده حضار مواجه شد و نشان از عزم جدید حزب برای مقابله با بحران‌های داخلی و بازگشت به عرصه سیاست داشت.
شوردتنر نیز به عنوان یک سوسیالیست که در تابستان ۲۰۲۳ به حزب پیوسته است، از اهمیت حزب چپ در شرایط کنونی سخن گفت. او بر ضرورت وجود یک نیروی همبستگی‌بخش اجتماعی تأکید کرد و اظهار داشت حزب چپ باید «حزب دفاع از مستاجران و حامیان دولت رفاه» باشد. او گفت حزب چپ باید بازگرداندن امیدی واقعی به سیاست به مردم را هدف قرار دهد.
چالش‌های داخلی و تاثیر خروج واگنکنشت
این نشست همچنین تحت تأثیر جدایی “سارا واگنکنشت” و بنیان‌گذاری حزب جدید او قرار داشت. اختلافات داخلی و جدایی واگنکنشت با حزب چپ آسیب‌های زیادی به این حزب وارد کرده است. مارتین شیردوان، رهبر پیشین حزب، اعتراف کرد این جدایی باید زودتر انجام می‌شد و تأخیر در این تصمیم‌گیری به شدت به توانایی سیاسی حزب ضربه زده است.
شیردوان همچنین اعلام کرد به دلیل ناکارآمدی در مدیریت بحران‌های اخیر، حزب در جایگاه مناسبی قرار ندارد. “سورن پلمن”، رهبر گروه پارلمانی حزب چپ، از غیبت برخی جداشدگان ابراز تأسف کرد اما اظهار داشت دیگر زمان آن رسیده تا حزب تمرکز بیشتری بر آینده خود داشته باشد.
برنامه‌های انتخاباتی حزب چپ و بازگشت به پارلمان
حزب چپ با رهبری جدید خود قصد دارد به دنبال بازگشت به بوندستاگ در انتخابات سال ۲۰۲۵ باشد. در این راستا، موضوعاتی همچون تأمین مسکن با قیمت مناسب، بهبود سیستم بیمه‌های اجتماعی، افزایش مستمری‌ها و ترویج صلح از جمله محوری‌ترین مباحثی هستند که به عنوان برنامه‌های اصلی حزب برای مبارزه انتخاباتی مطرح شده‌اند.
علاوه بر این، گرگور گیزی، یکی از چهره‌های برجسته حزب چپ، از اهمیت حضور این حزب در پارلمان سخن گفت و هشدار داد اگر حزب چپ از صحنه سیاسی آلمان حذف شود، بسیاری از استدلال‌های چپ‌گرایانه در رسانه‌ها ناپدید خواهند شد و این به زیان کل جامعه خواهد بود.
اقدام “سیبلرلاک” و اتحاد رهبران پیشین
گروهی از رهبران پیشین حزب شامل “دیتمار بارتش”، “بودو راملو” و “گرگور گیزی” نیز به عنوان بخشی از ابتکار عملی به نام “اقدام سیبلرلاک” اعلام کرده‌اند در صورت بهبود شرایط حزب، آماده‌اند در مبارزات انتخاباتی برای کسب ۵ درصد آراء و بازگشت به پارلمان تلاش کننند.
حزب چپ آلمان و توافق درونی در خصوص مناقشه خاورمیانه
حزب چپ آلمان در اولین روز برگزاری کنگره خود در شهر هاله، تصمیمات مهمی در خصوص جنگ خاورمیانه و مبارزه با یهودستیزی گرفت. این تصمیمات که نتیجه مباحثات گسترده بین اعضای حزب و گروه‌های مختلف درون آن بود، به عنوان نوعی «توافق صلح داخلی» در زمینه موضوعات حساس و مورد اختلاف در حزب به تصویب رسید.
در روزهای منتهی به کنگره حزب چپ در هاله، بحث‌های بسیاری در خصوص مواضع این حزب در قبال جنگ غزه و لبنان و همچنین مسئله یهودستیزی مطرح بود. برخی اعضای حزب، سیاست‌های داخلی حزب را در قبال گروه‌های حامی فلسطین، مانند “هاندالا” در لایپزیک و هاله، مورد انتقاد قرار دادند و اظهار داشتند برخی سیاستمداران حزب چپ این گروه‌ها را به ناحق به یهودستیزی متهم می‌کنند.
تصویب قطعنامه‌های صلح و مبارزه با یهودستیزی
در روز نخست کنگره، قطعنامه‌ای تحت عنوان «کاهش تنش و خلع سلاح در خاورمیانه – برای صلح و حقوق بین‌الملل – علیه هر گونه نژادپرستی و یهودستیزی» به تصویب رسید. این قطعنامه نتیجه ترکیب چندین پیشنهاد مختلف بود که توسط اعضای حزب و گروه‌های مختلف درون آن ارائه شده بود. این قطعنامه، مواضع مختلف در خصوص جنگ خاورمیانه را در کنار هم قرار داده و به نوعی به عنوان توافقی میان جناح‌های مختلف حزب تلقی می‌شود.
این قطعنامه همچنین به درخواست‌های یک ائتلاف از ۳۰ سازمان غیردولتی، از جمله “عفو بین‌الملل” و “پاکس کریستی” پاسخ می‌دهد. این ائتلاف خواستار توقف صادرات سلاح به اسرائیل و حمایت از یک صلح عادلانه در فلسطین و اسرائیل شده است. حزب چپ اعلام کرد از این درخواست‌ها حمایت کرده و به تبلیغ برای آن خواهد پرداخت.
شکاف‌های درون حزب
تصویب این قطعنامه‌ها به رغم برخی مخالفت‌ها انجام شد. یکی از برگزارکنندگان تظاهرات مخالف حزب در مقابل محل کنگره اظهار داشت این قطعنامه‌ها تنها به عنوان یک «توافق نمادین» بوده و به حزب توانایی لازم برای دخالت مؤثر در بحث‌های عمومی را نمی‌دهد. او تأکید کرد حزب چپ باید مواضع خود در قبال فلسطین را روشن‌تر بیان کند و در تظاهرات‌های حمایتی شرکت کند.
برخی اعضای حزب از تلاش برای ایجاد وحدت درون‌حزبی استقبال کردند. الن برومباخر، یکی از اعضای پلتفرم کمونیستی حزب چپ، اظهار داشت او از همبستگی حزب با مردم فلسطین و یهودیان خوشحال است و این دو مسئله را در چارچوب انسانیت به هم پیوسته می‌داند. برومباخر همچنین از عملکرد گروهی از اعضا که در کنگره قبلی حزب در برلین به دلیل اختلافات بر سر یک پیشنهاد مبارزه با یهودستیزی از جلسه خارج شده بودند، انتقاد کرد و خواستار برخورد توام با همبستگی حتی در زمان وجود اختلافات در حزب شد.
مواضع حزب در قبال جنگ و نقش اسرائیل
در قطعنامه حزب چپ، همه طرف‌های درگیر در جنگ خاورمیانه به توقف درگیری‌ها و کاهش خشونت‌ها دعوت شده‌اند. در این سند آمده است تمامی طرفین مسئول ارتکاب جنایات جنگی هستند و تأکید شده این جنگ نامتقارن با قربانیان نامتعادل، نمایانگر وضعیت وخیم درگیری‌ها است. حزب همچنین به جنایات جنگی اسرائیل اشاره کرده و از تلاش‌های دادگاه بین‌المللی کیفری برای جلوگیری از نسل‌کشی حمایت کرده است.
این مواضع حزب چپ بازتاب‌دهنده دیدگاه‌های متناقض درون این حزب است. جناح چپ حزب خواستار محکومیت صریح‌تر اسرائیل است، در حالی که میانه‌روترها بر لزوم حفظ تعادل در مواضع و توجه به حق اسرائیل برای دفاع از خود تأکید دارند.
نقش دولت آلمان و انتقادات حزب چپ
حزب چپ همچنین از دولت آلمان به دلیل حمایت بی‌قید و شرط از سیاست‌های جنگی دولت نتانیاهو انتقاد کرد. این حزب خواستار توقف صادرات تسلیحات به اسرائیل و تلاش برای یک آتش‌بس فوری در منطقه شده است. در این قطعنامه، حزب چپ بر حمایت از راه‌حل دو دولت برای حل مسئله اسرائیل و فلسطین تأکید کرده و خواستار بازگشت به مرزهای ۱۹۶۷ شده است.
حزب چپ همچنین به مسئله یهودستیزی اشاره کرده و تأکید کرده است این پدیده، از جمله در شکل‌های افراطی‌تری مانند حمایت از حماس و حزب‌الله، به هیچ وجه قابل قبول نیست. این حزب اعلام کرده نمی‌تواند با افرادی که به تبلیغات یهودستیزانه دامن می‌زنند یا تروریسم حماس را توجیه می‌کنند، همبستگی داشته باشد.
حفاظت از پناهندگان فلسطینی
یکی دیگر از موضوعات مطرح‌شده در کنگره حزب چپ، حمایت از پناهندگان فلسطینی در آلمان بود. حزب خواستار اعطای وضعیت پناهندگی به پناهجویانی که از غزه و کرانه باختری به آلمان آمده‌اند و همچنین توقف اخراج آن‌ها شد. همچنین از دولت آلمان درخواست شد تا رویه‌های فعلی اداره پناهندگی فدرال که درخواست‌های پناهندگی را به دلیل وضعیت نامشخص در غزه رد می‌کند، تغییر دهد.
همکاری جدید سارا-لی هاینریش با حزب چپ: بدون عضویت رسمی
در جریان کنگره حزب چپ آلمان در شهر هاله، سارا-لی هاینریش، یکی از بنیان‌گذاران سازمان جوانان جدید چپ به نام «زمانی برای یک تغییر جدید» اعلام کرد این گروه قصد دارد با حزب چپ همکاری کند. اگرچه هاینریش ورود رسمی به حزب را تأیید نکرد، اما این همکاری نشان از نزدیکی بیشتر این سازمان جوانان با حزب چپ دارد.
سه هفته پیش، هیئت مدیره سابق «جوانان سبز» (GJ) به همراه سارا-لی هاینریش که پیشتر سخنگوی این سازمان بود، اعلام کردند از حزب سبزها خارج می‌شوند و سازمان جوانان جدیدی را با نام «زمانی برای یک تغییر جدید» تأسیس می‌کنند. این تصمیم پس از آن گرفته شد که این گروه به این نتیجه رسید سیاست‌های حزب سبزها دیگر قادر به پاسخگویی به نیازهای اجتماعی و اقتصادی طبقات پایین جامعه نیست.
همکاری با حزب چپ
در سومین روز از کنگره حزب چپ، هاینریش بر روی صحنه این حزب حضور یافت و از همکاری آینده بین سازمان جوانان جدید و حزب چپ خبر داد. او گفت: «ما به شدت به آنچه شما قصد دارید انجام دهید، علاقه‌مندیم و امیدواریم در آینده از همدیگر بیشتر بشنویم.» اما در عین حال اعلام کرد این گروه هنوز در حال بررسی مواضع و اهداف خود است و تصمیم نهایی در مورد پیوستن به حزب چپ نگرفته است.
هاینریش در ادامه افزود سازمان جدید جوانان چپ بر روی مسائل مادی و حضور در سطح محلی تمرکز خواهد کرد و هدف آن شرکت در جلسات رسمی برای تغییرات جزئی نخواهد بود، بلکه برای و با جوانان در محل کار خواهند کرد. او تأکید کرد که این گروه قصد دارد تا با سازمان‌ها و احزاب مختلفی همکاری کند، اما قبل از آن باید اهداف خود را به‌دقت بررسی کند.
انتقادات از حزب سبزها و اقدامات دولت
در بیانیه استعفای خود در پایان ماه سپتامبر، هاینریش و دیگر اعضای هیئت مدیره سابق جوانان سبز اعلام کردند به دلیل عدم وجود اکثریت برای سیاست‌های طبقاتی و تمرکز بر مسائل اجتماعی در حزب سبزها، دیگر ادامه همکاری با این حزب ممکن نیست. به‌ویژه، آن‌ها از اقدامات دولت فدرال به رهبری حزب سبزها، مانند تخصیص بودجه ویژه به ارتش آلمان، تخریب منطقه لوتزرات، تغییرات در قوانین پناهندگی و سیاست‌های اقتصادی ائتلاف دولتی انتقاد کردند. به گفته این گروه، هیچ یک از این انتقادات منجر به تغییر سیاست‌های دولت نشده است و آن‌ها به‌طور فزاینده‌ای خود را به عنوان «اپوزیسیون عمومی چپ» در مقابل حزب سبزها می‌دیدند.
اعلام همکاری هاینریش با حزب چپ نشانه‌ای از این است که سازمان جوانان جدید قصد دارد در انتخابات آینده بوندستاگ (مجلس فدرال آلمان) برای حزب چپ فعالیت کند. به گفته برخی منابع، اعضای این سازمان جوانان می‌توانند به‌صورت مستقل در حزب چپ عضو شوند و حتی در صورت تمایل برای این حزب کاندیدا شوند. این همکاری می‌تواند به تقویت حزب چپ در میان جوانان کمک کند و در انتخابات آینده نیز تأثیرگذار باشد.
منابع: nd، جمع آوری و برگردان برای اخبار روز: فرهاد صفاری
