مرگ یحیی سنوار، رهبر حماس، توسط نیروهای اسرائیلی با واکنش‌های مختلفی روبرو شد. مقامات آمریکایی این مرگ را به عنوان فرصتی برای پایان دادن به جنگ و آغاز یک “روز بعد” جدید برای غزه توصیف کردند. در مقابل، مقامات اسرائیلی پیام متفاوتی ارسال کردند. بنیامین نتانیاهو، نخست‌وزیر اسرائیل، اعلام کرد جنگ “هنوز تمام نشده” و نیروهای اسرائیلی همچنان در غزه حضور خواهند داشت و به جنگ ادامه خواهند داد.
دیدگاه‌های متفاوت واشنگتن و تل‌آویو
در حالی که کاخ سفید هیچ چشم‌انداز روشنی برای آینده غزه پس از جنگ ارائه نداده است، جیک سالیوان، مشاور امنیت ملی آمریکا، مرگ سنوار را فرصتی برای “بهبود وضعیت مردم غزه، مردم اسرائیل و کل منطقه” توصیف کرد. رئیس‌جمهور جو بایدن و معاون وی، کامالا هریس، نیز در بیانیه‌های خود تأکید کردند که این رویداد می‌تواند فرصتی برای پایان جنگ باشد.
با این حال، تحلیل‌گران معتقدند دیدگاه‌های آمریکایی درباره پایان جنگ و ایجاد یک نظم جدید در غزه بسیار غیرواقعی است. ها.ا. هلیر، تحلیل‌گر ژئوپلیتیک، صحبت‌های مقامات آمریکایی در مورد “روز بعد” را غیرواقعی دانسته و تأکید کرد که اسرائیل هیچ تمایلی به ترک غزه ندارد و همچنان به اشغال این منطقه ادامه خواهد داد.
ادامه جنگ و نبود چشم‌انداز صلح
اگرچه برخی از مقامات آمریکایی مرگ سنوار را به عنوان “مانع برداشته شده” در مذاکرات صلح توصیف کردند، اما همچنان مشخص نیست که این رویداد چگونه بر روند مذاکرات آتش‌بس تأثیر خواهد گذاشت. حماس اعلام کرده است از هر توافقی که منجر به آتش‌بس دائمی شود، حمایت خواهد کرد. در مقابل، نتانیاهو بارها تأکید کرده است اسرائیل به جنگ تا رسیدن به پیروزی کامل ادامه خواهد داد.
متی داس، معاون مرکز سیاست بین‌الملل، معتقد است که نه سنوار، بلکه نتانیاهو مانع اصلی برای آتش‌بس بوده و همچنان باقی خواهد ماند. وی همچنین به این نکته اشاره کرد که دولت آمریکا تا کنون هیچ فشار واقعی بر اسرائیل وارد نکرده است تا به این جنگ پایان دهد.
نقش آمریکا در جنگ و تأمین تسلیحات برای اسرائیل
ایالات متحده میلیاردها دلار تسلیحات به اسرائیل ارائه می‌دهد که برای حملات نظامی این کشور در غزه و لبنان ضروری است. جو بایدن و کامالا هریس درخواست‌های مبنی بر تحریم تسلیحات علیه اسرائیل را رد کرده‌اند. این موضوع باعث شده است بسیاری از تحلیل‌گران به این نتیجه برسند بدون تغییر در رویکرد آمریکا نسبت به اسرائیل، هیچ تغییر معناداری در وضعیت غزه و جنگ رخ نخواهد داد.
ها.ا. هلیر معتقد است دولت آمریکا در طول تاریخ مدیریت روند صلح بین اسرائیل و فلسطین، همواره هزینه‌ها را بر طرف ضعیف‌تر، یعنی فلسطینیان، تحمیل کرده است، در حالی که اسرائیل بدون هیچگونه تبعاتی می‌تواند به اقدامات خود ادامه دهد.
آینده غزه پس از جنگ؛ چشم‌اندازی تیره و تار
حتی اگر آتش‌بس غیرمنتظره‌ای به دست آید، بازسازی غزه پس از جنگ یک چالش بسیار بزرگ خواهد بود. این منطقه طی یک سال جنگ به شدت ویران شده است. زیرساخت‌های شهری، روستاها و ساختمان‌های مسکونی تقریباً به طور کامل تخریب شده‌اند. مرگ بیش از ۴۲,۵۰۰ نفر گزارش شده و بیش از ۱۰,۰۰۰ نفر دیگر نیز زیر آوار ناپدید شده‌اند. طبق گزارش‌های مقامات فلسطینی، ۹۶ درصد از مردم غزه با کمبود شدید غذا و دسترسی نداشتن به آب آشامیدنی مواجه هستند.
زها حسن، وکیل حقوق بشر، با اشاره به وضعیت وخیم غزه تأکید کرد “چگونه می‌توان به آینده غزه فکر کرد، وقتی که بیش از ۷۰ درصد این منطقه تخریب شده و بیشتر مردم بی‌خانمان شده‌اند؟”
مسئله عدالت و مسئولیت‌پذیری
اگرچه مرگ سنوار به عنوان بخشی از درگیری‌های جاری بود، اما در مباحثات آمریکایی‌ها در خصوص آینده غزه، صحبت کمی درباره عدالت و پاسخگویی برای جنایات جنگی صورت گرفته است. دادگاه کیفری بین‌المللی (ICC) درخواست‌های صدور حکم جلب برای سنوار، نتانیاهو و وزیر دفاع اسرائیل، یوآو گالانت، به دلیل جنایات جنگی را مطرح کرده است، اما این درخواست‌ها همچنان با بی اعتنایی روبرو هستند.
ایالات متحده به شدت با تحقیقات دادگاه کیفری بین‌المللی درباره جنگ غزه مخالفت کرده است و برخی از قانون‌گذاران آمریکایی حتی خواستار تحریم دادستان این دادگاه شده‌اند. این فشارها باعث شده است که بسیاری از تحلیل‌گران نسبت به صدور حکم جلب و اجرای عدالت در این پرونده‌ها تردید کنند.
جنگی بی‌پایان
کارشناسان معتقدند اسرائیل تمایلی به پایان دادن به جنگ ندارد و به دنبال حفظ وضعیت کنونی به عنوان یک “جنگ همیشگی” است. اوری گلدبرگ، تحلیل‌گر سیاسی مستقر در اسرائیل، اظهار داشت اسرائیل هیچ برنامه‌ای برای پایان دادن به جنگ و ایجاد نظم جدید در غزه ندارد.
“اسرائیل همیشه این کار را انجام داده است: بمباران، کشتن و ترور، اما هیچ برنامه‌ای برای آینده وجود ندارد. فقط مرگ و نابودی.”
وی افزود اسرائیل هیچ علاقه‌ای به پایان دادن به جنگ ندارد و تمایل دارد این درگیری را به عنوان یک جنگ همیشگی حفظ کند. تا کنون، انتقادات ضعیف آمریکا و جامعه بین‌المللی هیچ تأثیری بر اقدامات اسرائیل نداشته است.
منبع: الجزیره – برگردان برای اخبار روز کمال فرهمند
