سازمان دیده‌بان حقوق بشر روز چهارشنبه ۱۷ ژوئیه در گزارشی اعلام کرد حماس به همراه دیگر گروه‌های مسلح فلسطینی، در حمله به جنوب اسرائیل در ۷ اکتبر که به جنگ غزه منجر شد، جنایات جنگی متعددی مرتکب شده‌اند.
این نهاد حقوق بشری در این گزارش، مجموعه‌ای از «جنایات جنگی» و «جنایت علیه بشریت» را تحت قوانین بین‌المللی معرفی کرده است که حماس و دیگر گروه‌های مسلح فلسطینی آن‌ها را نقض کرده‌اند.
دیده‌بان حقوق بشر در گزارش خود این جنایات را که توسط پنج گروه مختلف فلسطینی به رهبری گردان‌های قسام انجام شده شامل مواردی مانند «کشتار، شکنجه، گروگان‌گیری و خشونت جنسی و جنسیتی» عنوان کرده است.
بر اساس ادعای اسرائیل، حمله حماس در ۷ اکتبر منجر به کشته شدن نزدیک به ۲ هزار نفر شد که بیشتر آن‌ها غیرنظامیان اسرائیلی بودند. همچنین حمله‌کنندگان ۲۵۱ نفر را به گروگان گرفتند.
دیده‌بان حقوق بشر با تأکید بر این که کارشناسانش قادر به تأیید مستقل ادعاهای خشونت جنسی و جنسیتی نیستند، اما اعلام کرد «شواهدی از اعمال خشونت جنسی و جنسیتی توسط شبه‌نظامیان از جمله برهنه‌کردن اجباری و انتشار تصاویر جنسی بدون رضایت در شبکه‌های اجتماعی پیدا شده است.»
گزارش ۲۳۰ صفحه‌ای سازمان دیده‌بان حقوق بشر فقط بر حملات ۷ اکتبر تمرکز دارد و اقدامات انجام شده توسط حماس یا اسرائیل در طول جنگ پس از آن را بررسی نکرده است.
اسرائیل از ۷ اکتبر با حملات شدید هوایی و زمینی خود به حمله حماس پاسخ داده که بر اساس داده‌های وزارت بهداشت غزه، بیش از ۳۸ هزار و ۴۰۰ نفر را در غزه کشته است که بیشتر آن‌ها نیز غیرنظامی بودند.
بلقیس ویله، معاون مدیر سازمان دیده‌بان حقوق بشر که چند روز پس از ۷ اکتبر وارد اسرائیل شد و یک ماه با کارکنان محلی این نهاد درباره حمله حماس به جنوب اسرائیل تحقیق کرد، با بیان اینکه شبه‌نظامیان فلسطینی مرتکب جنایت شده‌اند، گفت که آن‌ها به صورت گسترده به غیرنظامیان شلیک کرده‌اند.
در گزارش جدید دیده‌بان حقوق بشر، به ماهیت سازمان‌یافته و هماهنگ حمله به شهرها، شهرک‌های کیبوتص، دو جشنواره موسیقی و یک مهمانی در جنوب اسرائیل در روز ۷ اکتبر اشاره شده است.
پژوهشگران این نهاد حقوق بشری با بررسی صدها تصویر دریافتند که بیشتر فلسطینی‌هایی که در این حمله مشارکت داشتند وابسته به گروه‌های مسلح بودند.
بنا به گفته خانم ویله، نسبت دادن ارتکاب این جنایات به غیرنظامیان غزه، «ادعایی بود که حماس خیلی زود مطرح کرد تا جنگجویان خود را از این رویداد جدا نشان دهد و اسرائیل نیز از آن برای توجیه حملات به غیرنظامیان در غزه استفاده کرد.»
حماس در واکنش به گزارش سازمان دیده‌بان حقوق بشر خواستار «انصراف» این نهاد از گزارش خود و «عذرخواهی» شد.
حماس در بیانیه خود با اعلام این که «عدم حرفه‌ای‌گری و اعتبار در گزارش دیده‌بان حقوق بشر آشکارا دیده می‌شود»، نوشته است: «ما این دروغ‌پردازی‌ها و تعصب‌ورزی‌های آشکار به نفع اشغالگر را رد می‌کنیم.»
حماس بر این نظر است که باید در گزارش دیده‌بان حقوق بشر به واکنش جنگی اسرائیل به این حمله نیز توجه می‌شد. سازمان دیده‌بان حقوق بشر اعلام کرد که هنوز در حال بررسی درگیری‌ها در نوار غزه است.
حماس در پاسخ ۹ صفحه‌ای خود به دیده‌بان حقوق بشر با اعلام اینکه «گردان‌های قسام حمله ۷ اکتبر را طراحی و رهبری کردند و نه جنبش سیاسی حماس»، تأکید کرد که به جنگجویان دستور داده شد غیرنظامیان را هدف قرار ندهند.
دیده‌بان حقوق بشر در پاسخ به این ادعای حماس اعلام کرد که پاسخ این گروه فلسطینی را نادرست می‌داند، زیرا کشتار و گروگان‌گیری غیرنظامیان «کاملا سازمان‌یافته و هماهنگ» بوده است.
سازمان دیده‌بان حقوق بشر از حماس خواسته است فوراً حدود ۱۲۰ گروگان و اجساد گروگان‌هایی را که هنوز در غزه نگهداری می‌شوند، به اسرائیل تحویل دهد. این نهاد همچنین از همه طرف‌های درگیر در جنگ غزه خواست به قوانین بین‌المللی پایبند باشند و در اسرع وقت با آتش‌بس موافقت کنند.
دیده‌بان حقوق بشر که روابط تیره‌ای با اسرائیل دارد در ماه آوریل اعلام کرد که حمله اسرائیل به مرکز غزه در ماه اکتبر که منجر به کشته شدن ۱۰۶ فلسطینی شد، جنایت جنگی محسوب می‌شود.
