در حالی که تانکرهای نفتی به سوی ترکیه در شمال و ایران در شرق حرکت می‌کنند، صدها تانکر نفتی هر روز از نزدیکی پایتخت اقلیم کردستان، اربیل، عبور کرده و بزرگراه‌های کوهستانی و پیچیده منطقه را شلوغ می‌کنند. این تانکرها به سوی شمال ترکیه و شرق ایران حرکت می کنند و نماد آشکار یک عملیات عظیم برای انتقال نفت از منطقه نیمه‌خودمختار عراق به ایران و ترکیه هستند. این معاملات که به صورت پنهانی انجام می‌شوند، پس از بسته شدن یک خط لوله رسمی صادراتی در سال گذشته به شدت افزایش یافته‌اند.
رویترز در مصاحبه با بیش از ۲۰ نفر از جمله مهندسان نفتی، تاجران، مقامات دولتی، سیاستمداران، دیپلمات‌ها و منابع صنعت نفت، جزییات این تجارت رونق یافته را کشف کرد. آنها تصویری از یک تجارت پررونق ارائه دادند که در آن بیش از ۱۰۰۰ تانکر حداقل ۲۰۰,۰۰۰ بشکه نفت ارزان قیمت را هر روز به ایران و به میزان کمتری به ترکیه حمل می‌کنند و حدود ۲۰۰ میلیون دلار درآمد ماهیانه کسب می‌کنند.
حجم بالای صادرات غیررسمی یکی از دلایل ناتوانی عراق در پایبندی به کاهش تولید توافق شده با کارتل نفتی اوپک در سال جاری است. مقامات عراقی اعلام کردند که این تجارت به تایید دولت عراق نرسیده است و شرکت بازاریابی نفت دولتی SOMO تنها نهاد رسمی مجاز به فروش نفت عراق است.
پس از بسته شدن خط لوله صادراتی رسمی، تانکرها شروع به انتقال نفت کردستان به کشورهای همسایه کردند و این تجارت امسال پس از توقف مذاکرات برای بازگشایی خط لوله به شدت افزایش یافت. مقامات محلی اعلام کردند که هیچ یک از درآمدهای حاصل در خزانه‌های دولت اقلیم کردستان ثبت نشده است که با مشکلات مالی برای پرداخت حقوق هزاران کارمند عمومی مواجه است.
نفت خام توسط شرکت‌های نفتی در کردستان به خریداران محلی با نرخ‌های ارزان قیمت ۳۰ تا ۴۰ دلار در هر بشکه که حدود نیمی از نرخ جهانی است، فروخته می‌شود. تولید نفت کردستان عمدتاً توسط هشت شرکت نفتی بین‌المللی کنترل می‌شود که شامل DNO ASA، Genel Energy، Gulf Keystone Petroleum و ShaMaran Petroleum می‌شود.
اکثریت نفت قاچاق شده به ایران می‌رود و از طریق گذرگاه‌های مرزی رسمی عراق از جمله حاجی عمران و پنجوین عبور میکند. از آنجا، نفت در بنادر ایرانی در خلیج فارس مانند بندر امام خمینی و بندر عباس بارگیری می‌شود یا از طریق جاده به افغانستان و پاکستان منتقل می‌شود.
این تجارت، جدیدترین نسخه از بازار سیاه نفت عراق است. دوازده نفر گفتند که مقامات در دو حزب حاکم کردستان، حزب دموکرات کردستان (KDP) و اتحادیه میهنی کردستان (PUK)، از این تجارت سود میبرند.
مقامات کردی می‌گویند که این منطقه به دلیل بسته شدن خط لوله به این تجارت مجبور شده است. یک مقام ارشد پارلمانی عراقی گفت که بغداد از جزییات این تجارت آگاه است اما از انتقاد عمومی خودداری میکند زیرا مقامات به دنبال حل اختلافات با اربیل هستند.
گزارش توسط تیمور ازهری در اربیل و بغداد؛ گزارش اضافی توسط عارف محمد در بصره، احمد رشید در بغداد و دافنه پسالداکیس در واشنگتن؛ ویرایش توسط دیوید کلارک.
البته که مقامات دو حزب فاسد دموکرات بارزانی ها و اتحادیۀ میهنی طالبانی ها از این تجارت قاچاق سود میبرند، و البته که سیستم فاسد اداری و اقتصادی و سیاسی اقلیم کوردستان پیش از این نیز که تحریم های نفتی بر این منطقه اعمال نشده بود از شفاف سازی دهل و خرج صنعت نفت و درآمدهای نفتی خودداری میکرد؛ اما نباید فراموش کرد که چگونه رژیم شونیستی-مذهبی عراق شیعی-عربی و دست نشاندگان ایران و آمریکا و تورکیه با تحریم نفتی کوردستان، اشغال خاک کوردستان و حمله به آرای مردم این منطقه باعث تشدید این فساد شده اند. نباید چشمانمان را به روی این حقیقت ببندیم که این کامیون ها و تجارت فسادآمیز همراه ب آنها تنها یکی از هزاران پیامد نادیده گرفتن حق تعیین سرنوشت است که مستقیماً منافع دولت-ملت های ایران، عراق و تورکیه را تأمین کرده و حقوق بدیهی مردم کورد را بیش از پیش پایمال میکند.