انتخابات ریاست جمهوری، مشارکت یا تحریم؟ – بابک مرادی

۱-چرا درانتخابات شرکت نمیکنیم؟

۲- مزایای تحریم انتخابات غیر دمکراتیک    

– شرکت کردن و شرکت نکردن درانتخابات غیر دمکراتیک ۱۴۰۳جمهوری اسلامی دو سویه متفاوت از کنش مدنی هستند. گرچه اهداف نهایی شرکت کنندگان و تحریم کنندگان انتخابات بر اساس تحلیل و درک خود از شرایط موجود و توانمندی جنبش مدنی وتناسب قوای سیاسی در کشور ، تغیییر و اصلاح تدریجی و نهایتا” ایجاد تحولات ساختاری درارکان نظام و شیوه حکمرانی است ، اما این امر که در مقطع زمانی مشخص کدامیک از این کنش های سیاسی – اجتماعی اصلح تر بوده و در راستای اهداف جنبش مطالباتی  برای آزادی و عدالت اجتماعی است محل  اختلاف نظر و مناقشه است.

-تحلیل شرایط منطقه و جهان و جایگاه کشور در جامعه جهانی متغیردیگری است که میتواند درهمگرایی نیروهای سیاسی واتخاذ تصمیم برای کنش مشترک و تشکیل جبهه ها  برای اتحاد عمل و یا  واگرایی آنها و اتخاذ تاکتیک متفاوت نقش مهمی داشته باشد وبطور کلی حوزه امنیت سرزمینی درشرایط خاصی میتواند نقش درجه اول داشته باشد. اما بنظر نگارنده در اوضاع کنونی عامل خارجی،امنیت سرزمینی ما و یکپارچگی آن را تهدید نمیکند و متوسل شدن اصولگرایان و چپ محورمقاومتی به حربه تهدید امنیت سرزمینی توسط قدرت  خارجی برای ترغیب مشارکت مردم در انتخابات و حفظ مشروعیت نظام محلی از اعراب ندارد.

-چرا درانتخابات شرکت نمیکنم  ؟

با مقدمه فوق عوامل و شرایطی را بر میشمارم که شرکت نکردن فعال و گسترش یابنده حد اقل ۵۰ در صد مردم ایران درانتخابات ناسالم وغیردمکراتیک کنونی را منطقی میداند و به مشارکت تکراری و ناسودمندی که مردم را بازیچه خواست واراده حاکمیت استبدادی و تمامیت خواه قرار داده و آنها را تحقیر میکند ” نه ”  قاطعانه و آگاهانه می گوید می پردازم.

در صدراین عوامل فساد ساختاری در ارکان اصلی نظام و گسترش و تعمیق آن از سطوح بالا تا پایین و در تمام ارگانها ، ناکارآمدی دولت ها درمدیریت کشور که منجر به فزونی تورم و انتقال آن از دولتی به دولت دیگر و بی ارزش شدن پول ملی و فقر گسترده و  نابودی زندگی کارگران و کارمندان و اقشار زحمتکش جامعه شده و موجب  یاس و نا امیدی جوانان گردیده و الی ماشالله …کارنامه درخشان نظام اسلامی در حوزه اقتصاد و معیشت مردم است . سرکوب و زندان و کشتار معترضان در جنبش های مدنی و مطالباتی سالیان اخیر هم از دیگرافتخارات رژیمی است که باز هم بدنبال کسب مشروعیت کاذب است.  

عواملی مانند مهندسی انتخابات  ، تحمیل اراده و آرای ولی فقیه بر نهاد ریاست جمهوری پس ازانتخابات ۱۳۷۶ وشروع دوره ریاست جمهوری محمد خاتمی تا کنون ، وجود دولت در سایه به موازات دولت قانونی ، دست بالا داشتن ارگان های نظامی – امنیتی یا دولت مسلح بر امر تصمیم سازی واولویت عملیات میدان بر دیپلماسی در سیاست خارجی و نتیجتا” بی خاصیت شدن اصل جمهوریت نظام، نیزموجب سرخورده شدن جامعه ازانتخابات ریاست جمهوری ایران و نتایج مترتب بر آن است.

بجز بخش معینی ازجامعه وسازمان های متبوعشان که به دلایل مختلف از نظام حاکم جانبداری میکنند، سایر اقشار مختلف جامعه اعم از موافقان و مخالفان شرکت در انتخابات هم نظرند که در ایران، سازو کار برگزاری انتخابات آزاد وجود ندارد و مهندسی انتخابات چند مرحله ای و چند لایه ای به ترتیب زیر،  رفتار ذاتی و بی بدیل نظام حاکم شده است.

۱-عدم تایید صلاحیت مخالفین نظام با هر گرایش فکری.

۲- عدم تایید صلاحیت منتقدین پیگیرنظام حاکم که حتی به قانون اساسی و فعالیت علنی در چارچوب آن پایبندند.

۳- گزینش و تایید صلاحیت چند نفر از افراد مورد اعتماد نظام و یک یا دو فرد اعتدالکرا و میانه رو.(بطورمعمول از میان ثبت نام کنندگان ۶ نامزد از فیلتر شورای نگبان عبور میکند)

۴- بعد ازتایید صلاحیت ها و در زمان مبارزه انتخاباتی نامزدها ، چنانچه موافق برنامه نامزد اعتدالی و میانه رو نباشند واقبال مردم به او زیاد و احتمال پیروز شدن او از صندوق ها محرز باشد در این مرحله مهندسی شمارش آرا صورت میگیرد.انتخابات ۸۸ و آرای موسوی نمونه مشخص مهندسی شمارش آراست . خاطرات محسن رفیق دوست در مورد کاندیداتوری احمدی نژاد در انتخابات ۸۴ نمونه دیگری است که شائبه مهندسی شمارش آرا را برای سال ۸۴ نیز پر رنگ میکند .(پی نوشت ۱)

۵- در مرحله آخر و پس ازاعلام  پیروزی یکی از نامزدها چه موافق چه مخالف  ، فرآیند کنترل و تحمیل اراده بر نهاد ریاست جمهوری و تضعیف ارکان و ساختارهای جمهوریت وروند اخته کردن برنامه ها و تصمیمات با تبدیل رئیس جمهور به یک تدارکاتچی که حتی اجازه تعویض منشی خود را نیز ندارد آغاز و تا انتخابات بعدی ادامه می یابد. 

نهاد ریاست جمهوری فقط در دوره هاشمی رفسنجانی که در آن مقطع زمانی شخصیتی هم تراز و یا بالاتر از خامنه ای بود میتوانست استقلال رای و عمل داشته باشد و بقیه رئیس جمهورها خیر.( پی نوشت ۲)

• لحظه کنونی و روزهای پس از انتخابات

اکنون که اراده ولی فقیه و هسته سخت قدرت حاکم برآن شده تا بجز نامزدهای جبهه پایداری و اصوالگرایان سنتی با حضور یک نامزد دیگر صحنه انتخابات را گرم وبار دیگر مشروعیت نظام را به رخ دولت های جهان بکشند و برای چند سال دیگر به اکثریت اقشار و طبقات فرودست جامعه  برای رسیدن به ابتدایی ترین خواست آنها یعنی رفاه اقتصادی حد اقلی امید واهی بدهند بدیهی است که بخش قایل توجهی از کنشگران اصلاح طلب داخل کشوربر اساس دیدگاه ” نگاه به بالا ” از فرصت پیش آمده و روزنه ای که توسط بالا دستی ها باز شده استقبال نمایند و بخشی از جامعه به ستوه آمده از فساد ساختاری و افسارگسیخته را که در چمبره فقر اقتصادی دست و پا میزنند به امید رهایی از شرایط اسفناک موجود به حمایت تمام قد از نامزد مورد وثوق خود تشویق نمایند و کار زار انتخابات را پرشور کنند.

تجربه بالاترین آموزگار است ، به تجربه یاد گرفته ایم که در دوره برگزاری انتخابات ریاست جمهوری در ایران و مناظره های تلویزیونی  شعار نامزدهای انتخابات را جدی نگیریم چون ضمانت اجرایی ندارد،اگرهم داشته باشد شانس  نامزد های جبهه پایداری و موتلفه و اصولگرایان برای تحقق آنها بیشتراست تا اصلاح طلبان.

اما تمام طیف های اصلاح طلب ، اعتدالیون ، اصول گرایان میانه رو ، بخشی از چپ عدالتخواه و بخشی از نیروهای ملی – مذهبی وبرخی  تشکل های صنفی  و گروه های دانشگاهی که به حمایت از آقای پزشکیان رای میدهند اذعان دارند که در صورت پیروزی پزشکیان که نسبت به دیگر نامزدها اصلح تر و درستکارتر بوده وفردی است اخلاقگرا و کارنامه منفی در جمهوری اسلامی ندارد باز هم بند شماره ۵ فوق الذکراز موارد مهندسی انتخابات میتواند تکرار و انتظارات و توقعات بر باد رود.

در آنصورت چرخه ناکارآمدی انتخابات و مقام ریاست جمهوری و ارکان جمهوریت در ساختار ولایی جمهوری اسلامی بازهم تکرارو  ادامه سیاست های گذشته دست اندرکاران حاکم ، موجب تشدید فقرکارگران و اقشار فرودست جامعه ، فرهنگیان ، کارمندان، کسبه خرده پا و سرخوردگی بخش بزرگتری از جامعه و همچنین اتلاف زمان و انرژی جنبش مدنی خواهد شد.

— مزایای و دستاورد تحریم انتخابات غیر دمکراتیک

 – پروژه رویکرد جمهوری اسلامی برای  یکدست سازی قوای سه گانه از یک جریان فکری در انتخابات ۱۳۹۸ ، ۱۴۰۰ و۱۴۰۲ با تحریم گسترده انتخابات توسط بیش از ۵۰ در صد واجدین شرایط روبرو و شکست خورد. پیامد یکدست سازی آن روی کار آمدن دولتی بود که در هماهنگی کامل با مجلس قانونگزاری و قوه قضاییه کارنامه مفتضحی بجا گذاشت وشرایط ذلت بار کنونی ، فقر و تنگدستی مردم ، تورم ، مهاجرت بیش از پیش جوانان و نخبه گان جویای کار، محدود کردن اینترنت و صدمه دیدن مشاغل اینترنتی ، سرکوب معترضان پوشش اختیاری و کنشگران مدنی و.. نتیجه آن است. شکست این پروژه و به مخاطره افتادن مشروعیت نظام آن را به چاره جویی و عقب نشینی موقت برای باز کردن روزنه و تایید صلاحیت کاندیدای میانه رو ترغیب کرد.

از آنجائیکه داشتن مشروعیت حتی نمایشی وصوری هم  برای حکومت های استبدادی حائز اهمیت است گزینه تحریم و مشارکت

نکردن در انتخابات مهندسی شده ، رژیم را مستاصل و وزن آرای منتقدان و مخالفان نظام را در غیر مشروع بودن آن برجسته تر و

نقش آنها را درسپهر سیاسی جامعه پررنگ تر مینماید.

وقتی جنبش زن –زندگی- آزادی و سایر جنبش های مطالباتی کارگران و بازنشستگان و فرهنگیان حکومت را به قبول بخشی ازمطالبات بحق انها وادار کرده است پس در این شرایط نیز کنش هماهنگ تمامی منتقدین و مخالفان با هرگرایش سیاسی و زندانیان سیاسی زن ومرد و از جمله اصلاح طلبان تحول خواه درون کشور و اپوزیسیون خارج کشور( بجزمجاهدین خلق و سلطنت طلبانی  که براندازی با حمایت قدرت های خارجی را دنبال میکنند) درامرتحریم انتخابات ، قادر خواهد بود که جنبش مطالباتی قدرتمندی برای تغییرات ساختاری و حذف نظارت استصوابی و شورای نگهبان برای برگزاری انتخابات دمکراتیک با حضور احزاب و تشکل ها که اجازه معرفی نامزد انتخاباتی وارائه برنامه برای مدیریت کشور و تعهد به انجام آن را وعده میدهند به حاکمیت تحمیل و مجبور به پذیرش آن نمایند.

استقبال برخی از احزاب سیاسی و تشکل های صنفی و دانشگاهی به مشارکت در یک انتخابات غیر رقابتی و اصرار برتکرار راه رفته ، مسیری است که با این حاکمیت استبدادی و تمامیت خواه بازهم به بن بست منتهی میشود و دستاوردی برای مردم تنگدست و تحقیر شده نخواهد داشت .

خوشبختانه اغلب احزاب و سازمان های چپ و جمهوریخواه و نیروهای سکولار – دمکرات و ملی – مذهبی و اصلاح طلبان تحول خواه با مرور ادوار گذشته انتخابات ریاست جمهوری در ایران و کارنامه عملی روسای جمهور، در بیانیه ها واطلاعیه ها فردی یا گروهی منصوب به خود با قاطعیت به مردم ایران اعلام کرده اند که با عدم مشارکت در انتخابات مهندسی شده کنونی، برای گسترش مبارزات مدنی و تغییرات ساختاری و منجمله  حذف نظارت استصوابی و شورای نگهبان و آزادی احزاب برای معرفی کاندیدای مستقیم خود مبارزه  و با حمایت از جنبش زن –زندگی- آزادی  برای اعتلا و قدرتمند سازی این جنبش تلاش میکند و عدم مشارکت را بخشی از مبارزات مدنی میدانند.

بجزمنفعت طلبان و سهم خواهان از قدرت و فرصت طلبان ، بخشی از کارگران ، کارمندان ، دانشگاهیان ، فرهنگیان ، پزشکان و .. که به امید استفاده از این فرصت واعتماد به آقای پزشکیان برای ایجاد اصلاحات سیاسی – اقتصادی و بهبود شرایط زندگی در این انتخابات شرکت میکنند نظرشان محترم بوده وبه باور نگارنده اقدام آنها کنش مدنی و بخشی از مبارزات خشونت پرهیز است. چنانچه پیروزی آقای پزشکیان اتفاق بیفتد و بتواند برمیثاق خود با مردم بماند و با اقدامات  دولت منتخب خود بهبود اوضاح اقتصادی و آزادیهای سیاسی را به ارمغان بیاورد با اقبال بیشتری از سوی جامعه و بخشی از تحریم کنندگان مواجه خواهد شد.

پی نوشت ۱- محسن رفیقدوست در خاطرات خود، روایتی جذاب از پیش بینی سفیر انگلیس درباره رئیس جمهور شدن احمدی نژاد را منتشر کرده است.

رفیق دوست از سفیر فلسطین در دو مهمانی سفرای کشورهای خارجی قبل ازبرگزاری انتخابات نقل قول میکند : نقل به مضمون،

 “و اما  گزارش اصلی سفیر فلسطین که با من رفیق است. آمد پیش من، گفت: فلانی، دیشب جلسۀ همۀ سفرای خارجی مقیم ایران بود و بحث انتخابات(۱۳۸۴) ایران شد، هر کس چیزی می‌گفت، یکی می‌گفت آقای هاشمی می‌شود، دیگری می‌گفت قالیباف، یکی هم می‌گفت آقای لاریجانی… «سفیر انگلیس» سرش پایین بود چیزی نمی‌گفت. از ایشون سوآل کردیم، شما چرا حرف نمی‌زنید؟
سرش را بلند کرد گفت: همه‌تون اشتباه می‌کنید! «رئیس‌جمهور ایران، شهردار تهران است!»

ما با تعجب به همدیگر نگاه کردیم و درحالیکه سعی می کردیم بابت این گاف بزرگ سفیر انگلیس جلوی خنده خود را بگیریم. به او گفتیم: او که ثبت نام نکرده؟ گفت: خب ثبت نام می‌کند. خواستم این خبر را به تو بدهم…

چند روز بعد قبل از اینکه مرحلۀ دوم انجام شود، زواوی[سفیر فلسطین] آمد، گفت: «دیشب جلسه تشکیل شد، قبل از اینکه وارد بحث شویم، به سفیر انگلیس گفتیم: احمدی‌نژاد ثبت نام کرد و جزو دو نفر دور دوم شد، اما رأی آقای هاشمی بیشتر است؟ گفت همان که اول گفتم، رئیس جمهور ایران، شهردار تهران است!گفتنی است که ریچارد دالتون سفیر انگلیس در تهران در سال ۱۳۸۴، بوده است.

پی نوشت ۲- تفاوت سیدمحمد خاتمی و هاشمی رفسنجانی به نظر رهبر انقلاب؛

به گزارش تجارت‌نیوز،  محمدصادق جوادی حصار در گفت‌وگو با روزنامه اعتماد رفتار سیدمحمد خاتمی در دولت اصلاحات را توصیف کرده است. در بخشی از این مطلب آمده است:

یکی از بیشترین کسانی که با جاهای مختلف بحث و چانه‌زنی می‌کرد همین آقای خاتمی بود. نقل است که رهبری فرمودند فرق آقای هاشمی و آقای خاتمی این است که آقای هاشمی می‌آمد اینجا می‌نشست و هرچه می‌گفتیم، می‌گفت چشم و بعد که بیرون می‌رفت کار خودش را می‌کرد؛ اما آقای خاتمی می‌آمد اینجا کلی بحث می‌کرد و چانه می‌زد، اما آخر همان کاری که گفته بودیم را انجام می‌داد.

چاپ کن