وال استریت ژورنال گزارش داد که مقامات آمریکا و عربستان بر سر عادیسازی روابط ریاض و تل آویو به توافق رسیده اند و امیدوارند جزئیات این توافق تا ۹ الی ۱۲ ماه آتی حاصل شود.
به گزارش ایسنا، روزنامه وال استریت ژورنال روز چهارشنبه به نقل از مقامات آمریکایی که نامشان فاش نشد گزارش داد که عربستان سعودی با آمریکا توافق کرده تا در ازای دریافت امتیازات در رابطه با فلسطین، تضمینهای امنیتی آمریکا و کمکهای هستهای غیرنظامی، اسرائیل را به رسمیت بشناسد.
بر اساس این شرایط عربستان سعودی روابط رسمی با اسرائیل برقرار خواهد کرد و در عوض، ریاض از حمایت دفاعی و کمک بیشتر ایالات متحده در مورد برنامه هستهای غیرنظامیاش برخوردار خواهد شد و همچنین واشنگتن بر آنچه «تعهد آهنین» امنیتی از ریاض خوانده پایبند بماند.
عربستان سعودی همچنین خواستار آن است که اسرائیل امتیازات قابل توجهی به فلسطینیها در جهت ایجاد یک کشور مستقل بدهد.
وال استریت ژورنال نوشت که آمریکا در ازای ارائه این امتیازات از عربستان سعودی میخواهد تا محدودیتهایی در رابطه با روابط رو به رشد خود با چین – چه از لحاظ نظامی و چه از نظر اقتصادی – اعمال کند.
به گفته مقامات، آمریکا از عربستان سعودی میخواهد که تضمینهایی ارائه کند که هیچگاه به چین اجازه احداث پایگاههای نظامی در خاک خود را نخواهد داد. علاوه بر این، ایالات متحده از پادشاهی میخواهد که استفاده از فناوری شرکت چینی هوآوی را کاهش دهد، از دلار به جای یوان در معاملات نفت استفاده کند و اختلافات با واشنگتن بر سر موضوع قیمت نفت را حل کند.
با این حال، به گفته مقامات سعودی، محمد بن سلمان، ولیعهد عربستان سعودی به مشاوران خود گفته است که آمادگی برقراری روابط دیپلماتیک کامل با رژیم صهیونیستی را ندارد.
وی به مشاوران خود گفته که هیچ عجلهای ندارد؛ به ویژه که اسرائیل درحال حاضر مخالف تشکیل کشور مستقل برای فلسطین است.
روزنامه انگلیسی فایننشال تایمز در گزارش خود روز چهارشنبه به نقل از منابع آگاه نوشته است، عربستان و اسرائیل تنها ۶ تا ۹ ماه برای امضای یک معاهده صلح با میانجیگری آمریکا فرصت دارند و با نزدیک شدن به موعده برگزاری انتخابات نوامبر سال آینده در آمریکا از احتمال تحقق آن کاسته خواهد شد.
به نوشته این نشریه، ماه ژوئن گذشته گزارشهایی در چند رسانه منتشر شد مبنی بر این که دولت آمریکا فعالانه برای میانجیگری به منظور عادی سازی روابط بین عربستان و رژیم صهیونیستی تلاش میکند. طبق این گزارشها، ریاض از واشنگتن مطالبه کرده که واشنگتن به آن ظرفیت استفاده غیرنظامی از انرژی هستهای را بدهد، یک توافق نظامی با موضوع تضمینهای امنیتی امضا کند و از محدودیتها بر ارسال تسلیحات آمریکایی برای عربستان بکاهد.
به نوشته فایننشال تایمز، کار برای آنکه ریاض و واشنگتن بر سر موضوع عرضه انرژی هستهای به ریاض و مطالبان امنیتی آن توافق کنند سخت خواهد بود، چون باید توافقات آنها در این خصوص در کنگره آمریکا که عمدتا موضع مخالف دارد به تصویب برسند. همچنین از طرفی بعید است که اسرائیل با وجود تاکید عربستان، با دادن امتیازاتی بر سر مسئله فلسطین موافقت کند.
یک مقام اسرائیلی با اشاره به حضور فعال چین در منطقه و توافق اخیر آن با عربستان و همینطور میانجیگری در حل اختلاف تهران با ریاض به فایننشال تایمز گفت: من قطعا فکر میکنم عربستانیها مجبور خواهند شد بین آمریکا و چین یکی را انتخاب کنند. آنها بدون شفافکردن موضعشان در قبال طرف آمریکایی شانس رسیدن به یک معاهده نظامی را نخواهند داشت.
آمریکا در سال ۲۰۲۰ پروسه عادی سازی روابط بین کشورهای جهان عرب و اسرائیل را به جریان انداخت. در راستای این تلاشها بحرین و امارات متحده عربی در سپتامبر ۲۰۲۰ اسنادی تحت عنوان «توافقات ابراهیم» را با اسرائیل امضا کردند. ماه دسامبر همان سال نیز مراکش هم توافق مشابهی را امضا کرد. دولت ترامپ نقش فعالی در این روند داشت و انتخابات آتی آمریکا از همین جنبه نیز بر جریان نزدیکی یا دوری ریاض و تل آویو تاثیر خواهد گذاشت.
کاخ سفید روز چهارشنبه در واکنش به گزارش های منتشر شده پیرامون توافق اسرائیل و عربستان با چارچوب اصولی عادیسازی روابط، اعلام کرد هنوز چارچوب مورد توافقی که منجر به تفاهم عربستان برای به رسمیت شناختن اسرائیل باشد، حاصل نشده و مذاکرات زیادی برای رسیدن به این مرحله نیاز است.
جان کربی، سخنگوی امنیت ملی کاخ سفید، افزود: هنوز مذاکرات و گفتگوهای زیادی برای رسیدن به مرحلهای که چارچوب عادیسازی روابط اسرائیل و عربستان را مشخص کند، وجود دارد.
در آمریکا و عربستان طرفین می دانند که توافق ریاض با تل آویو فقط محدود به دو کشور نیست و بازیگران متفاوتی در شکست و یا موفقیت مذاکرات ذینفع و سهیم هستند. دولت بایدن آگاهانه تلاش می کند با حداکثر احتیاط پیش برود و برگی را که می تواند در انتخابات نقش تعیین کننده ای داشته باشد پیش از موعد بازی نکند.