چرا می گوئیم قتل مهسا قتل “ناموسی” حکومتی است ؟ قبل از اینکه به این سئوال پاسخ دهم باید دید که قتل ناموسی چیست و تفاوت آن با زن کشی کدام است؟
قتل های ناموسی، زن کشی نیستند زیرا زنان، تنها قربانیان آن ها نیستند. در قتل های ناموسی، معمولاً قاتل با همکاری بقیه اعضای خانواده و با برنامه از قبل تنظیم شده، دست به قتل می زند و پشیمان هم نمی شود. در واقع امر، قتل های ناموسی اعدام خانگی هستند، که در آن نه از قاضی و نه از دادستان و نه از وکیل مدافع ، خبری نیست. در اینجا آگاهانه از واژه «اعدام» استفاده می کنم، زیرا قتل ناموسی در حقیقت اجرای حکم اعدام است در ابعاد خانوادگی و یا دوست و آشنا.
تأکید و تکرار می کنم: قتل ناموسی، «اعدام» است. اعدام یعنی معدوم کردن، کشتن! در قتل مهسا عملا حجاب آبرو و تابلو نظام جمهوری است و زمانی زنی بر اثر بدحجابی و یا بیحجابی کشته میشود؛ یعنی بخاطر حفظ آبروی نظام، معدوم شده است. قتل های ناموسی اعدام خانگی است که بدون محاکمه و با برنامه ریزی قبلی، انسانی را به قتل می رسانند.
این “ناموس” که به غلط وارد ادبیات فارسی شده است، چیست که پدر دختر را میکشد و برادر خواهر را؟
واژه”ناموس” در لغتنامه دهخدا به “احکام الهی و شریعت” معنی شده است. لغت ناموس ریشه یونانی دارد و به معنی نوموس یعنی “قانون” است*. درمیان پیروان ادیان ابراهیمی قتل های ناموسی زیاد اتفاق می افتند، چون زن آبرو و ناموس مرد است. زن وجود مستقلی ندارد و برای زن حق انتخاب پیش بینی نشده است. زن مایملک مردی است که می تواند پدر، برادر، پسر و یا شوهر باشد.
جامعه به دو بخش ناعادلانه و ظالمانه قسمت شده است، یک بخش مرد و مردانگی است که از بیشترین حقوق قانونی و امتیازهای جامعه برخوردار است. مرد، حق طلاق دارد، حق انتخاب دارد، بدون اجازه زن حق مسافرت دارد و حق انتخاب بیش از یک همسر دارد. این شکاف جنسیتی بین زن و مرد باعث عقب ماندگی و تحجر و خرافه پرستی شده است چون عملا نصف جامعه یعنی زن، جدی گرفته نمی شوند.
حکومت اسلامی به دلیل تفکر باینری، مرد و زن را به رسمیت می شناسد و جنس سوم را قبول ندارد در نتیجه گرایش جنسی دو نفر غیر از مرد و زن، جرم تلقی میشود؛ در تفکر باینری مرد نه تنها بر جسم، بلکه بر تفکر و احساس زن هم کنترل دارد. در کشورهایی که تحت حکومت اسلامی هستند، نظام اسلامی به روش های گوناگون می کوشد تا “ناموس” بودن زن را تبلیغ کند.
قتل ناموسی یکی از انواع زن کشی است. قتل های ناموسی شامل قتل های جامعه “ال جی بی کیو آ +” هم می شود. زمانی که شخصی “گی” مورد قضاوت قرار میگیرد نه تنها آبروی خانواده را بلکه مردانگی را زیر سئوال خواهد برد. در حکومت اسلامی حکم لواط، اعدام است.
در جهان امروز موجود انسانی، دیگر شامل زن و مرد نیست بلکه جامعه جنسی و جنسیتی هم وجود دارد که رژیم جمهوری اسلامی جزو معدود کشورهائی است که جنس سوم را به رسمیت نمی شناسد. جامعه مرد سالار با “ناموس”، “غیرت” و آبرو” گره خورده است. قتل های ناموسی در کشورهای اسلامی زیاد اتفاق می افتند، زیرا خشونت و قساوت در جامعه و متعاقباً در خانواده نیز به امری عادی تبدیل شده اند، و قوانین شریعت هم از آن حمایت میکنند. سیاست رژیم جمهوری اسلامی عادی سازی خشونت و عادت دادن مردم به قساوت است. حکومت اسلامی بالاترین بودجه را به قوای سرکوب اختصاص داده است. قطع انگشت دست و پا، یا شلاق زدن ویا اعدام در ملاء عام، کور کردن، اسید پاشی و سمپاشی در مدارس دخترانه صرفا اجرای قانون شریعت نیست، بلکه عادت دادن مردم به دیدن اینگونه قساوت هاست، و به همین دلیل است که تعداد قتل های ناموسی در کشورما بعد از جنبش انقلابی مهسا، رو به فزونی نهاده است. در رسانه های رژیم جمهوری اسلامی و در فیلم هائی که به نمایش گذاشته میشوند، درصد بالائی به کشت و کشتار و قتل اختصاص دارد و صحنه های بوسه و یا در آغوش گرفتن کسانی که همدیگر را دوست دارند، در تلویزیون های دولتی دیده نمی شوند. چه بسا ممنوعیت همراه داشتن حیوانات خانگی از جمله سگ و گربه، در خیابان های شهرها و حتی در داخل اتوموبیل ها نیز، به دلیل هراس مسئولان از اشاعه محبت و انساندوستی، و حسی است که حکومت اسلامی از آن احساس خطر میکند.
تناقصی که بین قوانین جامعه و نسل جوان وجود دارد اکثر قتل های ناموسی در میان دختران، به دلیل دوست پسر داشتن و یا کودک همسری است.
در ادیان ابراهیمی و مخصوصاً اسلام، مرد قیم و سرپرست زن است و زن “از فهم و درک نازلی برخوردار است” اگر کاری کند که آبروی خانواده برده شود، حکم او اعدام است. ما در ۴۳ سال گذشته با اعدام های حکومتی روبرو هستیم. کودکان را مجبور به ازدواجی میکنند که نه از روی شناخت است و نه از روی علاقه بلکه روی اجبار خانواده است. متاسفانه این کودک همسران قبل از اینکه بچگی کنند مادر می شوند. مردانی که به کودک همسری علاقه نشان می دهند کودک های مطیع می خواهند. زمانی که این کودکان ازدواج کردند دیگر کودکی شان مورد نظر قرار نمی گیرد و باید تمکین کنند و به وظایف و تکالیف خانواده عمل کنند. “کودک همسری” که در زمینه کودکی، نوجوانی، زنانگی و مادری سردرگم است. این کودکان زمانی که بزرگتر می شوند و خواسته های خود را عنوان میکنند مورد اعتراض و غضب شوهران شان قرار می گیرند .تعداد زیادی از این کودکان بعدها تقاضای طلاق کردند که با مخالفت همسر و فامیل روبرو شدند. این کودک همسران که هم از طرف خانواده و هم از طرف همسر مورد آزار و ظلم قرار گرفتند زمانی که با اولین ناجی خارج از خانواده و فامیل مواجه می شوند به شخص دل می بندند و به او پناه می برند زیرا همیشه از طریق همسر و خانواده آزار دیده اند.
در دوماه گذشته بیش از “۴۰ چهل قتل ناموسی به ثبت رسیده ( رسانه کمپین توقف قتل های “ناموسی” **) و این به این معنی نیست که تنها ۴۰ قتل “ناموسی” در دو ماه گذشته اتفاق افتاد بلکه به این معناست که این قتل ها ثبت شده اند و چه بسا آمار آن بیش از این هاست.
به نقل از وبسایت کمپین توقف قتل های “ناموسی” در هفته گذشته پنج قتل “ناموسی” ثبت شده که اعدام شدگان بین ۱۵ تا ۲۵ ساله بودند (**).
در قتل های” ناموسی” گاهی پدر، همسر، برادر و گاهی ریش سفیدان و بزرگان یک قوم و یا قبیله، خود را در جایگاه قاضی قرار میدهند، و حکم به قتل می دهند. چندین ماه قبل بود که پدری دختر جوانش را کشت و جسد او را در میدان شهر انداخت و با صدای بلند گفت: “حالا راضی شدید؟” اینقدر فشار فامیل و قوم بر روی پدر زیاد بود که برای راضی کردن خانواده و نجات آبرو و غیرت مردان فامیل، دخترش را کشت.
چرا اعتراضی در این مورد صورت نگرفته است؟ همانطور که در بالا گفته شده این عادی سازی شر و ظلم است و نهادینه شدن قساوت و خشونت.
در پشت برخی از خودکشی ها نیز به نوعی رد پای قتل های “ناموسی” را می توان باز شناخت. مدتی پیش اعلام شد که دختری ۱۵ ساله خودکشی کرده است و به دنبال پیگیری نماینده های کمپین توقف قتل های ناموسی در ایران معلوم میشود مادر، این دختر را با بالش خفه کرده و در ادامه با کمک پدر او را به دار آویختند، تا صحنه ساختگی خودکشی را به افکار عمومی ارائه دهند. بر اساس گفته پزشک قانونی این دختر قبل از به دار آویختن خفه شده بود. این “کودک همسر ” در سن دوازده سالگی شوهر داده شده بود و خانواده براین پندار بود که او شخص دیگری را دوست دارد. اتفاقاً خواهر این دختر هم در سن هفده سالگی گفته شده بود که خودکشی کرده، البته روایت هائی هست که میگویند خودکشی نبوده است. پدر مسئولیت قتل دختر را به عهده گرفت چون براساس قوانین بغایت ارتجاعی شرعی، ولیدم قصاص نمیشود. متأسفانه قوانین شریعت اسلامی قتل های ناموسی را تقویت میکند.
قتل های ناموسی در حاشیه های مرزی کشور که عمده جمعیت ساکن، هنوز به صورت قبیله ایی زندگی میکنند، بیش از مناطق دیگر کشور رخ می دهند، زیرا در این مناطق قانون شریعت و نیز سنن ارتجاعی، بیشتر عمل میکند؛ بزرگ قبیله هم مدافع قتلهای ناموسی است. معصومه ۱۷ ساله قربانی “کودک همسری” بود که بعد از شکایت همسر به پدر معصومه، پدرش او را کشت و به رئیس قبیله پیش کش کرد. و یا سر ریحانه را در میدان شهر چرخاندند تا مردانگی و غیرت را به نمایش بگذارند.
در استان های شمالی ایران مثل گیلان و مازندران که از یکسو زنان و دختران در اقتصاد خانواده شرکت دارند، و از سوی دیگر عنصر روشنگر و آگاهی دهنده که در نتیجه سالها رنج و پیکار بردبارانه، در بافت جامعه نفوذ یافته است، قتل های ناموسی کمتر اتفاق می افتند.
مسئولیت زنان در این ارتباط چیست؟ آشنائی با قانون، اعم از قوانین مدنی یا قوانین شریعت. بسیاری از زنان هم به قوانین شریعت و حفظ آبرو و سنت مردانه باور دارند. در برخی از قتل های “ناموسی” مادر با پدر همدست بوده است. البته جنبش “زن – زندگی – آزادی” توانست تاثیر مهمی روی جامعه بگذارد و در ثانی زنان و جوانان با وجود فضای مجازی و دیجیتال ها، از لحاظ فکری رشد قابل ملاحظه ای کرده اند. خیلی از زنان دیگر نمی خواهند نه از شوهر، نه از پدر و یا برادر مانند گذشته تمکین کنند. شاید یکی از دلایل رشد قتل های “ناموسی” هم همین رشد فکری زنان باشد. در حکومت اسلامی عملا در مدارس پسرانه از طریق کتاب های درسی و آموزش های گوناگون پسران با استفاده از رسانه های جمعی، به پسران دانش آموز اینگونه می آموزند که خواهر و مادر و زن “ناموس” هستند و باید در حفظ آن کوشا باشند. خود پسر می تواند دوست دختر داشته باشد ولی خواهرش نمی تواند. مرد می تواند با زن غریبه در خیابان راه رود ولی زن نمی تواند. مرد می تواند بی نهایت زن صیغه و ۴ زن عقدی داشته باشد و زن نمی تواند. در قوانین شریعت اسلامی پدر می تواند فرزندش را بکشد ولی مادری که سقط جنین کرده است مجازات میشود. این تفاوت و تبعیض در قوانین اسلامی به وفور دیده می شوند. با کنار رفتن جمهوری اسلامی است که می توان امید داشت تا قوانین ارتجاعی شرعی نیز رفته رفته از زندگی مردم و جامعه رخت بربندند .
صندوق جمعیت سازمان ملل، برابری جنسیتی را اولین حق انسانی معرفی می کند. بدین معنا که رفع تبعیض جنسیتی و جنسیت زدگی مهمترین ابزار توسعه قلمداد می شود. نگاهی گذرا به کشورهائی که شکاف جنسیتی کمتری دارند، نشان از این امر دارند که پیشرفت و توسعه نه تنها با شتاب بیشتری صورت می گیرد، بلکه تاثیرات زیادی بر بهبود کیفیت زندگی مردان دارد.
البته مردان در تغییر این سنت های عصر حجری نقش مهمی دارند. مردان برابری طلب، بسیار می توانند برای جلوگیری از این سنت های زن ستیز، همراه با زنان برابری خواه در این راستا همکاری کنند. شاید مردان پوینده راه حقوق برابر زنان و مردان، بتوانند در چالش با با مردان سنتی منشأ تغییرات مفید و امیدوارکننده در جهت تأمین این برابر حقوقی گردند.
درک مقوله برابری جنسیتی به ما کمک میکند، موانع این راه را بهتر بشناسیم و در عبور از این موانع موفق تر عمل کنیم.
۱- ناموس – ویکیپدیا، دانشنامهٔ آزاد
www.stophonorkillings.org-2
Devil’s Advocate , وکیلمدافع شیطان,
در اینجا بی مناسبت نیست که یادی از Sinéad O’Connor خواننده ایرلندی بشود که هفته گذشته در ۵۶ سالگی پس از عمری پر آشوب به جاودانگی پیوست :
https://en.wikipedia.org/wiki/Sin%C3%A9ad_O%27Connor
اوکونر در بیست سالگی موی سر را به عنوان اعتراض به سوء استفاده تجارتی از زیبایی زن تراشید. درسال ۱۹۹۲ ایشان در برنامه تلویزیونی SNL تصویر پاپ ژان پل دوم را به علت بی توجهی او به اعمال شنیع کشیش ها به پسران خرد سال پاره کرد و موجی از اتهام و فحاشی عوام را بر علیه خود برانگیخت. او پشتیبان فلسطینی ها و سیاه پوستان و حق سقط جنین و مخالف جنگ و تبعیض تراجنسیتی و بسیار موضوعات دیگر بود. عجیب آنکه سه سال پیش از فوت ایشان به اسلام سنی گروید که ویدیو های زیر به این موضوع پرداخته است. “روزگار غریبی ست نازنین”؟
https://www.youtube.com/watch?v=Q73DVGhsMiE
https://www.youtube.com/watch?v=5h1GZ96-g14
https://www.youtube.com/watch?v=j88FRkAT0zE
همانطور که در شرح حال ویکیپدیا آمده است ایشان در سال ۱۹۹۹ هم رسما توسط Irish Orthodox Catholic and Apostolic Church – که توسط کلیسای کاتولیک رم به رسمیت شناخته نشده است – به مقام کشیشی منصوب شده بودند و ویدیو های پائین مربوط به این موضوع میباشند.
https://www.youtube.com/watch?v=hJrX-ZcsbEo
قتل های ناموسی در ایران چه ربطی به این اوکانر داره؟ استاد شما هم در این معرکه خروس بی محل وارد کردی
سرکار و یا جناب تقی زاد,
ممنون از اینکه به خود زحمت داده و به کامنت من توجه فرمودید. مقاله در پایان نتیجه میگیرد “البته مردان ………………میتوانند همراه با زنان برابری خواه در این راستا همکاری کنند.”. گرچه زنده یاد اوکونر – کشیش کاتولیک ایرلندی – در مورد قتل های ناموسی اقدامی نکرده است ولی کسی ست که تصویر پاپ را بخاطر فجایع جنسی از نوع دیگر پاره کرده و مورد لعن کاتولیک ها قرار گرفته و موی خود را به عنوان اعتراض به نوعی دیگر از ناهنجاری ها تراشیده است. من شخصا چنین جرات و جسارتی ندارم و امید شما هم مرا به خاطر ذکر در گذشت نابهنگام ایشان که تقریبا هم زمان با انتشار این مقاله است عفو بفرمائید.