بررسی آماری اعتراضات کارگری در سه ماهه نخست سال ۱۴۰۲، نشاندهنده افزایش کمی این اعتراضات نسبت به مدت مشابه سال گذشته است. مطالعات دورهای «داوطلب» از گزارشهای ماهانه مرتبط با اعتراضات کارگری در سه ماهه نخست سال ۱۴۰۲ نشان میدهد که این اعتراضات نسبت به مدت مشابه سال ۱۴۰۱، رشد چهار برابری داشته است. بر این اساس، در حالیکه مجموع اعتراضات برگزار شده در بهار ۱۴۰۱ در گزارشهای ماهانه داوطلب عدد ۷۱ را نشان میدهد، جمع اعتراضات ثبت شده در سه ماهه نخست ۱۴۰۲، به ۲۷۸ مورد رسیده است. مصوبه مزدی شورایعالی کار که با فاصله معناداری از نرخ تورم و سبد معیشت به عنوان دو معیار اساسی تعیین حداقل دستمزد قانونی به اجرا درآمد، افزایش روزافزون شکاف طبقاتی و همچنین اقدام دولت در تدوین مفادی از لایحه برنامه هفتم توسعه در راستای اصلاح سن بازنشستگی و تغییر در نحوه محاسبه مستمری، عمدهترین دلیل رشد صعودی اعتراضات کارگری در سه ماهه اخیر بوده که با اعتصابات و اعتراضات گسترده کارگران پروژهای مناطق نفت و گاز در اردیبهشت ۱۴۰۲ و استمرار تجمعات و راهپیماییهای اعتراضی بازنشستگان(تامین اجتماعی و مخابرات) به اوج خود رسید. این در حالیست که علیرغم پیشتازی برخی گروههای صنفی همچون «معلمان» در اعتراضات میدانی سالهای اخیر و بویژه سه ماهه نخست سال گذشته، در پی سرکوب کمسابقه، افزایش تهدیدها و پروندهسازی علیه فعالان صنفی؛ صحنه اعتراضات میدانی در سه ماهه نخست ۱۴۰۲ از تجمعات خیابانی معلمان، خالی شده است.بر این اساس میتوان مهمترین اعتراضات کارگری برگزار شده در سه ماهه نخست سال ۱۴۰۱ را در گروههای زیر دستهبندی کرد:
– کارگران شاغل در پالایشگاهها و مناطق نفت، گاز و پتروشیمی
– بازنشستگان تامین اجتماعی سراسر کشور
– بازنشستگان مخابرات سراسر کشور
– کارگران شهرداریها
– کارگران و رانندگان شرکت واحد اتوبوسرانی تهران و حومه
– رانندگان اسنپ
– کانونها و تشکلهای صنفی معلمان
– پرستاران و کادر درمان
این در حالیست که در سه ماهه گذشته از سال ۱۴۰۲، تعدادی از این گروهها از لیست حذف شدند، برخی کماکان در صف معترضین باقی ماندند و برخی دیگر به جمع معترضان پیوستند. از جمله این گروههای عبارتند از؛
– کارگران رسمی، قراردادی و پروژهای شاغل در پالایشگاهها و مناطق نفت، گاز و پتروشیمی
– بازنشستگان تامین اجتماعی سراسر کشور
– بازنشستگان مخابرات سراسر کشور
– کارگران شهرداریها
– کارگران خطوط و ابنیه راهآهن و مترو تهران
– کامیونداران
– پرستاران و کادر درمان
گسترده شدن دامنه مطالبات ؛
از افزایش حقوق و دستمزد تا لغو سیاستهای ضدکارگری!
همچنین مروری بر روند اعتراضات که عمدتا در قالب تجمع، راهپیمایی و اعتصاب(توقف کار و ترک محیط کار) برگزار شده، بیانگر افزایش دامنه مطالبات کارگران و مزدبگیران است. در حالیکه در سه ماهه نخست سال ۱۴۰۱، اجرای مصوبه مزدی افزایش ۵۷ درصدی حداقل دستمزد کارگران و مستمریبگیران یکی از مهمترین مطالبات گروههای کارگری بود، در سه ماهه گذشته از سال ۱۴۰۲، یکی از الویتهای مطالباتی که بسیاری از اعتراضات کارگری در راستای آن شکل گرفت، لغو مصوبه مزدی ۱۴۰۲ و اعتراض به افزایش ۲۷درصدی و حداقلی مزد بود. در عین حال اعتراض به سیاستهای ضدکارگری و یکسویه دولت در تدوین لایحه برنامه هفتم توسعه و شکلگیری کارزارها و تجمعاتی در راستای لغو این سیاستها نشان میدهد که دامنه اعتراضات کارگری در سه ماهه نخست سال ۱۴۰۲، گستردهتر شده است. در همین حال، افزایش دغدغههای رفاهی و معیشتی در سه ماهه نخست امسال و همچنین خالی شدن میادین اعتراضات از برخی از گروههای صنفی همچون “معلمان” منجر به آن شده که مطالباتی چون «آزادی فعالان صنفی و کارگری» که در زمره مهمترین مطالبات صنفی و کارگری سه ماهه نخست ۱۴۰۱ بود، کمتر مورد توجه قرار گیرد.