-شاعر کیست…؟
-به نظر کارلو لِوی،
یکی دیگر از تبعیدیانِ دهستانِ گالیانو،
شاعر باید عاشق پیشه باشد،
سیگاری و اهل مشروب
سرکش باید باشد،
اندیشمند،
با کوهی از آرمان،
سی هزار شعر از بر دارد*
یک کتابخانه در سر،
و شاعر که شد،
تازه باید شاعری بیاموزد **
شاعر ناسازگار است با آسمانها
نمایندگانِ آن بر زمین،
و آنچه روا میدارند بر مردمان
و تا زودرنج نباشد شاعر نمیشود
به نظر کارلو لِوی،
شاعر که پرهیزکار شد
نماز را با قرائت میخواند
سجودی پنج دقیقهیی
بر مُهرِ خاک تربت
و در بازگوییِ نوستالژیهای خود
به سیره اخلاقی اهل بیت گریز میزند
و بی اختیار تلاوت میکند:
“مَن جَاءَ بِالْحَسَنَهِ فَلَهُ عَشْرُ أَمْثَالِهَا”
به حسد میافتد و زخم زبان
بعدها حتی رئیس جمهور نیز
برایش فاتحه میخواند
و زیر تابوتش را میگیرد
از مقابل تالار شهر تا گورستانی در طبس
به نظر جان ماریا وولونته،
از مسافرین شهرستانِ بورجو-وِرِتزی
شاعر دمدمی مزاج است و دشوار،
شبیه باکخوس،
به درد مرید و مرادی که نمیخورد هیچ
نه عوام او را به پشیزی میگیرند
نه احزاب و جرگههایی که فقط از خودیها
حافظِ زمانه میآفرینند
به نظرِ جان ماریا وولونته،
یک شعر چند خطی از پازولینی
هزار شرف دارد به یک کامیون کتاب مرثیه
و شعرهای عاشوراییِ اساتیدِ نامی
شاعر تنها میسوزد و جدا فتاده،
با دنیایی از تأثر و افسوس،
سیگار بر لب،
خیره به ساحل دور،
در اندیشهی از دست دادههای خویش،
لغزشها…،
کردهها و ناکردهها…،
وقتی صدای پارو زدن قایقرانِ پیر در گوش او مینشیند
که او را آرام آرام از کرانههای بورجو-وِرِتزی دور میسازد
و به سمت جزیرهی سنگیِ بایر میراند
مهجور نشسته در خط افق
لقمان تدین نژاد
آتلانتا، شنبه ۱۴ آبان ۱۴۰۱
۴ نوامبر ۲۰۲۲
*- از نظامی عروضی
**- از زنده یاد اسماعیل خویی
Carlo Levi
Gagliano
Gian Maria Volonté
Borgio Verezzi