دیدار دونالد ترامپ و شی جینپینگ در بوسان کره جنوبی که پس از شش سال نخستین ملاقات حضوری سران آمریکا و چین به شمار میرود، به گفته ترامپ «شگفتانگیز» و موفقیتآمیز توصیف شد. رئیسجمهور آمریکا اعلام کرد اختلاف دو کشور درباره صادرات عناصر نادر خاکی حل شده و چین محدودیتهای صادراتی خود را لغو میکند. همچنین قرار است تعرفه موسوم به «فنتانیل» که پیشتر بر کالاهای چینی اعمال شده بود از ۲۰ درصد به ۱۰ درصد کاهش یابد. ترامپ گفت پکن متعهد شده برای جلوگیری از تولید فنتانیل ـ ماده مخدر صنعتی که به بحران مرگومیر در آمریکا دامن زده ـ «بسیار سخت تلاش کند». به گفته او، کاهش تعرفهها، مجموع تعرفههای وضعشده بر واردات چین را از ۵۷ درصد به ۴۷ درصد برمیگرداند.
مقامات چینی نیز اعلام کردند تیمهای تجاری دو کشور در مذاکرات اخیر در کوالالامپور به «توافقات اولیه» درباره مسائل محوری دست یافته و زمینه لازم برای ملاقات ترامپ و شی فراهم شده است. شی در نشست با تأکید بر اینکه چین و آمریکا باید «در مسیر درست باقی بمانند» گفت دو کشور میتوانند با همکاری مشترک برای جهان دستاوردهای ملموس فراهم کنند. او در عین حال تصریح کرد که اختلافنظر میان دو اقتصاد بزرگ دنیا «طبیعی» است اما باید مدیریت شود.
ترامپ پس از نشست گفت این توافق در حوزه عناصر نادر خاکی ـ مواد راهبردی برای صنایع دفاعی، خودروسازی و الکترونیک ـ دستاوردی فراتر از منافع آمریکا است و «مانعی جهانی» را برطرف میکند. او اظهار داشت چین همچنین خرید سویا از آمریکا را از سر میگیرد و توافق در حوزه عناصر نادر خاکی هر سال تمدید و بازبینی خواهد شد.
با وجود فضای مثبت، موضوعات حساس امنیتی تقریباً طرح نشدند. ترامپ و شی پرسش خبرنگاران درباره تایوان را نادیده گرفتند؛ مسئلهای که نگرانیهایی در تایپه ایجاد کرده است. ترامپ همچنین در مورد خرید نفت چین از روسیه بحثی را پیش نبرده و تنها گفت دو کشور آمادهاند «برای حل بحران اوکراین همکاری کنند».
دیدار بوسان در حالی برگزار شد که جنگ تجاری ماههای اخیر تنشها را به اوج رسانده بود؛ از جمله در واکنش به محدودیتهای پیشنهادی پکن درباره صادرات مواد معدنی حیاتی، ترامپ تهدید کرده بود تعرفهها را تا ۱۰۰ درصد افزایش دهد و صادرات فناوریهای متکی بر نرمافزار آمریکایی به چین را محدود کند.
دقایقی پیش از ملاقات، ترامپ با انتشار پیامی در شبکه اجتماعی خود از دستور به وزارت جنگ آمریکا برای آغاز آزمایشهای هستهای «در سطحی برابر با چین و روسیه» خبر داد، اما هنگام ورود به جلسه درباره این تصمیم توضیح بیشتری نداد.
ترامپ اعلام کرده است در آوریل آینده به چین سفر خواهد کرد و گفت گفتوگوهای بوسان «۱۲ از ۱۰» بوده است. شی نیز گفت آمادگی دارد بر پایه پیشرفتهای اخیر، «پایهای مستحکم» برای آینده روابط دو کشور بنا کند. این نشست پس از چند سال تنش شدید، با امیدواری محتاطانه در پایتختهای منطقه دنبال میشود؛ امیدی که تحقق آن به اجرای واقعی تعهدات تجاری و مدیریت اختلافات راهبردی وابسته خواهد بود.
