
سخنگوی دفاع مدنی غزه با تأکید بر اینکه «بهبود واقعی» در وضعیت میدانی دیده نمیشود، از ماندن اجساد زیر آوار، مسدود بودن جادهها و کمبود شدید تجهیزات سنگین سخن گفت و از «تمام طرفهای مسئول» خواست گذرگاههای امن برای تیمهای امدادی فراهم کرده و پشتیبانی فوری لجستیکی و مالی برای آواربرداری و بازسازی زیرساختهای حیاتی فراهم کنند. سازمان بینالمللی مهاجرت وابسته به سازمان ملل نیز اعلام کرد حدود ۹۰ درصد جمعیت غزه آواره شده و دستکم ۱.۵ میلیون نفر به کمک فوری سرپناه نیاز دارند. به گفته این نهاد، هرچند ۳۱ هزار قلم اقلام سرپناه از جمله ۲۵۰۰ چادر ارسال شده، اما اعمال محدودیتهای اسرائیل مانع ورود بسیاری از اقلام شده و ۲۸ هزار چادر دیگر در اردن آماده است که هنوز اجازه انتقال نیافته است. یونیسف هم با هشدار درباره «نسل از دسترفته» گفت اگر تا فوریه تغییر واقعی در دسترسی کودکان به آموزش رخ ندهد، غزه وارد سال چهارم بدون مدرسه خواهد شد.
در صحنه سیاسی، پس از نشست گروههای فلسطینی در قاهره، حماس اعلام کرد طرفها بر ادامه اجرای اقدامات آتشبس و سپردن اداره غزه به کمیتهای موقت از «تکنوکراتهای مستقل» توافق کردهاند؛ کمیتهای که قرار است با نظارت بینالمللی بازسازی را پی بگیرد و امنیت داخلی را حفظ کند. در مقابل، مارکو روبیو، وزیر خارجه آمریکا، گفت نه حماس و نه اونروا نقشی در آینده اداره غزه نخواهند داشت؛ موضعی که با واکنش انتقادی نهادهای سازمان ملل روبهرو شد و اونروا بر «نقش حیاتی و بیبدیل» خود در نظام توزیع کمکها تأکید کرد. سازمان جهانی بهداشت نیز خواستار گشایش همه گذرگاهها برای ورود کمک و تخلیه پزشکی روزانه دستکم ۵۰ بیمار شد و تأکید کرد انتقال بیماران به بیمارستانهای کرانه باختری و قدس شرقی باید از سر گرفته شود.
از اکتبر ۲۰۲۳ تاکنون دستکم ۶۸٬۲۸۰ نفر در غزه کشته و ۱۷۰٬۳۷۵ نفر زخمی شدهاند؛ در اسرائیل نیز در حملات ۷ اکتبر ۲۰۲۳ ۱٬۱۳۹ نفر کشته و حدود ۲۰۰ نفر به اسارت برده شدند. در سطح میدانی، منابع بیمارستانی از کشتهشدن دستکم دو نفر در گلولهباران شرق دیرالبلح خبر دادند و خبرنگاران الجزیره از ادامه عملیات مهندسی و تخریب منازل و اراضی کشاورزی توسط ارتش اسرائیل در مناطقی «فراتر از خط زرد» با وجود آتشبس گزارش دادند. در غزهشهر، تیمهای دفاع مدنی با همکاری خانوادهها انتقال و دفن دوباره دهها پیکر را که پیشتر در گورهای موقت به خاک سپرده شده بودند، انجام دادند.
تنشها در کرانه باختری هم ادامه یافته است: منابع محلی از یورش نیروهای اسرائیلی به شهرها و بازداشتها، از جمله بازداشت یک داماد و پدرش در مسیر مراسم عروسی در غرب رامالله خبر دادند؛ همچنین خبر مرگ یک نوجوان فلسطینی در نتیجه یورشهای اخیر منتشر شد. در جنوب لبنان، وزارت بهداشت این کشور از کشتهشدن دو نفر در حمله پهپادی اسرائیل خبر داد؛ همزمان ارتش اسرائیل مدعی شد یکی از فرماندهان لجستیک حزبالله را هدف قرار داده است.
در محور دیپلماتیک، وزارت خارجه آمریکا استیون فاگین، سفیر این کشور در یمن، را بهعنوان مسئول غیرنظامی «مرکز هماهنگی غیرنظامی ـ نظامی» برای پیگیری اجرای طرح صلح و تسهیل ورود کمکها معرفی کرد. به موازات آن، تحلیلها از فشار فزاینده واشنگتن بر تلآویو برای پایبندی به آتشبس و مخالفت با طرحهای الحاق رسمی کرانه باختری حکایت دارد؛ با این حال گزارشها از تلاش گروههایی از شهرکنشینان برای مسدود کردن کامیونهای کمکرسان در نزدیکی گذرگاه کرم ابو سالم خبر میدهد.
در عرصه حقوقی بینالمللی، «مرکز بینالمللی عدالت برای فلسطینیان» در بریتانیا برای تعقیب قضایی یک تبعه دوگانه بریتانیایی ـ اسرائیلی به اتهام مشارکت در عملیات نظامی در مرز لبنان و کرانه باختری درخواست احضاریه داده است. در اسپانیا نیز دادگاه عالی این کشور تحقیقاتی را درباره احتمال نقض ممنوعیت فروش اقلام مرتبط با سلاح به اسرائیل توسط یک شرکت فولادسازی آغاز کرده است.
با نزدیک شدن فصل سرما و تداوم کمبود شدید سرپناه، آب، بهداشت و غذا، درخواستهای نهادهای امدادی برای افزایش گسترده و فوری ورود کمکها و بازگشایی بیقید و شرط گذرگاهها فوریت بیشتری یافته است. همزمان، بحث بر سر سازوکار اداره پساجنگ غزه و نقش بازیگران فلسطینی و بینالمللی وارد مرحلهای تعیینکننده شده؛ مرحلهای که موفقیت یا شکست آن، بهگفته ناظران، بیش از هر چیز به رفع محدودیتهای کمکرسانی، تضمین حمایت از غیرنظامیان و پایبندی همه طرفها به آتشبس وابسته است.





