
مجلهی آلمانی اشترن در گزارشی تازه به بررسی اقدامات نظامی دولت ترامپ علیه ونزوئلا پرداخته است؛ اقداماتی که با عنوان «مبارزه با کارتلهای مواد مخدر» آغاز شد، اما اکنون نشانههایی از یک درگیری گستردهتر را بروز میدهد. ترامپ عملا جنگ اعلام نشده ای را علیه ونزوئلا پیش می برد، در این مورد کسب اجازه، حتی گزارش به کنگره را غیر ضروری می داند و آشکارا می گوید: «فکر نمیکنم لزوماً نیاز به درخواست اعلان جنگ داشته باشیم. فکر میکنم فقط افرادی را که مواد مخدر به کشور ما وارد میکنند، میکشیم. ما آنها را میکشیم.» در ادامه، ترجمهی کامل این گزارش را میخوانید.
آیا ترامپ قصد تشدید درگیری با ونزوئلا را دارد؟
دونالد ترامپ هفتههاست که قایقهای مشکوک به قاچاق مواد مخدر از ونزوئلا را غرق میکند. این ماجرا چیزی بیش از مبارزه با کارتلها است.
هر کسی که این روزها در شبکههای اجتماعی کاخ سفید گشت و گذار کند، با ویدیوهایی مواجه میشود که صحنهای تکراری را به تصویر میکشند: یک قایق موتوری که با سرعت در اقیانوس آرام در حال حرکت است. ناگهان، انفجار مهیبی رخ میدهد و قایق آتش میگیرد. پیت هگست، وزیر دفاع، بعد از ظهر چهارشنبه هنگام به اشتراک گذاشتن آخرین ویدیو نوشت: «تروریستهای مواد مخدر که سم را به سواحل ما میآورند، هیچ پناهگاه امنی در نیمکره ما نخواهند یافت.»
از ابتدای سپتامبر، دولت ترامپ به هشت قایق در سواحل ونزوئلا حمله کرده و حداقل ۳۴ نفر را کشته است. توجیه رسمی: آنها قاچاقچیان مواد مخدر بودند که کالای قاچاق را به ایالات متحده میآوردند. آیا مدرکی دارید؟ دولت هنوز مدرکی ارائه نکرده است.
در همین حال، مجموعهای از تحولات نشان میدهد که اتفاق بزرگتری در حال رخ دادن است.
در آغاز ماه اکتبر، رئیس جمهور اعلام کرد که ایالات متحده اکنون درگیر یک «درگیری مسلحانه» با کارتلهای مواد مخدر است که «سازمانهای تروریستی» محسوب میشوند. ده هزار سرباز آمریکایی در هفتههای اخیر به کارائیب اعزام شدهاند و هشت کشتی جنگی و یک زیردریایی اکنون در سواحل ونزوئلا گشتزنی میکنند. ترامپ همچنین گزارشهایی مبنی بر مجوز سازمان سیا برای عملیات مخفی در ونزوئلا را تأیید کرد. و هفته گذشته، یک دریاسالار عالیرتبه که بر عملیات نظامی در آمریکای مرکزی و جنوبی نظارت داشت، به طور غیرمنتظرهای استعفا داد.
همه اینها گمانهزنیهایی را در واشنگتن دامن میزند مبنی بر اینکه ترامپ دیگر فقط نگران مبارزه با کارتلهای مواد مخدر نیست، بلکه شخصاً نگران نیکولاس مادورو، رئیس جمهور ونزوئلا است. وقتی از ترامپ پرسیده شد که آیا قصد سرنگونی او را دارد، ترامپ پاسخ داد که این «یک سوال مسخره» است که مجبور به پاسخ دادن به آن نیست. او افزود: «اما فکر میکنم ونزوئلا فشار را احساس میکند.»
برای درک علاقه جدید ترامپ به ونزوئلا، ارزش دارد به دوره اول ریاست جمهوری او نگاهی بیندازیم – زمانی که هدف هنوز مکزیک بود.
برای ترامپ، مادورو حریف ایدهآلی است. ترامپ که در سال ۲۰۱۷ به ریاست جمهوری رسید، عملاً شیفتهی ایدهی انجام حملات نظامی علیه مکزیک بود. او بارها از مشاورانش میپرسید که آیا ایالات متحده میتواند موشکهایی را به سمت مکزیک شلیک کند تا «آزمایشگاههای مواد مخدر را نابود کند». طبق گزارشها، او به مارک اسپر، وزیر دفاع سابق، گفته است: «آنها هیچ کنترلی بر کشور خود ندارند.» در خاطرات اسپر آمده است که ترامپ پیشنهاد انجام حملات «مخفیانه» را داده است. در آن زمان، پنتاگون مانع این اقدام شد. مکزیک به عنوان یک شریک تجاری و یک حائل در مرز، مهم بود.
پس از بازگشت او به کاخ سفید، پنتاگون دیگر مانعی برای تمایل ترامپ برای اقدام نظامی نیست. و به جای مکزیک، جایی که دولت اکنون به طور ضمنی در مرز همکاری میکند، ونزوئلا هدف رئیس جمهور است.
رابطه بین واشنگتن و کاراکاس برای دههها سمی بوده است. از زمانی که هوگو چاوز در سال ۲۰۰۰ به قدرت رسید، یک رژیم چپگرا و سوسیالیستی تأسیس کرد و با روسیه، ایران و کوبا علیه نفوذ ایالات متحده در آمریکای لاتین متحد شد. جانشین او، نیکولاس مادورو، این کشور وابسته به نفت را بیش از پیش به سمت زوال اقتصادی سوق داده است. فساد، بیکاری گسترده و سرکوب سیاسی، حدود هشت میلیون ونزوئلایی را در ده سال گذشته مجبور به فرار از خانههای خود کرده است.
مادورو حریف بینقص برای ترامپ
برای ترامپ، مادورو حریف بینقصی است. یک سوسیالیست اقتدارگرا که میتواند او را به عنوان نمادی از «شکست ایدئولوژیهای چپ» به تصویر بکشد. حتی در دوره اول ریاست جمهوریاش، دولت او تلاش کرد تا از طریق تحریمها، فشار دیپلماتیک و عملیات جاسوسی پنهان، تغییر رژیم در کاراکاس را ترویج دهد. در سال ۲۰۱۸، ایالات متحده، خوان گوایدو، رهبر مخالفان، را به عنوان رئیس جمهور مشروع به رسمیت شناخت؛ در سال ۲۰۱۹، او مهمان افتخاری سخنرانی وضعیت کشور ترامپ بود. هنگامی که مادورو در سال ۲۰۲۰ در نیویورک به اتهامات تروریسم مواد مخدر متهم شد، واشنگتن به او پاداش ۲۵ میلیون دلاری پیشنهاد داد. و حتی پس از انتخاب مجدد بحثبرانگیز او در سال ۲۰۲۴، خط قرمز همچنان مشخص بود: ایالات متحده مادورو را به رسمیت نمیشناسد.
حملات به ونزوئلا به عنوان بخشی از روایت MAGA
با شروع دوره دوم ریاست جمهوریاش، به نظر میرسد ترامپ اکنون مصمم به تشدید درگیری با ونزوئلا است. اندکی پس از سوگند یاد کردن، او کارتل مواد مخدر ونزوئلا، ترن د آراگوا، و چندین کارتل مکزیکی را «سازمانهای تروریستی خارجی» اعلام کرد. کاخ سفید همچنین ادعا کرد که مادورو، رئیس جمهور ونزوئلا، با ترن د آراگوا متحد شده تا مواد مخدر و مهاجران مجرم را به ایالات متحده بفرستد – نظریهای که توسط کارشناسان اطلاعاتی آمریکا رد شده است.
در همین حال، مبارزه قدرت بر سر استراتژی ونزوئلا در پشت صحنه در جریان بود. مارکو روبیو، وزیر امور خارجه، با تحریمهای جدید و انزوای بینالمللی، خواستار اعمال حداکثر شدت عمل شد. از سوی دیگر، ریچارد گرنل، فرستاده ویژه، از مذاکرات عملگرایانهتر برای تضمین تجارت در ونزوئلا برای شرکتهای انرژی آمریکایی حمایت کرد. استراتژی گرنل به سرعت به حاشیه رانده شد، نه تنها توسط خود روبیو، بلکه توسط استفن میلر، معاون رئیس دفتر ترامپ و معمار دستور کار اخراج او، نیز تقویت شد.
برای میلر، حملات نظامی علیه ونزوئلا چیزی بیش از سیاست خارجی است. این حملات به روایت او از مهاجران به عنوان «دشمنان آمریکا» دامن میزند. ونزوئلا به نمادی از یک تهدید ظاهراً مهندسیشده خارجی تبدیل میشود، ترکیبی از مهاجرت، جرم و هرج و مرج سوسیالیستی – روایتی که با پایگاه MAGA طنینانداز میشود.
در واقع، هیچ مدرکی وجود ندارد که مادورو یک کارتل مواد مخدر را کنترل کند، چه رسد به اینکه از مهاجران به عنوان سلاح استفاده کند، همانطور که دولت ترامپ ادعا میکند. اکثر ونزوئلاییهایی که امروز در ایالات متحده زندگی میکنند، از رژیم او فرار کردهاند.
در حالی که خود ترامپ این حملات را «اقدامی برای دفاع از خود ملی» توصیف میکند و بارها از «۳۰۰۰۰۰ آمریکایی» که گفته میشود سال گذشته توسط مواد مخدر کشته شدهاند، صحبت میکند، آمار آژانس خودش تصویر متفاوتی را ترسیم میکند. در سال ۲۰۲۴، حدود ۸۰۰۰۰ نفر در ایالات متحده بر اثر مصرف بیش از حد مواد مخدر جان باختند که عمدتاً ناشی از فنتانیل بود، دارویی که عمدتاً از ونزوئلا سرچشمه نمیگیرد. و گارد ساحلی هیچ توقیف قابل توجهی در کارائیب ندارد.
هشت حمله به قایقها، علامتهای سوال فراوان
ماهیت حملات به قایقهای آمریکایی نیز به طور فزایندهای سوالاتی را مطرح میکند. وقتی دولت ترامپ در دوم سپتامبر اولین قایق ونزوئلایی را سرنگون کرد، یک نکته بلافاصله جلب توجه کرد: یازده نفر در این قایق بودند. به گفته کارشناسان منطقهای، این اتفاق برای حمل مواد مخدر بسیار غیرمعمول است. معمولاً سه یا چهار نفر کافی بودند – یک ناوبر، یک خلبان، و یک نفر برای سوختگیری. البته، این احتمال وجود دارد که برخی از سرنشینان در قاچاق مواد مخدر دست داشته باشند و برخی دیگر فقط در مسیر باشند. اولین قایق در سواحل شمالی ونزوئلا در نزدیکی روستای ماهیگیری سن خوان د اوناره، مکانی ساحلی که در سالهای اخیر به نقطه ترانزیت کالاهای قاچاق تبدیل شده است، متوقف شد.
اما اندکی پس از آن، بستگان کشتهشدگان پا پیش گذاشتند: چندین خانواده به مطبوعات محلی گفتند که شوهران آنها ماهیگیرانی بودند که برای کار به دریا رفته بودند – و هرگز بازنگشتند. حملات بعدی پنج قایق تندرو و یک قایق نیمهغواصی دیگر را هدف قرار داد. آنها عموماً مسافران کمتری داشتند، اما در مناطق ساحلی متوقف شدند که معمولاً راهروهایی برای قاچاق مواد مخدر در مقیاس بزرگ محسوب نمیشوند. به گفته گوستاوو پترو، رئیس جمهور کلمبیا، یک ماهیگیر کلمبیایی نیز در یکی از حملات در اواسط سپتامبر کشته شد. او متعاقباً واشنگتن را به “ارتکاب قتل” متهم کرد. در پاسخ، ترامپ پترو را “دیوانه” و “سلطان غیرقانونی مواد مخدر” خواند، اعلام کرد که تمام کمکهای ایالات متحده به بوگوتا را متوقف خواهد کرد و این کشور را – که ارتش و سرویسهای اطلاعاتی آن نزدیکترین روابط را با ایالات متحده در آمریکای لاتین دارند – با تعرفههای شدید تهدید کرد. اندکی پس از آن، نیروی دریایی ایالات متحده برای اولین بار در حملهای در ۱۶ اکتبر دو بازمانده را دستگیر کرد. سپس ترامپ اعلام کرد که آنها شهروند کلمبیا و اکوادور هستند و از بازگرداندن سریع آنها به وطن خبر داد. اگر ایالات متحده این مردان را در بازداشت نگه میداشت، احتمالاً سوالات حقوقی بیشتری نسبت به آنچه که اکنون وجود دارد، مطرح میکرد.
حملات قایقها تنها آغاز ماجرا
با هر حمله بعدی، انتقادات از سوی دموکراتها افزایش مییابد. آدام اسمیت، نماینده دموکرات، انتقاد کرد: «دولت ترامپ در اثبات قانونی بودن این حملات، ارائه شفافیت در مورد فرآیند مورد استفاده یا حتی ارائه فهرستی از کارتلهای تعیینشده به عنوان سازمانهای تروریستی شکست خورده است.» او به عنوان رئیس کمیته نیروهای مسلح مجلس، خواستار برگزاری جلسه استماع در مورد این حملات شد. به ویژه از آنجایی که رئیس جمهور پیش از این روشن کرده بود که منفجر کردن قایقها تنها آغاز کار است. او روز چهارشنبه در دفتر بیضیشکل خود تکرار کرد: «ما آنها را از طریق خشکی در ونزوئلا متوقف خواهیم کرد.»
برخی در واشنگتن معتقدند که حملات قایقها، و همچنین حضور گسترده نظامی ایالات متحده در دریای کارائیب، جنگ روانی با هدف ایجاد اختلاف در نیروهای مسلح ونزوئلا و وادار کردن مادورو به استعفا است. همچنین قابل توجه است که ترامپ تاکنون هیچ چیزی برای کاهش نگرانیها در مورد یک عملیات نظامی گسترده بالقوه در ونزوئلا نگفته است.
مورد مشابه، حمله آمریکا به پاناما در سال ۱۹۸۹ بود، زمانی که دیکتاتور مانوئل نوریگا، که مانند مادورو به قاچاق مواد مخدر در آمریکا متهم شده بود، سرنگون و دستگیر شد.
با این حال، ونزوئلا کشوری بسیار بزرگتر با وضعیت سیاسی شکنندهتر است. در پاسخ به حملات ترامپ، مادورو اکنون نیروهایی را در مناطق ساحلی مستقر کرده و طبق اظهارات خودش، هشت میلیون نفر را برای شبهنظامیان غیرنظامی بسیج کرده است. مادورو پس از اطلاع از مجوز سیا از سوی ترامپ، در یک سخنرانی در تلویزیون دولتی اعلام کرد: «سیا تمام کودتاها را در آمریکای لاتین سازماندهی کرده و روسای جمهور را ترور کرده است». این روایت با هدف تحریک تمایل مردم او برای دفاع از خود در برابر عوامل آمریکا با خشونت است.
بنابراین، کارشناسان امنیتی نیز خواستار خویشتنداری هستند. خوان سباستین گونزالس، که در دولت بایدن در شورای امنیت ملی خدمت میکرد، در سیانان نسبت به تشدید اوضاع توسط دولت ترامپ هشدار داد. «من فکر میکنم هر نوع مداخله ایالات متحده، به ویژه استفاده از نیروهای زمینی، فرصتی مطلوب برای همه گروههای مسلح غیرقانونی خواهد بود که بیش از نیم قرن در کلمبیا و سایر نقاط نیمکره میجنگند. بنابراین گفتنش آسانتر از انجام دادنش است.»
حمایت برنده جایزه نوبل ونزوئلایی
ترامپ در حال حاضر از ماریا کورینا ماچادو، برنده جایزه نوبل امسال، حمایت دریافت میکند. این رهبر اپوزیسیون در گذشته گفته است که مادورو تنها در مواجهه با تهدید جدی، قریبالوقوع و معتبر زور، قدرت را واگذار خواهد کرد. او جایزه نوبل خود را به ترامپ «به خاطر حمایت قاطعش از آرمان ما» تقدیم کرد.
ترامپ خود با اقداماتش در یمن، سوریه و اخیراً ایران نشان داده است که مخالفت چندانی با استفاده از نیروی نظامی ندارد، اما از درگیر شدن در عملیات زمینی طولانی مدت طفره میرود. وقتی صحبت از استفاده از نیروی نظامی میشود، رئیس جمهور پیروزیهای سریع و قاطع را ترجیح میدهد.
اینکه آیا ترامپ در مورد تشدید بیشتر اوضاع در ونزوئلا تصمیم میگیرد و چقدر سریع، احتمالاً در درجه اول به این بستگی دارد که آیا چنین پیروزی را ممکن میداند یا خیر.
برگردان برای اخبارروز: نوید اخگر
منبع: اشترن





