کاظم غریبآبادی، معاون وزیر امور خارجه ایران در امور حقوقی و بینالمللی، شامگاه جمعه در گفتوگویی تلویزیونی اعلام کرد ایران، روسیه و چین روز شنبه نامهای مشترک به دبیرکل سازمان ملل و رئیس شورای امنیت ارسال خواهند کرد و در آن پایان اعتبار قطعنامه ۲۲۳۱ را بهطور رسمی اعلام خواهند نمود.
او گفت: «از تاریخ ۱۸ اکتبر ۲۰۲۵، تمامی مفاد این قطعنامه و الزامات ناشی از آن منقضی میشود و هیچ کشوری از منظر حقوق بینالملل تعهدی برای اجرای تحریمهای ناشی از آن ندارد.»
غریبآبادی تأکید کرد که ایران در ماههای گذشته ابتکاری گسترده در عرصه دیپلماسی بینالمللی به راه انداخته تا آنچه را «رفتار دوگانه و غیرقانونی کشورهای غربی و ایالات متحده» توصیف کرد، به چالش بکشد. به گفته او، این اقدام تهران در پی جلب حمایت جهانی از تفسیر حقوقی ایران درباره پایان دوره اجرایی قطعنامه صورت گرفته است.
حمایت جنبش عدم تعهد و کشورهای مستقل
معاون وزیر خارجه ایران در ادامه به نشست اخیر وزرای خارجه جنبش عدم تعهد در اوگاندا اشاره کرد و گفت: «در آن نشست بیش از ۱۲۱ کشور عضو تأیید کردند که قطعنامه ۲۲۳۱ در تاریخ ۱۸ اکتبر پایان مییابد. این اتفاق از نظر حقوقی و سیاسی نشانه پشتیبانی گسترده جامعه بینالمللی از موضع جمهوری اسلامی ایران است.»
او همچنین به بیانیه ۲۱ کشور عضو «گروه دوستان منشور ملل متحد» در نیویورک اشاره کرد که در آن، کشورها تحریمهای یکجانبه بازاعمالشده از سوی غرب و آمریکا را از نظر حقوق بینالملل «فاقد وجاهت قانونی» دانسته و تأکید کردهاند هیچ عضو سازمان ملل موظف به اجرای آنها نیست.
به گفته غریبآبادی، وزارت خارجه روسیه نیز با صدور بیانیهای مشابه، موضع خود را مبنی بر خاتمه یافتن قطعنامه اعلام کرده و از حق ایران برای توسعه همکاریهای هستهای و اقتصادی بدون محدودیت حمایت کرده است. او افزود: «نامه مشترک ایران، چین و روسیه در واقع اقدامی هماهنگ برای ثبت رسمی این موضع در سازمان ملل است و به دبیرکل و رئیس شورای امنیت ابلاغ خواهد شد تا از این پس هیچ کشور یا نهادی نتواند به استناد قطعنامه منقضیشده اقدام به تحریم یا تهدید کند.»
تأثیر بر همکاری با آژانس بینالمللی انرژی اتمی
غریبآبادی همچنین به تأثیر پایان قطعنامه بر نحوه تعامل ایران و آژانس بینالمللی انرژی اتمی اشاره کرد و گفت: «بر اساس سازوکار قبلی، دبیرکل آژانس موظف بود هر سه ماه یکبار گزارشی درباره اجرای برجام از سوی ایران به شورای حکام ارائه کند، اما با پایان قطعنامه ۲۲۳۱، این روند دیگر الزامی نخواهد بود.»
به گفته او، از این پس همکاریهای ایران با آژانس «در چارچوب تعهدات پادمانی و توافقهای دوجانبه» ادامه مییابد و آژانس دیگر نمیتواند گزارشهای سیاسی مبتنی بر برجام به شورای امنیت ارائه کند.
پاسخ به «استاندارد دوگانه» غرب
معاون وزیر خارجه ایران در بخش دیگری از سخنان خود، سیاستهای ایالات متحده و اروپا را «نقض آشکار حقوق بینالملل و بیاعتنایی به تصمیمات شورای امنیت» دانست. او گفت: «آمریکا در سال ۲۰۱۸ بهصورت یکجانبه از برجام خارج شد، اما همچنان تلاش میکند از ابزارهای همین توافق برای تحمیل فشار بر ایران استفاده کند. این رفتار مصداق بارز استاندارد دوگانه است و جامعه جهانی باید در برابر آن موضع روشن بگیرد.»
غریبآبادی خاطرنشان کرد که جمهوری اسلامی ایران در طول ده سال گذشته به تعهدات خود در چارچوب توافق و قطعنامه پایبند بوده، در حالی که کشورهای غربی نهتنها تعهدات خود را انجام ندادهاند بلکه تحریمهای جدیدی نیز اعمال کردهاند.
عراقچی: حقوق حاکمیتی ایران قابل مذاکره نیست
عباس عراقچی وزیر امور خارجه جمهوری اسلامی ایران در آستانه انقضای قطعنامه ۲۲۳۱ در پیامی تاکید کرد که حقوق حاکمیتی ایران قابل مذاکره نیست و تحت فشار سیاسی قرار نمیگیرد.
به گزارش جمعه شب ایرنا، عراقچی در پیامی در شبکه اجتماعی ایکس (توئیتر سابق) نوشت: در اجلاس اخیر وزرای جنبش عدم تعهد که در کامپالا برگزار شد، بیش از ۱۲۰ کشور در به رسمیت شناختن این واقعیت به ایران پیوستند که قطعنامه ۲۲۳۱ شورای امنیت سازمان ملل فردا (شنبه) ۲۶ مهر منقضی میشود و بدینوسیله تمامی محدودیتهای پیشین شورای امنیت علیه ایران پایان مییابد و ایران از دستورکار این شورا خارج میشود.
وی افزود: همچنین ایران به عنوان یکی از امضاکنندگان پیمان منع گسترش تسلیحات هستهای منبعد تنها به حقوق و تعهدات خود طبق این پیمان متعهد خواهد بود. این تعهد شامل عدم هرگونه محدودیت در ابعاد برنامه هستهای ایران است و همکاری با آژانس بینالمللی انرژی اتمی تنها در چارچوب توافق جامع پادمان و مطابق با قانون اخیر تصویب شده توسط مجلس شورای اسلامی صورت میگیرد.
عراقچی ادامه داد: اقدامات غیرقانونی که توسط تعداد انگشت شماری از دولتهای منزوی دنبال شده، توسط اکثریت قاطع کشورها رد شده است. کسانی که اصرار بر تحریف واقعیت دارند، تنها با ادامه مسیر فعلی خود بیش از پیش منزوی خواهند شد.
وزیر امور خارجه جمهوری اسلامی ایران تاکید کرد: حقوق حاکمیتی ایران قابل مذاکره نیست و تحت فشار سیاسی قرار نمیگیرد. حاکمیت قانون و نه اجبار، باید بر جهان حاکم باشد.
اتحادیه اروپا: ۹ کشور غیرعضو به تحریمها علیه ایران پیوستند
اتحادیه اروپا اعلام کرده است که کشورهای آلبانی، بوسنی و هرزگوین، ایسلند، مولداوی، مونتهنگرو، مقدونیهشمالی، نروژ، صربستان و اوکراین که عضو این اتحادیه نیستند، تصمیم گرفتهاند از تحریمهای اتحادیه اروپا علیه ایران پیروی کنند و آن را در مقررات داخلی خود بیاورند.
در بیانیهای که شورای اروپا روز جمعه منتشر کرد، با استقبال از تصمیم این ۹ کشور گفته شده آنها سیاستهای داخلی را با مفاد تصمیم اتحادیه اروپا درباره ایران منطبق خواهند کرد.
در پی اعمال مجدد تمامی تحریمها و محدودیتهای مرتبط با برنامه هستهای ایران از سوی شورایامنیت سازمانمللمتحد در ۲۸ سپتامبر، شورای اتحادیه اروپا تصمیم گرفت تا تحریمهای هستهای اتحادیه اروپا علیه ایران را که بر اساس توافق اتمی برجام تعلیق یا لغو شده بودند، دوباره برقرار کند.
بر این اساس، اتحادیه اروپا محدودیتهایی را در زمینه واردات نفتخام، گازطبیعی، محصولات پتروشیمی و فرآوردههای نفتی، همچنین فروش و تامین تجهیزاتکلیدی مورد استفاده در بخشانرژی، طلا و برخی دیگر از فلزاتگرانبها و الماس، تجهیزاتدریایی خاص و نرمافزارهای معینی که کاربرد دوگانه از جمله در صنایع هستهای و موشکی دارند، دوباره اعمال کرد.
اینک بهغیر از ۲۷ کشور عضو اتحادیه اروپا، ۹ کشور آلبانی، بوسنی و هرزگوین، ایسلند، مولداوی، مونتهنگرو، مقدونیهشمالی، نروژ، صربستان و اوکراین هم خود را با این تصمیم شورای اتحادیه اروپا همسو کردهاند.
