ترامپ جنگ تجاری را تشدید کرد؛ تهدید به اعمال تعرفه ۳۰ درصدی بر واردات از اروپا و مکزیک

در تحولی تنش‌آفرین در روابط تجاری آمریکا با شرکای عمده‌اش، دونالد ترامپ رئیس‌جمهور ایالات متحده روز شنبه اعلام کرد که از اول اوت ۲۰۲۵ تعرفه ۳۰ درصدی بر واردات کالا از اتحادیه اروپا و مکزیک اعمال خواهد کرد. این تصمیم در پی شکست مذاکرات چند هفته‌ای با این دو شریک کلیدی تجاری اتخاذ شده است.

ترامپ این تهدید را از طریق نامه‌هایی خطاب به اورزولا فن‌درلاین رئیس کمیسیون اروپا و کلودیا شینباوم رئیس‌جمهور مکزیک در شبکه اجتماعی خود، Truth Social، منتشر کرد.

اتحادیه اروپا و مکزیک، که هر دو از بزرگ‌ترین شرکای تجاری آمریکا به شمار می‌روند، این تصمیم را ناعادلانه و زیانبار دانسته و بر ادامه گفت‌وگوها تا پیش از ضرب‌الاجل تعیین‌شده تأکید کردند.

رئیس‌جمهور مکزیک در واکنش گفت: «در چنین مواردی باید با خونسردی عمل کرد. ما می‌دانیم که چه چیزهایی قابل مذاکره هستند و چه چیزهایی نه. حاکمیت کشورمان غیرقابل‌مذاکره است.»

ترامپ در هفته جاری نامه‌هایی مشابه به ۲۳ کشور دیگر از جمله کانادا، ژاپن و برزیل ارسال کرده و در آن‌ها از تعرفه‌هایی بین ۲۰ تا ۵۰ درصد سخن گفته است. به‌طور خاص، برای واردات مس تعرفه ۵۰ درصدی در نظر گرفته شده است. تعرفه‌های جدید مستقل از تعرفه‌های بخشی قبلی همچون تعرفه ۵۰ درصدی فولاد و آلومینیوم و تعرفه ۲۵ درصدی واردات خودرو اعمال می‌شوند.

این تهدید در حالی مطرح می‌شود که بازار بورس آمریکا رکوردهای جدیدی ثبت کرده و اقتصاد ایالات متحده همچنان مقاوم نشان می‌دهد.

اورزولا فن‌درلاین اعلام کرد این تعرفه‌ها «زنجیره‌های تأمین حیاتی فراآتلانتیکی را مختل می‌کند و به ضرر کسب‌وکارها، مصرف‌کنندگان و بیماران در دو سوی اقیانوس خواهد بود.» او همچنین هشدار داد که اتحادیه اروپا در صورت نیاز، «اقدامات متقابل متناسب» را در دستور کار قرار خواهد داد.

برند لانگه، رئیس کمیته تجارت پارلمان اروپا، خواستار اعمال اقدامات متقابل از روز دوشنبه شد و گفت: «این یک توهین آشکار به مذاکرات است.»

در حالی که مکزیک هدف تعرفه ۳۰ درصدی قرار گرفته، تعرفه پیشنهادی برای کانادا ۳۵ درصد است؛ این در حالی است که مکزیک بیش از ۸۰ درصد از صادرات خود را به آمریکا اختصاص می‌دهد. ترامپ در نامه خود مکزیک را به ناکامی در مقابله با کارتل‌های مواد مخدر متهم کرده و گفته است «کمک مکزیک کافی نیست.»

تعرفه‌های پی‌درپی ترامپ از زمان بازگشت به قدرت، ده‌ها میلیارد دلار درآمد جدید برای دولت آمریکا ایجاد کرده اما در عین حال روابط با نزدیک‌ترین متحدان واشنگتن را نیز تضعیف کرده است.

نخست‌وزیر ژاپن اخیراً گفته است کشورش باید وابستگی خود به آمریکا را کاهش دهد. برخی از متحدان اروپایی نیز در حال بررسی جایگزینی سامانه‌های دفاعی غیرآمریکایی هستند.

ترامپ با این اقدامات نشان داده که به رویکرد تهاجمی در حوزه تجارت بازگشته است. در ماه آوریل نیز مجموعه‌ای از تعرفه‌های متقابل اعلام شد که موجب سقوط بازارها شد، اما کاخ سفید اجرای آن را به تعویق انداخت.

اکنون در حالی که ترامپ مدعی است در حال مذاکره برای ده‌ها توافق جدید تجاری است، تنها چند توافق مقدماتی با بریتانیا، چین و ویتنام حاصل شده است. اتحادیه اروپا نیز به‌جای یک توافق جامع، به دنبال توافقی کلی و چارچوب‌مند مشابه با توافق بریتانیا است.

کارشناسان هشدار داده‌اند این موج جدید از تعرفه‌ها می‌تواند به تقابل مشابه با آنچه در جنگ تجاری با چین روی داد منجر شود. جیکوب فونک کرکگارد، پژوهشگر اندیشکده بروگل در بروکسل، هشدار داد که این تهدیدها می‌تواند واکنش متقابل شدیدی از سوی اتحادیه اروپا به همراه داشته باشد.

با گذشت کمتر از یک ماه تا آغاز اجرای تعرفه‌های جدید، چشمان بازارهای جهانی به واشنگتن و بروکسل دوخته شده تا ببینند آیا گفت‌وگوها نتیجه خواهد داد یا یک جنگ تجاری تمام‌عیار دوباره آغاز خواهد شد.