
در ادامه تنشهای فزاینده میان ایالات متحده و ایران، دونالد ترامپ، رئیسجمهور آمریکا، بار دیگر از «نابودی کامل» تأسیسات هستهای ایران سخن گفت و به تغییر رژیم در ایران اشاره کرد؛ اظهاراتی که فراتر از مواضع رسمی مقامات ارشد دولت او تلقی میشود. ترامپ در شبکه اجتماعی خود، تروث، گفت: «اگر رژیم فعلی ایران قادر به بازگرداندن عظمت به ایران نیست، چرا تغییر رژیم امکانپذیر نباشد؟؟؟»
در ادامه تنشهای فزاینده میان ایالات متحده و ایران، دونالد ترامپ، رئیسجمهور آمریکا، بار دیگر از «نابودی کامل» تأسیسات هستهای ایران سخن گفت و به تغییر رژیم در ایران اشاره کرد؛ اظهاراتی که فراتر از مواضع رسمی مقامات ارشد دولت او تلقی میشود.
دونالد ترامپ در شبکه اجتماعی خود، تروث، گفت: «اگر رژیم فعلی ایران قادر به بازگرداندن عظمت به ایران نیست، چرا تغییر رژیم امکانپذیر نباشد؟؟؟»
به گزارش گاردین ترامپ در پیامی در شبکه اجتماعی خود نوشت که بمباران تأسیسات هستهای ایران با استفاده از بمبهای سنگرشکن GBU-57 و موشکهای کروز تاماهاک، «خسارتی عظیم» وارد کرده و مدعی شد: «بزرگترین آسیب در عمق زمین رخ داد. درست به هدف زدیم!»
این در حالی است که نهادهای نظامی آمریکا هنوز در حال ارزیابی میزان دقیق خسارت ناشی از «عملیات چکش نیمهشب» هستند. ژنرال دن کین، رئیس ستاد مشترک ارتش آمریکا، گفت هنوز مشخص نیست آیا ایران بخشی از ظرفیت هستهای خود را حفظ کرده است یا نه.
در میان ادعاهای ترامپ، مقامهای رسمی دولت زبان محتاطتری برگزیدهاند. پیت هگست، وزیر دفاع آمریکا، عملیات اخیر را اقدامی «دقیق و هدفمند» برای از کار انداختن برنامه هستهای ایران توصیف کرد و گفت: «هدف ما تغییر رژیم نبوده و نیست.» معاون رئیسجمهور، جیدی ونس، نیز تأکید کرد آمریکا با ایران در جنگ نیست، بلکه با برنامه هستهای این کشور میجنگد.
ایران: پاسخ در راه است
مسعود پزشکیان، رئیسجمهور ایران، در واکنش گفت که حملات آمریکا نشان داد «واشنگتن پشت کارزار نظامی اسرائیل علیه جمهوری اسلامی» قرار دارد و وعده داد که پاسخ خواهد داد.
عباس عراقچی، وزیر امور خارجه ایران، که دوشنبه صبح وارد مسکو شد، تأکید کرد تا زمانی که پاسخ ایران داده نشود، بازگشت به دیپلماسی ممکن نیست. او افزود: «آمریکا نشان داد که به قانون بینالملل احترام نمیگذارد. آنها فقط زبان تهدید و زور را میفهمند.»
گزارش آژانس و ابهام درباره خسارتها
رافائل گروسی، مدیرکل آژانس بینالمللی انرژی اتمی، گفت: «در حال حاضر هیچکس، حتی آژانس، نمیتواند میزان خسارات زیرزمینی در سایت فردو را ارزیابی کند.» بهرغم ادعای ترامپ درباره نابودی کامل تأسیسات، هنوز شواهد مستقلی از نابودی نهایی آنها منتشر نشده است.
افزایش نگرانیها در منطقه و جهان
شوک ناشی از حملات بیسابقه آمریکا و اسرائیل همچنان خاورمیانه و فراتر از آن را تحت تأثیر قرار داده است. خطوط هوایی از جمله ایرفرانس-کیالام و بریتیش ایرویز پروازهای خود به دوبی، ریاض و دوحه را لغو کردهاند و بسیاری از کشورها از جمله فرانسه، فیلیپین و استرالیا در حال سازماندهی پروازهای خروج اضطراری برای شهروندان خود هستند.
فرانسه اعلام کرد برای انتقال اتباعش از اسرائیل به قبرس هواپیماهای نظامی اعزام کرده است. این کشور حدود ۲۵۰ هزار شهروند در اسرائیل دارد و خط اضطراری وزارت خارجه آن در طول هفته گذشته بیش از ۴۵۰۰ تماس دریافت کرده است.
بیش از ۳۸۰۰ شهروند استرالیایی نیز برای ترک خاورمیانه درخواست کمک کردهاند که ۲۶۰۰ نفر از آنها در ایران و ۱۲۰۰ نفر در اسرائیل هستند. دو هواپیمای ارتش استرالیا نیز برای تخلیه احتمالی اعزام شدهاند.
احتمال بسته شدن تنگه هرمز و پیامدهای جهانی
نگرانی از احتمال بسته شدن تنگه استراتژیک هرمز نیز بازارهای جهانی را تحت تأثیر قرار داده است. قیمت نفت صبح دوشنبه افزایش یافت، اگرچه تاکنون ایران اقدامی عملی در این زمینه انجام نداده است. مجلس ایران طرح بستن تنگه را تصویب کرده، اما اجرای آن در نهایت نیازمند تأیید شورای عالی امنیت ملی است.
مارکو روبیو، وزیر خارجه آمریکا، در واکنش به این تهدید گفت: «از دولت چین میخواهم با ایران تماس بگیرد، چون اقتصاد چین به شدت به تنگه هرمز وابسته است.»
هشدارهای امنیتی در داخل آمریکا
وزارت امنیت داخلی آمریکا روز یکشنبه با صدور یک بولتن هشدار نسبت به احتمال حملات سایبری و همچنین افزایش جرایم ناشی از نفرت، از جمله یهودستیزی، در پی این حملات داد. با این حال، این وزارتخانه اعلام کرد تهدید خاص و معتبری علیه خاک آمریکا وجود ندارد، اما فضای تهدیدآمیز در کشور در طول تابستان ادامه خواهد داشت.
در حالیکه دولت آمریکا تلاش میکند پیام خود را درباره دقت عملیات و محدود بودن آن به اهداف هستهای ایران تثبیت کند، اظهارات ترامپ درباره احتمال تغییر رژیم و «نابودی کامل» سایتهای هستهای میتواند تنشها را تشدید کرده و فضای سیاسی و دیپلماتیک را بیش از پیش پیچیده کند.