نیویورک تایمز: با گذشت یک هفته از آغاز حملات موشکی متقابل میان اسرائیل و ایران، یکی از مهمترین پرسشهایی که آینده این جنگ را رقم خواهد زد این است: آیا ذخایر موشکهای رهگیر اسرائیل پیش از پایان یافتن ذخایر موشکی ایران به پایان خواهد رسید؟
اسرائیل که از سامانههای پدافند موشکی پیشرفته در جهان برخوردار است، تاکنون موفق شده است بیشتر موشکهای بالستیک ایران را رهگیری کند. اما منابع نظامی اسرائیل هشدار میدهند سرعت مصرف موشکهای رهگیر بسیار بیشتر از سرعت تولید آنهاست. مقامات امنیتی در حال حاضر نگراناند این ذخایر محدود ممکن است زودتر از آنچه انتظار میرفت کاهش یابد.
بر اساس اطلاعات ارائهشده از سوی هشت مقام فعلی و پیشین امنیتی اسرائیل، ارتش این کشور اکنون مجبور شده است استفاده از موشکهای رهگیر را محدودتر کند و اولویت را به حفاظت از مناطق پرجمعیت و زیرساختهای حیاتی اختصاص دهد.
ژنرال احتیاط ران کوخاو، فرمانده پیشین پدافند هوایی اسرائیل، با اشاره به کمبود این تجهیزات گفت: «موشکهای رهگیر، برنج نیستند که بینهایت باشند. تعدادشان محدود است.»
دو سوی معادله: موشکهای ایران و رهگیرهای اسرائیل
برآوردهای اولیه اسرائیل حاکی از آن است که ایران در آغاز جنگ حدود ۲۰۰۰ موشک بالستیک در اختیار داشته که بین یکسوم تا نیمی از آنها یا شلیک شدهاند یا در جریان حملات اسرائیل به زرادخانهها نابود شدهاند. با این حال، ایران نیز در روزهای اخیر حجم حملات موشکی خود را کاهش داده است؛ شاید به این دلیل که نگران کاهش ذخایر موشکیاش است.
از سوی دیگر، اسرائیل نیز با سرعت زیادی در حال مصرف موشکهای رهگیر خود است. ارتش اسرائیل اعلام کرده از میان حدود ۴۰۰ موشک شلیکشده ایران، نزدیک به ۳۶۰ فروند را رهگیری کرده یا آنها را تا سقوط در مناطق خالی یا دریا تحت نظارت قرار داده است. حدود ۴۰ موشک توانستهاند به مناطق مسکونی اصابت کنند.
سامانههای دفاعی و چالشهای تاکتیکی
اسرائیل از دستکم هفت سامانه دفاعی مختلف بهره میبرد: سامانه «آرو» برای رهگیری در ارتفاع بالا، «فلاخن داوود» در ارتفاع پایینتر، و «گنبد آهنین» برای مقابله با راکتهای کوتاهبرد یا تکههای موشکهای رهگیریشده. آمریکا نیز دو سامانه دفاعی دیگر را در اختیار اسرائیل قرار داده که برخی از آنها از کشتیهای مستقر در دریای مدیترانه پرتاب میشوند. اسرائیل همچنین از یک سامانه لیزری تازهتوسعهیافته و هواپیماهای جنگنده برای مقابله با پهپادها استفاده میکند.
با این حال، فرماندهان نظامی هشدار دادهاند که تصمیمگیری در مورد شلیک موشکهای رهگیر به سرعت بالایی نیاز دارد و گاهی سامانههای خودکار نیز پیشنهاد خاصی ارائه نمیدهند، بنابراین تصمیم نهایی به عهده افسران عملیاتی است.
تلفات، زیرساختها و فشار بر افکار عمومی
در نتیجه حملات ایران، تاکنون دستکم ۲۴ غیرنظامی اسرائیلی کشته و بیش از ۸۰۰ نفر مجروح شدهاند. برخی از زیرساختهای کلیدی، از جمله پالایشگاههای نفت در شمال اسرائیل و بیمارستانی در جنوب هدف قرار گرفتهاند. این در حالی است که ادامهی کاهش ذخایر موشکی رهگیر ممکن است ارتش را وادار کند تمرکز خود را تنها بر حفاظت از مراکز راهبردی مانند راکتور دیمونا یا مقر ارتش در تلآویو محدود کند.
زوهار پَلتی، افسر پیشین موساد، معتقد است اسرائیل اکنون «پنجرهای دو تا سه روزه» برای اعلام پیروزی و پایان دادن به جنگ در اختیار دارد.
راهبرد ایران: کاهش ظرفیت پرتاب
مقامات اسرائیلی میگویند تاکنون بیش از یکسوم از سکویهای پرتاب ایران نابود شدهاند. برخی از این پرتابگرها ثابت و برخی دیگر سیار هستند و برخی از موشکها نیز در تأسیسات زیرزمینی نگهداری میشوند. هدف قرار دادن این سکوها، توان ایران برای شلیک همزمان تعداد زیادی موشک را کاهش داده است.
آصف کوهن، فرمانده پیشین اداره اطلاعات نظامی اسرائیل، میگوید: «مسئله اصلی تعداد سکوهای پرتاب است، نه صرفاً تعداد موشکها. هر چه سکوی بیشتری نابود شود، توان ایران برای شلیک همزمان کاهش مییابد.»
در صورت افت شدید ظرفیت پرتاب، ایران احتمالاً به تاکتیک «مزاحمت موشکی» متوسل خواهد شد: پرتاب یکی دو موشک در فواصل زمانی نامنظم و در مکانهای مختلف برای ایجاد رعب و اختلال.
پایان نامشخص یک جنگ فرسایشی
نتیجه نهایی این نبرد موشکی ممکن است نه تنها با ذخایر نظامی طرفین، بلکه با متغیرهایی چون ورود احتمالی ایالات متحده، فروپاشی اقتصادی، و تأثیرات روانی و اجتماعی جنگ بر افکار عمومی تعیین شود.
اسرائیل در برابر این آزمون دشوار ایستاده است: دفاع در برابر موشکهایی که هر لحظه ممکن است از ایران به آسمان این کشور برسند، در حالی که زمان و منابع محدودند.