
رأیگیری اعضای شورای حکام آژانس بینالمللی انرژی اتمی درباره قطعنامه پیشنهادی سه کشور اروپایی انگلیس، فرانسه و آلمان، با حمایت آمریکا علیه برنامه هستهای ایران، به روز پنجشنبه (۲۲ خرداد) موکول شد. این قطعنامه از ایران میخواهد «فورا عدم پایبندی خود» به تعهدات خود تحت پیمان منع گسترش سلاحهای هستهای را جبران کند. در بیانیه دیگری چین، روسیه، کوبا، نیکاراگوئه و ونزوئلا از ایران حمایت کردند
رأیگیری اعضای شورای حکام آژانس بینالمللی انرژی اتمی درباره قطعنامه پیشنهادی سه کشور اروپایی انگلیس، فرانسه و آلمان، با حمایت آمریکا علیه برنامه هستهای ایران، به روز پنجشنبه (۲۲ خرداد) موکول شد.
به گزارش خبرنگار ایرنا، جلسه بررسی این قطعنامه از ساعاتی پیش در شورای حکام آغاز شده، اما گفته میشود به دلیل کمبود وقت برای سخنرانی نمایندگان کشورها، رأیگیری به روز بعد موکول شد.
در پیشنویس این قطعنامه غیرسازنده و مخرب، ایران بهرغم همکاریهای همیشگی و گسترده با آژانس بینالمللی انرژی اتمی، به «عدم پایبندی به تعهدات پادمانی» متهم شده است. در متن قطعنامه ادعا شده: «قصورهای متعدد ایران از سال ۲۰۱۹ در پایبندی به تعهدات خود در زمینه همکاری کامل و بهموقع با آژانس درباره مواد و فعالیتهای هستهای اعلامنشده در چندین محل در ایران… مصداق عدم پایبندی به تعهدات مندرج در توافقنامه پادمان است.»
چهار کشور غربی فرانسه، بریتانیا، آمریکا و آلمان، سه شنبه دهم ژوئن قطعنامهای را علیه عدمپایبندی تهران به تعهدات اتمیاش تسلیم شورای حکام آژانس بینالمللی انرژی اتمی کردند. قرار است این قطعنامه امشب چهارشنبه یازدهم ژوئن در شورای حکام به رأی گذاشته شود. اگر این قطعنامه در شورای حکام آژانس به تصویب برسد برای نخستین بار طی حدود ۲۰ سال خواهد بود که ایران رسما به نقض تعهدات هستهای خود متهم میشود
چهار کشور غربی فرانسه، بریتانیا، آمریکا و آلمان، سه شنبه دهم ژوئن قطعنامهای را علیه عدمپایبندی تهران به تعهدات اتمیاش تسلیم شورای حکام آژانس بینالمللی انرژی اتمی کردند. قرار است این قطعنامه امشب چهارشنبه یازدهم ژوئن در شورای حکام به رأی گذاشته شود.
تسلیم این قطعنامه به شورای حکام همزمان است با مذاکرات اتمی میان ایران و آمریکا. قدرتهای غربی قصد دارند با تصویب این قطعنامه جمهوری اسلامی را برای دستیابی به یک توافق تحت فشار بگذارند.
نشست شورای حکام آژانس از روز دوشنبه ۱۹ خرداد آغاز شده و مدیرکل آژانس در نخستین روز آن اعلام کرد که ایران پاسخ فنی معتبر و قابل قبولی به پرسشهای این نهاد در مورد مکانهای اعلامنشده خود نمیدهد.
پیشنویس قطعنامهای که خبرگزاری فرانسه آن را مشاهده کرده، از ایران میخواهد که «فورا عدم پایبندی خود» به تعهدات خود تحت پیمان منع گسترش سلاحهای هستهای را جبران کند.
این پیشنویس همچنین ابراز «تاسف عمیق» کرده است که تهران «علیرغم درخواستهای مکرر شورای حکام و فرصتهای فراوان ارائه شده… از همکاری کامل با آژانس خودداری کرده است».
همچنین در این پیشنویس آمده است: «ناتوانی آژانس… از ابراز اطمینان به اینکه برنامه هستهای ایران منحصرا صلحآمیز است، سوالاتی را مطرح میکند که در صلاحیت شورای امنیت سازمان ملل متحد است.»
اگر این قطعنامه در شورای حکام آژانس به تصویب برسد برای نخستین بار طی حدود ۲۰ سال خواهد بود که ایران رسما به نقض تعهدات هستهای خود متهم میشود.
مقامهای ایران در روزهای اخیر هشدار دادهاند تصویب این قطعنامه پیشنهادی واکنشهای تهران را به دنبال خواهد داشت.
از جمله بهروز کمالوندی، سخنگوی سازمان انرژی اتمی ایران، این واکنشها را از نوع «فنی» و همچنین تغییر در سطح همکاری جمهوری اسلامی با آژانس اعلام کرده است.
دیپلماتها به خبرگزاری فرانسه گفتند که آمریکا و سه کشور اروپایی قطعنامه پیشنهادی خود را پس از آن ارائه کردند که آژانس در گزارش اخیر خود به «عدم همکاری» تهران با این نهاد، از جمله در ارائه پاسخهای معتبر به سوالات آژانس و همچنین سرقت اسناد محرمانه و پاکسازی سایتهای اعلام نشده، اشاره کرد.
گزارش اخیر آژانس همچنین از همکاری «کمتر از حد انتظار» تهران، به ویژه در توضیح مواد هستهای یافت شده در سایتهای اعلام نشده در گذشته، انتقاد کرد.
مقامهای جمهوری اسلامی در هفتههای اخیر به شدت از گزارش فصلی مدیرکل آژانس انتقاد کرده و از جمله رضا نجفی، نماینده ایران در آژانس، در گفتوگو با خبرگزاری فرانسه این گزارش را «بیپایه» و «با انگیزه سیاسی» خواند و گفت «بسیاری از موارد موجود در گزارش به مسائل گذشته اشاره دارند».
در همین حال سخنگوی وزارت خارجه جمهوری اسلامی اعلام کرد که قرار بود وزرای خارجه ایران و سه کشور اروپایی پیش از دور ششم مذاکرات تهران و واشینگتن تلفنی گفتوگو کنند «ولی در آخرین لحظات طرف فرانسوی این گفتوگو را لغو کرد.
اسماعیل بقایی شامگاه سهشنبه در برنامهای تلویزیونی افزود: «جای تاسف دارد که دو کشور دیگر اروپایی هم حاضر شدند از رویکردهای غیرسازنده فرانسه تبعیت کنند.»
حمایت چین، روسیه، کوبا، نیکاراگوئه و ونزوئلا از ایران
چین و روسیه در بیانیهای از مواضع جمهوری اسلامی ایران در نشست شورای حکام آژانس بینالمللی انرژی اتمی حمایت و تاکید کردند: ادعاهای موجود در پیشنویس قطعنامه در مورد عدم پایبندی ادعایی ایران و همچنین نتیجهگیری در مورد ناتوانی آژانس، فاقد مبنای واقعی و حقوقی است.
جمهوری بلاروس، جمهوری خلق چین، جمهوری کوبا، جمهوری اسلامی ایران، جمهوری نیکاراگوئه، فدراسیون روسیه و جمهوری بولیواری ونزوئلا در حمایت از مواضع جمهوری اسلامی ایران در نشست شورای حکام آژانس بینالمللی انرژی اتمی در بیانیهای ذیل دستورکار ۶ (و) «موافقتنامه پادمان جامع با جمهوری اسلامی ایران» حمایت کردند.
در این بیانیه با اشاره به اینکه ما تعهد دیرینه ایران به عدم اشاعه هستهای به عنوان عضو پیمان منع اشاعه سلاحهای هستهای (NPT) را یادآوری میکنیم، خاطرنشان شده است: در حالی که سایر اعضا باید به حق ایران برای استفاده صلحآمیز از انرژی هستهای به عنوان عضو NPT کاملاً احترام بگذارند. بنابراین، ما از سفر مدیرکل گروسی به تهران در ۱۶ آوریل ۲۰۲۵ استقبال میکنیم و همکاری و تعامل مستمر بین ایران و دبیرخانه آژانس بینالمللی انرژی اتمی را به رسمیت میشناسیم.
این کشورها در ادامه تاکید کردند: ما از بیانیه مشترک نشست پکن بین چین، روسیه و ایران که در ۱۴ مارس ۲۰۲۵ صادر شد، استقبال میکنیم. در این بیانیه، سه کشور مجدداً تأکید کردند که تعامل و گفتگوی سیاسی و دیپلماتیک مبتنی بر اصل احترام متقابل تنها گزینه عملی و قابل اجرا است و بر لزوم خودداری همه کشورها از هرگونه اقدامی که کار فنی، عینی و بیطرفانه آژانس بینالمللی انرژی اتمی را تضعیف میکند، تأکید کردند. در خصوص گزارش مدیرکل با عنوان (GOV/۲۰۲۵/۲۵) تأکید بر این نکته ضروری است که به اصطلاح «ارزیابی جامع و بهروز شده» مندرج در آن، به ابتکار مدیرکل تهیه نشده، بلکه توسط قطعنامه با انگیزههای سیاسی و غیراجماعی جلسه نوامبر شورای حکام به او تحمیل شده است.
این بیانیه خاطرنشان ساخته است: این گزارش بیان میکند که آژانس تلاش گستردهای برای راستیآزمایی در ایران متناسب با چرخه سوخت هستهای و فعالیتهای ایران انجام میدهد و ایران همچنان به همکاری با آژانس ادامه میدهد. از این گزارش مشخص است که تمام مسائل پادمانی باقیمانده مربوط به گذشته قبل از سال ۲۰۰۳ است. در این زمینه، شایان ذکر است که در قطعنامه دسامبر ۲۰۱۵ (GOV/۲۰۱۵/۷۲) شورا تصمیم به بستن تمام مسائل باقیمانده گذشته و حال گرفت.