
پس از آنکه بنیامین نتانیاهو، نخستوزیر اسرائیل، بهصراحت اذعان کرد تلآویو اقدام به مسلحسازی برخی گروهها در نوار غزه برای مقابله با حماس کرده، اکنون نام یاسر أبو شباب بار دیگر در شرق رفح بر سر زبانها افتاده است.
گروه مسلح موسوم به «أبو شباب» که در شرق رفح فعال است، شامگاه دوشنبه ۱۹ خرداد در بیانیهای فیسبوکی اعلام کرد «با هدف مدیریت شرایط بحرانی، فروپاشی نظم و فقدان عدالت»، در حال تأسیس کمیتههای مردمی مدنی در مناطق مختلف شرق رفح است.
در بیانیه ان گروه که خود را «نیروهای مردمی» نامیده، آمده است: «در سایه هرجومرج و نبود عدالت، و از سر مسئولیت ملی نسبت به مردممان در شرق رفح، نیروهای مردمی به رهبری یاسر أبو شباب تشکیل کمیتههایی اداری و اجتماعی را آغاز کردهاند تا دستی سامانبخش و حامی کرامت مردم باشند.»
این گروه از جوانان فلسطینی در رشتههای مختلف—از پزشکی و آموزش گرفته تا رسانه و اقتصاد—دعوت کرده که برای همکاری و فعالیت داوطلبانه با این نهاد تازهتأسیس، درخواست همکاری خود را ارائه دهند.
نتانیاهو هفته گذشته اذعان کرد اسرائیل گروههای مخالف حماس را در نوار غزه مسلح و حمایت کرده است.
یائیر گالان، معاون پیشین رئیس ستاد ارتش اسرائیل، تأکید کرد «نتانیاهو، کسی که میلیاردها دلار را به شکل نقدی و در چمدان به حماس منتقل کرد، بر پایه این تصور نادرست که این اقدام منجر به تغییر مواضع این گروه خواهد شد، اکنون ایده خطرناک جدیدی را مبنی بر مسلح کردن میلیشیاهای غزهای مرتبط با داعش، تبلیغ میکند.»
همچنین یائیر لاپید، رهبر اپوزیسیون نیز ضمن مخالفت با این ایده، هشدار داد: «سلاحهایی که وارد غزه میشوند، در نهایت علیه سربازان ارتش اسرائیل استفاده خواهند شد.»
در همین حال، یک مقام اسرائیلی فاش کرد دولت، در چارچوب طرحی برای ایجاد مقاومت محلی علیه حماس، در حال مسلح کردن شبهنظامیان کوچک فلسطینی است که بر بخشهایی از جنوب غزه تسلط دارند.
وال استریت ژورنال در گزارشی مینویسد: پس از گذشت ۲۰ ماه از جنگ، اسرائیل در ریشهکن کردن کامل حماس از غزه ناکام مانده است. اسرائیل در یک تحول قابل توجه و بحثبرانگیز، در حال تسلیح یک شبهنظامی فلسطینی کوچک در نوار غزه است که کنترل بخش کوچکی از قلمرو در جنوب غزه را در دست دارد. این اقدام بخشی از طرح اسرائیل برای ایجاد مقاومت محلی در برابر حماس است.
به گفته یک مقام اسرائیلی، یاسر ابوشباب، رهبر این گروه شبهنظامی که خود را “نیروی مردمی” (Popular Force) مینامد، از سوی ارتش اسرائیل با تسلیحاتی که در طول جنگ در غزه کشف شده بود، تجهیز شده است. ویدیویی که این هفته توسط شبهنظامیان ابوشباب منتشر شد، مردان مسلحی را نشان میدهد که ظاهراً با تفنگهای M16 و کلاشنیکف در خیابانها گشتزنی میکنند.
بنیامین نتانیاهو، نخستوزیر اسرائیل، در ویدئویی که در صفحه اینستاگرام خود منتشر کرد، حمایت اسرائیل از گروههای مخالف حماس در غزه را تأیید کرد. این تأیید پس از آن صورت گرفت که یک قانونگذار مخالف، علناً با این اقدام مخالفت و گروه ابوشباب را یک سازمان تروریستی توصیف کرد. نتانیاهو در دفاع از این اقدام اظهار داشت: “چه اشکالی دارد؟ این خوب است. جان سربازان اسرائیلی را نجات میدهد.”
یاسر ابوشباب (۳۴ ساله) منکر تسلیح شدن توسط اسرائیل است و ادعا میکند از سوی تشکیلات خودگردان فلسطین حمایت میشود. تشکیلات خودگردان به درخواستها برای اظهار نظر پاسخ نداد، اما سخنگوی نیروهای امنیتی آن اظهار داشت این گروه هیچ سلاحی در غزه ندارد. منطقهای که ابوشباب در جنوب غزه ادعای کنترل آن را دارد، تحت کنترل ارتش اسرائیل است.
حماس، ابوشباب را به سرقت کمکهای بشردوستانه متهم کرده است، اتهامی که ابوشباب نیز متقابلاً به حماس، وارد میکند. در نوامبر گذشته، ابوشباب به وال استریت ژورنال گفته بود “کنترل” کمکهای وارد شده به غزه را به دست گرفته تا غذای مردم تحت حمایت خود را که در محله شوکا در جنوب غزه زندگی میکنند، تأمین کند. او روز پنجشنبه در مصاحبه دیگری با این نشریه گفت ۲۰ خانواده جدید به قلمرو تحت کنترل او پیوستهاند، جایی که غذا، دارو و محافظت از حماس و اسرائیل دریافت میکنند. وی هدف خود را جلوگیری از آواره شدن مردم تحت حمایتش میداند و میگوید: “نقشه ما این است که با عزت زندگی کنیم. تعجبی ندارد که ما را همکار مینامند—اما ما صرفاً مردمی مقاوم هستیم که انتخاب کردیم بمانیم.”
حمایت نتانیاهو از ابوشباب، که پیش از این رهبری باندی را بر عهده داشت که کمکهای بشردوستانه را غارت میکرد، خطرات قابل توجهی را به همراه دارد. حماس او را یک مجرم و همدست اسرائیل می داند. همچنین به نظر نمیرسد او از حمایت گسترده سیاسی مردم برخوردار باشد.
حسن ابوهانیه، کارشناس گروههای اسلامی مستقر در امان، اردن، میگوید: “هدف اسرائیل ایجاد یک نیروی محلی، وفادار و موازی است. اما برای اینکه چنین نیرویی به پذیرش عمومی دست یابد، به نوعی مشروعیت نیاز دارد.” ابوهانیه افزود ابوشباب و بسیاری از افرادش تحت حکومت حماس مجرمان شناخته شدهای بودند و اکنون فرصت را غنیمت شمردهاند تا با تلاش حماس برای حفظ کنترل خود بر نوار غزه، قدرتی به دست آورند. با این حال، ابوهانیه معتقد است این گروه برای تبدیل شدن به یک نهاد سیاسی که بتواند غزه را اداره کند، با مشکل مواجه خواهد شد. او گفت: “و این معضل اسرائیل است: به دنبال جایگزینی برای حماس است، اما هیچ کس را قادر به پر کردن آن نقش نمییابد.”
پس از اینکه آویگدور لیبرمن، قانونگذار اسرائیلی، روز پنجشنبه اظهار داشت اسرائیل در حال تسلیح ابوشباب است، حماس بیانیهای منتشر کرد و گفت: “ارتش اشغالگر اسرائیل در حال تسلیح باندهای جنایتکار در نوار غزه در تلاشی حساب شده برای ایجاد هرج و مرج امنیتی و اجتماعی و پیشبرد طرحهای اشغالگرانه در مورد گرسنگی ساختگی و سرقت سازمانیافته کمکهای بشردوستانه است.”
نیروهای حماس و ابوشباب در نبردهای مرگبار درگیر شدهاند. در نوامبر گذشته، حماس گروه ابوشباب را در خان یونس هدف قرار داد و به گفته ابوشباب، حداقل ۲۰ نفر از جمله برادر ابوشباب کشته شدند. او همچنین گفت پس از کشته شدن برادرش، جاده بین خان یونس و رفح را بست. حماس مجدداً در اواخر ماه مه تلاش کرد ابوشباب را به قتل برساند و ویدئویی از این تلاش منتشر کرد و او را جاسوس اسرائیل خواند.
از عضویت در داعش تا مزدوری برای تلآیو در غزه
خبرگزاری شهاب در گزارشی با عنوان «از جنایتگری تا مزدوری برای اشغالگران؛ عصام النباهین کیست؟» به بررسی ماهیت یکی از افراد تشکیلات «یاسر ابوشباب» پرداخت و نوشت: بار دیگر نام «عصام خالد النباهین» بر سر زبانها افتاده است و اینبار در یکی از خطرناکترین پرونده های امنیتی غزه. این امر پس از آنروی داده که منابع موثق از دخالت مستقیم او در تشکیلات باند مسلح تحت سرکردگی یاسر ابوشباب خبر می دهند.
وی متولد سال ۱۹۹۱ در اردوگاه «النصیرات» در مرکز غزه است.
وی با سلفیها شروع کرد و سپس به «جیش الاسلام» ملحق شد و مدتی بعد در سینای مصر با داعشیها هم پیاله شد و در ترور نیروهای امنیتی فلسطینی و مصری و انفجار مراکز نظامی دست دارد که به همین سبب در فهرست تروریسم در مصر و غزه گنجانده شد.
در ژوئن سال ۲۰۲۳ در اردوگاه النصیرات در نوار غزه دیده شد و هنگام تلاش برای بازداشتش، «خالد مصلح» یک پلیس را کشت. وی بازداشت و محکوم به اعدام با چوبه دار شد؛ اما در شروع جنگ اسرائیل علیه غزه در اکتبر ۲۰۲۳ از زندان در شرایطی مشکوک گریخت و مرحله خطرناکی را شروع کرد.
النباهین پس از آن در شرق شهر رفح در جنوب نوار غزه به عضویت باند «یاسر ابوشباب» در آمد، یعنی همان باندی که برای اشغالگران اسرائیلی در نوار غزه مزدوری می کند و در مناطقی که دچار خلاء امنیتی است، فعال است.
گزارش ها حاکی است النباهین سرکرده و متخصص در احتکار و قاچاق کمکهای انسانی و فروش آن در بازار سیاه و شلیک موشکها با هدف کشاندن اسرائیل به حملات مسکونی و نیز ایجاد هرج و مرج، غارت و اخاذی از ساکنان مناطق شرقی رفح و النصیرات بوده است.
این منبع مینویسد: طبق اطلاعات واصله، گروه مرتبط با النباهین، خودرو، دستگاههای پیشرفته دید در شب و ناوبری و سیستم های ارتباطاتی کدگذاری شده از سرویسهای اطلاعاتی کشورهای عربی دریافت کرده است.