در حالی که دومین دور از مذاکرات مستقیم میان روسیه و اوکراین قرار است روز دوشنبه ۱۲ خرداد (۲ ژوئن) در استانبول برگزار شود، فضای حاکم بر این گفت‌وگوها همچنان با ابهام، تردید و تقابل مواضع همراه است. اگرچه هر دو طرف آمادگی مشروط خود را برای مذاکره اعلام کرده‌اند، اما شرایط تعیین‌شده به‌ویژه از سوی روسیه، همچنان مانعی برای حصول نتیجه فوری است.
شرط‌گذاری روسیه برای آتش‌بس
واسیلی نبنزیا، نماینده روسیه در سازمان ملل، در نشست اخیر شورای امنیت اعلام کرد کشورش برای گفت‌وگو آمادگی دارد، اما آتش‌بس تنها در صورتی ممکن خواهد بود که کشورهای غربی ارسال تسلیحات به اوکراین را متوقف کنند و بسیج نیروهای نظامی در کی‌یف پایان یابد. او تأکید کرد که این آتش‌بس می‌تواند زمینه‌ساز حل پایدار ریشه‌های درگیری باشد.
سخنگوی وزارت خارجه روسیه، ماریا زاخارووا، نیز اعلام کرد هیأتی به ریاست ولادیمیر مدینسکی، دستیار رئیس‌جمهور روسیه، در روز مذاکرات با پیش‌نویس تفاهم‌نامه و مجموعه‌ای از پیشنهادهای آتش‌بس راهی استانبول خواهد شد. وی همچنین تأکید کرد که سفرهای اخیر مقامات آمریکا، انگلیس، آلمان و فرانسه به استانبول هیچ ارتباطی با این مذاکرات ندارد.
درخواست شفاف‌سازی موضع روسیه از سوی اوکراین
در سوی دیگر، اوکراین نیز اعلام کرده که برای مشارکت در این مذاکرات آماده است، اما خواستار دریافت رسمی مواضع روسیه پیش از نشست شده است. آندری یرماک، رئیس دفتر ریاست‌جمهوری اوکراین، گفت: «ما می‌خواهیم در بحثی سازنده شرکت کنیم و دریافت پیش‌نویس روسیه اهمیت زیادی دارد. به نظرم چهار روز زمان کافی برای آماده‌سازی و ارسال اسناد است.»
آندری یرماک، مشاور ارشد زلنسکی، تأکید کرد، کرملین باید یادداشت وعده‌داده‌شده‌اش درباره نحوه پایان دادن به این جنگ سه‌ساله را ارائه کند.
زلنسکی هم در بخشی از سخنرانی خود با اشاره به این موضوع تاکید کرد که خودداری روسیه از ارائه این سند، تلاش‌های دیپلماتیک را تضعیف می‌کند.
او در ادامه گفت : «نه ما در اوکراین و نه ترکیه به‌عنوان میزبان مذاکرات، هیچ اطلاعی از یادداشت ادعایی روسیه نداریم. به دلایلی، روس‌ها این سند را پنهان کرده‌اند و این موضع‌گیری کاملاً عجیب است.»
همچنین آندری سیبیها، معاون وزیر خارجه اوکراین، در نشست خبری مشترک با همتای ترکیه‌ای خود در کی‌یف، با تأکید بر لزوم شفاف‌سازی موضع روسیه گفت: «ما علاقه‌مند به برقراری آتش‌بس ۳۰، ۵۰ یا ۱۰۰ روزه هستیم و آماده گفت‌وگوی مستقیم با روسیه‌ایم.»
زلنسکی، رئیس‌جمهور اوکراین، نیز در پلتفرم ایکس (X) اعلام کرد در صورت مشارکت کشورش در این مذاکرات، انتظار نتایج واقعی دارد. او تصریح کرد که تبادل اخیر اسرا در استانبول تنها نتیجه ملموس مذاکرات قبلی بوده و کافی نیست. وی همچنین تأکید کرد که هرگونه آتش‌بس باید بدون پیش‌شرط باشد.
ادامه درگیری‌ها در مناطق غیرنظامی
در حالی که مقامات سیاسی درباره آتش‌بس مذاکره می‌کنند، درگیری‌ها در مناطق مختلف اوکراین ادامه دارد. شب گذشته، در حملاتی جداگانه در منطقه زاپوریژیا و شهر خرسون، یک مرد و یک دختر ۹ ساله جان خود را از دست دادند. در منطقه سومی، اصابت موشک روسی به یک منطقه مسکونی منجر به زخمی شدن دست‌کم یک نفر شد. همچنین انفجارهایی از مناطق خارکیف، دونتسک، میکولایف و وینیتسیا گزارش شده است.
زلنسکی در سفر اخیر خود به برلین، در دیدار با صدراعظم آلمان، فریدریش مرتز، نسبت به احتمال حمله گسترده روسیه به منطقه سومی هشدار داد.
ابتکار ترکیه برای نشست سطح بالا و واکنش کرملین
هاکان فیدان، وزیر امور خارجه ترکیه، طی سفر به کی‌یف پیشنهاد داد نشستی سه‌جانبه با حضور روسای‌جمهور آمریکا (دونالد ترامپ)، روسیه (ولادیمیر پوتین) و اوکراین (ولودیمیر زلنسکی) به میزبانی ترکیه برگزار شود. وی گفت: «ما باور داریم که گفت‌وگوهای مستقیم در استانبول می‌تواند با نشستی در سطح عالی به سرانجام برسد.»
با این حال، این پیشنهاد از سوی کرملین رد شد. دیمیتری پسکوف، سخنگوی ریاست‌جمهوری روسیه، اعلام کرد که پوتین به گفت‌وگو در سطوح بالا بی‌تمایل نیست، اما پیش از آن باید نتایجی از طریق مذاکرات مستقیم میان دو کشور به دست آید.
