نازک بین-در شبی که قرار بود جشن قهرمانی باشد، ۳۹ نفر کشته شدند. حادثه‌ای که زنده پخش شد و آیندۀ فوتبال انگلیس را برای همیشه تغییر داد. دیروز ۲۹ ماه می، چهلمین سالگرد یکی از تاریک‌ترین روزهای تاریخ پس از جنگ در بلژیک است. ۲۹ مه ۱۹۸۵ یک روز بهاری دلپذیر در بروکسل بود و مسابقه آن شب بین یوونتوس و لیورپول در ورزشگاه هیسل این شهر ، گمان می رفت این رویداد، نمایشی با نشاط از فوتبال اروپا باشد – فینال جام اروپا که دو باشگاه معتبر قاره را گرد هم می‌آورد. برونو گوارانی، هوادار یوونتوس، در گفتگو با گاردین در سال ۲۰۱۵، شادی‌ای را که در سفر هوایی به بروکسل از ایتالیا با پسرش آلبرتو، هنگام پیش‌بینی تماشای مسابقه با هم، احساس کرده بود، به یاد آورد.گوارینی گفت: «البته آلبرتو لیورپول را می‌شناخت. آنها مشهور بودند، یک تیم فوق‌العاده و ما فکر می‌کردیم هواداران مثل ما باشند، فقط دیوانه فوتبال.»
«من و آلبرتو با هم به بروکسل پرواز کرده بودیم و در هواپیما آواز می‌خواندیم. و من با جسد پسرم برگشتم.» آلبرتو یکی از ۳۹ نفری بود که آن شب جان باختند – ۳۲ ایتالیایی، چهار بلژیکی، یک ایرلندی و دو فرانسوی -. ۶۰۰ نفر دیگر نیز زخمی شدند.حدود ساعت ۱۹:۰۰، قبل از شروع بازی، هواداران شروع به مقابله با یکدیگر کردند و بطری، مواد محترقه و سنگ پرتاب کردند. در ورزشگاه، گروهی از هواداران لیورپول به بخش ظاهراً بی‌طرف که شامل تعداد زیادی از هواداران یوونتوس بود، حمله کردند و باعث وحشت شدند.ورزشگاه هیسل در بروکسل میزبان فینال جام باشگاه‌های اروپا بین یوونتوس و لیورپول بود، دقیقاً همین روز ۴۰ سال پیش.
بی‌نظمی و آشوب تماشاگران به یورش هواداران لیورپول به سکوهای مجاور که عمدتاً پر از هواداران یوونتوس بود، منجر شد. در هرج‌ومرج رخ‌داده پس از آن، برخی از تماشاگران هنگام فرار زیردست‌وپا له شدند یا بر اثر خفگی جان باختند، و برخی دیگر زمانی که یک دیوار نگهدارنده فرو ریخت، جان خود را از دست دادند.در مجموع، ۳۹ نفر، ۳۲ نفر از ایتالیا، ۴ نفر از بلژیک، ۲ نفر از فرانسه و یک نفر از ایرلند شمالی کشته و حدود ۶۰۰ نفر زخمی شدند؛ همه این وقایع به‌صورت زنده از تلویزیون‌های بین‌المللی پخش می‌شد. این یکی از تاریک‌ترین روزهای تاریخ فوتبال بود.
همزمان با حمله هواداران لیورپول، برخی از هواداران یوونتوس به دیوار فروریخته ورزشگاه کوبیده شدند. متعاقباً سازه فرو ریخت و منجر به مرگ بسیاری از آنها شد. به گفته گوارینی، که برای فرار از دست هواداران رقیب به سمت دیوار رفته بود، آخرین کلمات پسرش Papa, mi standout schizophrenia – “بابا، دارند من را له می‌کنند” بود.
در بحبوحه قتل عام و با وجود اعتراض بازیکنان، مسابقه با اصرار یوفا برگزار شد. میشل پلاتینی، کاپیتان یوونتوس، پس از کسب پیروزی ۱-۰ مقابل لیورپول از طریق یک پنالتی بحث‌برانگیز، جام را بالای سر برد.بلافاصله پس از این فاجعه، تقصیر کاملاً بر گردن هواداران لیورپول افتاد. در ۳۰ مه ۱۹۸۵، ناظر ارشد یوفا، گونتر اشنایدر، گفت: “فقط هواداران انگلیسی مسئول بودند. در این مورد شکی نیست.” یوفا متعاقباً ممنوعیتی را برای تمام باشگاه‌های انگلیسی شرکت‌کننده در مسابقات اروپایی وضع کرد، که تنها در سال ۱۹۹۰ این ممنوعیت را لغو کرد
گزارشی از قاضی مارینا کاپیترز، بر اساس تحقیقات دقیق ۱۸ ماهه در مورد وقایع منجر به این فاجعه، نتیجه گرفت که مقصر دانستن ساده هواداران برای آنچه اتفاق افتاده اشتباه است.گزارش کاپیترز که در نوامبر ۱۹۸۶ منتشر شد، اعلام کرد که مسئولیت این حادثه نیز بر عهده پلیس و مقامات فوتبال است.اولاً، خود ورزشگاه که در دهه ۱۹۲۰ ساخته شده بود، برای میزبانی چنین بازی بزرگی ناامن تشخیص داده شد. در آستانه مسابقه، نگرانی‌های زیادی در مورد وضعیت رو به زوال آن مطرح شده بود. گفته می‌شود پیتر رابینسون، دبیر لیورپول، فوراً از یوفا درخواست کرده بود که فینال را به مکانی مناسب‌تر و امن‌تر منتقل کند، اما درخواست او نادیده گرفته شد.
جوزف آنژ، معمار بلژیکی، پس از مسابقه در حال بررسی ورزشگاه گفت که بخش‌هایی از ورزشگاه در “وضعیت پیشرفته فرسودگی” قرار دارند. او خاطرنشان کرد که در بلوک Z، جایی که ازدحام جمعیت رخ داد، «نرده‌ها به سرعت و به راحتی توسط فشار جمعیت که هیچ راه فرار مناسبی نداشتند، تخریب شدند». یک گزارش رسمی از سوی دولت بلژیک ارزیابی کرد که از ۱۸ ورزشگاه بلژیک، هشت ورزشگاه استانداردهای ایمنی را رعایت نکرده‌اند.قاضی کاپیترز، همچنین از ترتیبات بلیط فروشی برای مسابقه در هیسل انتقاد کرد. به هواداران لیورپول بلیط در بلوک‌های X و Y و به هواداران یوونتوس بلیط در بلوک‌های M، N و O اختصاص داده شد.بلیت‌های بلوک Z، که بلافاصله در مجاورت بلوک X قرار داشت، ظاهراً برای هواداران بی‌طرف بلژیکی رزرو شده بود و در تئوری یک منطقه حائل بین هواداران ایجاد می‌کرد. با این حال، در عمل، تعداد زیادی بلیط «بی‌طرف» به دست هواداران یوونتوس رسید.پنج هزار بلیط «بی‌طرف» در بروکسل به فروش گذاشته شد و عمدتاً توسط اعضای جامعه بزرگ ایتالیایی این شهر خریداری شد. با وجود خطر آشکاری که این وضعیت ایجاد می‌کرد، هیچ تلاش آشکاری از سوی پلیس برای ایجاد یک منطقه حائل بین هواداران رقیب در بلوک‌های X و Z صورت نگرفت و تنها یک حصار سیمی نازک آنها را از هم جدا می‌کرد.عملیات پلیسی با انتظارات زیادی همراه بود. از ۱۰۰۰ پلیسی که آن شب در حال انجام وظیفه بودند، تنها ۷۲ نفر در ورزشگاه حضور داشتند و تقریباً یک ساعت پس از شروع درگیری، نیروهای کمکی رسیدند.فرمانده پلیس، یوهان ماهیو، که مسئول امنیت ورزشگاه هیزل در شب ۲۹ مه ۱۹۸۵ بود، سرانجام بر اساس یافته‌های قاضی کاپیتر به قتل غیرعمد متهم شد. او به سه ماه حبس تعلیقی محکوم شد.
فقط پلیس و مقامات فوتبال نبودند که در بلژیک مورد توجه قرار گرفتند. این فاجعه همچنین باعث آشفتگی سیاسی در پارلمان بلژیک شد.یک تحقیق پارلمانی که در ژوئیه ۱۹۸۵ منتشر شد، به شدت از مقامات بلژیکی انتقاد کرد و بسیاری انتظار داشتند که وزرای ارشد در واکنش به نتایج آن استعفا دهند. صحنه‌های ناخوشایندی از شانه خالی کردن و مقصر جلوه دادن دیگران به دنبال داشت، زیرا ژان گل، وزیر دادگستری، از چارلز فردیناند نوتومب، وزیر کشور، خواست که استعفا دهد – که نوتومب از انجام آن خودداری کرد.در نهایت، هیچ‌کس در دولت بلژیک به خاطر هیسل استعفا نداد، هرچند سرسختی نورثومب در سقوط دولت ویلفرد مارتنز در اکتبر همان سال نقش داشت.
روز یادبود
باشگاه‌های لیورپول و یوونتوس پنجشنبه مراسم یادبودی برای قربانیان هیسل برگزار کردند. برای لیورپول، این روز حتی دردناک‌تر بود؛ چراکه تنها چند روز پیش‌تر، یک ون به جمعیت هواداران در رژه قهرمانی لیگ برخورد کرده و دستکم پنجاه نفر را زیر گرفته بود.لیورپول اعلام کرده که یادبود جدید طراحی‌شده در ورزشگاه آنفیلد شامل «دو شال‌گردن گره‌خورده» است که نماد همبستگی و احترام متقابل دو باشگاه در سوگ مشترک پس از فاجعه است. نام ۳۹ قربانی روی آن درج خواهد شد.یادبود باشگاه یوونتوس نیز در نزدیکی ورزشگاه و مجموعه تمرینی‌اش قرار خواهد گرفت.
ریحانه مبینی اولین طلای دوومیدانی زنان ایران در قهرمانی آسیا را کسب کرد
در سومین روز از رقابت‌های دوومیدانی قهرمانی آسیا، فینال پرش طول زنان برگزار شد و ریحانه مبینی به مدال طلا رسید. مبینی در این ماده رکورد ۶.۴۰ متر را ثبت کرد و در جایگاه نخست ایستاد. این اولین مدال طلای دوومیدانی زنان ایران در قهرمانی آسیاست.
پرتابگر ایران قهرمان آسیا شد
همچنین پیش از این فینال پرتاب وزنه برگزار شد و ایران به نخستین مدال خود در این مسابقات رسید. در ادامه رقابت‌های دوومیدانی قهرمانی آسیا که به میزبانی کره‌جنوبی در حال برگزاری است، فینال پرتاب وزنه برگزار شد و ایران به نخستین مدال خود در این مسابقات رسید. محمدرضا طیبی در این رقابت رکورد ۲۰.۳۲ را ثبت کرد و به مدال طلا رسید.
استقلال قهرمان جام حذفی شد
تیم فوتبال استقلال بعد از یک مصاف ۱۲۰ دقیقه‌ای یک بر صفر ملوان را شکست داد و قهرمان جام حذفی شد. به گزارش ایسنا، فینال جام حذفی فوتبال ایران در فصل ۱۴۰۳ – ۱۴۰۴، در ورزشگاه شهر اراک میان تیم‌های استقلال و ملوان برگزار شد که این دیدار در پایان ۹۰ دقیقه با تساوی بدون گل به پایان رسید و بازی به وقت‌های اضافه رفت. در ادامه در دقیقه ۱۱۹ روی شوت روزبه چشمی استقلال به برتری رسید و قهرمان جام حذفی شد.
استقلال یک – ملوان صفر
گل: روزبه چشمی در دقیقه ۱۱۹
کارت زرد: رافائل سیلوا در دقیقه ۱۴ و روزبه چشمی در دقیقه ۳۷ و صالح حردانی در دقیقه ۴۴ علیرضا کوشکی در دقیقه ۸۵ از استقلال. سامان فلاح در دقیقه ۱۴ و سامان صادقی در دقیقه ۱۰۶ از ملوان.
ترکیب استقلال: سید حسین حسینی، روزبه چشمی، رامین رضاییان، علیرضا کوشکی (ابوالفضل زمانی ۱۰۳)، صالح حردانی، ابوالفضل جلالی، آرمین سهرابیان، رافائل سیلوا، محمد حسین اسلامی (محمدرضا آزادی ۷۷)، آرش رضاوند (دیدیه اندونگ ۱۰۳) و مسعود جوما (جوئل کوجو ۷۷).
ترکیب ملوان: امیرضا افسرده، امید نورافکن (جعفر سلمانی ۵۹)، محمد عمری، رضا جعفری، رضا غندی‌پور (ماهان صادقی ۸۳)، دانیال ایری، حبیب فرعباسی، غلامرضا ثابت‌ایمانی (نیما انتظاری ۱۰۵)، ابوذر صفرزاده، حسین صادقی و سامان فلاح (سامان تورانیان ۵۹).
موقعیت‌های حساس:
نیمه اول این دیدار با نمایشی با احتیاط از هر دو تیم، موقعیت‌های کمی روی دروازه‌ها خلق شد. در نیمه دوم هم باز هم دو تیم بازی محتاطی به نمایش گذاشتند و فرصت‌های کمی روی دروازه‌ها خلق شد. با این حال باز هم استقلال همانند نیمه اول فرصت‌های بهتری برای باز کردن دروازه ملوان داشت.
بعد از پایان ۹۰ دقیقه و تساوی بدون گل دو تیم، بازی در دو وقت ۱۵ دقیقه‌ای دیگر پیگیری شد. اما همانند ۹۰ دقیقه قانونی بازی، بازی هجومی از هر دو تیم ندیدیم و بازی بیشتر در میانه زمی در جریان بود. در نهایت هم دو تیم در فکر ضربات پنالتی بودند..در دقیقه ۱۱۹، روی حرکتی که اندونگ از سمت راست انجام داد و ارسال این بازیکن، توپ درون محوطه جریمه ملوان به روزبه چشمی رسید و این بازیکن هم با یک شوت پای راست گل برتری تیم اش را به ثمر رساند.
