منابع مطلع روسی اعلام کردند، ولادیمیر پوتین تعهد مکتوب رهبران غربی نسبت به خودداری از گسترش ائتلاف پیمان آتلانتیک شمالی (ناتو) به سمت شرق و لغو بخشی از تحریم‌های روسیه را به عنوان شروط موافقت با پایان دادن به جنگ در اوکراین مطرح خواهد کرد.
به گزارش رویترز سه منبع مطلع روسی که در جریان مذاکرات صلح اوکراین قرار دارند، گفته‌اند شروط «ولادیمیر پوتین» رئیس‌جمهور روسیه برای پایان دادن به این جنگ شامل درخواست از رهبران غربی برای ارائه تعهدی مکتوب نسبت به متوقف کردن گسترش ناتو به سمت شرق و لغو بخشی از تحریم‌های روسیه است.
خبرگزاری رویترز در گزارشی اختصاصی در این باره نوشت: «دونالد ترامپ» رئیس‌جمهور آمریکا که بارها گفته می‌خواهد به این جنگ که مرگ‌بارترین جنگ اروپا از زمان جنگ جهانی دوم بوده، پایان دهد، در روزهای اخیر آزردگی و دل‌سردی خود را از پوتین اعلام کرده است. او سه‌شنبه گفت که رئیس‌جمهور روسیه با خودداری از مشارکت در مذاکرات آتش‌بس با کی‌یف در عین پیشروی نیروهای او در میدان، «با آتش بازی می‌کند.»
رئیس‌جمهور روسیه پس از گفت‌وگویی دو ساعته با ترامپ در هفته گذشته گفته بود که موافقت کره است با اوکراین روی یک یادداشت تفاهم کار کند که چارچوب یک توافق صلح، از جمله زمان‌بندی آتش‌بس را مشخص می‌کند. روسیه می‌گوید در حال حاضر، در حال تهیه پیش‌نویس نسخه خود از این یادداشت است و نمی‌تواند تخمین بزند که این روند چقدر طول خواهد کشید.
در همین حال، کی‌یف و دولت‌های اروپایی مسکو را به وقت‌کشی، در عین پیشروی ارتش روسیه در شرق اوکراین متهم کرده‌اند.
تدبیر پوتین در صورت عدم تحقق شروطش
یک منبع بلندپایه روسی که در جریان دیدگاه کرملین در این باره قرار دارد، به شرط فاش نشدن هویتش گفت: پوتین آماده صلح است اما نه به هر قیمتی.
سه منبع روسی یادشده گفتند رئیس‌جمهور روسیه خواستار تعهدی «مکتوب» از سوی قدرت‌های غربی نسبت به خودداری از گسترش ناتو به سمت شرق است که به معنای رد کردن رسمی عضویت اوکراین، گرجستان، مولداوی و دیگر جمهوری‌های پیشین اتحادیه جماهیر شوروی است.
این سه منبع گفتند که روسیه همچنین خواستار بی‌طرفی اوکراین، لغو بخشی از تحریم‌های غرب، حل‌وفصل مسئله دارایی‌های مسدودشده روسیه در غرب و حمایت از روسی‌زبانان در اوکراین است.
رویترز در ادامه نوشت: منبع اول می‌گوید اگر پوتین بداند که نمی‌تواند بر اساس شرایط خود به صلح برسد، تلاش خواهد کرد با پیروزی‌های نظامی به اوکراینی‌ها و اروپایی‌ها نشان دهد که «صلح فردا دردناک‌تر خواهد بود.»
کرملین به درخواست رویترز برای اظهار نظر درباره این گزارش پاسخی نداده است. پوتین و مقام‌های روسی بارها گفته‌اند هرگونه توافق صلح باید به حل‌وفصل «ریشه‌های اصلی» این درگیری بپردازد که در نظر روسیه، مسئله گسترش ناتو و حمایت غرب از اوکراین است.
اوکراین بارها گفته روسیه نباید درباره اقدام کی‌یف برای عضویت در ناتو اظهارنظر کند. کی‌یف می‌گوید برای جلوگیری از هرگونه حمله آینده روسیه نیازمند تضمین امنیتی قوی و عملی از سوی غرب است.
دولت زلنسکی نیز پاسخی به درخواست رویترز برای اظهار نظر در این باره نداده است.
ناتو در گذشته تاکید کرده است که حاضر نیست تنها به دلیل درخواستی که مسکو دارد، سیاست «درهای باز» خود را تغییر دهد. سخنگوی این اتحادیه نیز به درخواست رویترز برای اظهارنظر درباره این گزارش پاسخی نداده است.
درهای باز ناتو، مانعی برای صلح
رسانه انگلیسی در ادامه نوشت: رئیس‌جمهور آمریکا که به داشتن روابط دوستانه با پوتین افتخار می‌کند و معتقد است که همتای روسی او نیز خواهان صلح است، هشدار داده واشنگتن در صورتی که مسکو تلاش‌ها برای رسیدن به راهکاری برای صلح را به تعویق بیاندازد، تحریم‌های بیشتری علیه مسکو اعمال خواهد کرد. او یکشنبه گذشته در شبکه‌های اجتماعی گفت که پوتین با حمله گسترده به اوکراین «کاملا دیوانه شده است.»
نفر اول از سه منبع مطلع یادشده گفت که اگر پوتین در میدان فرصتی تاکتیکی ببیند، اقدام به پیشروی بیشتر در اوکراین خواهد کرد و کرملین معتقد است که روسیه می‌تواند صرف‌نظر از اثر تحریم‌ها و فشار اقتصادی غرب سال‌ها به جنگ ادامه دهد.
با این حال، منبع دوم گفت پوتین اکنون تمایل کمتری به سازش بر سر مسائل سرزمینی دارد و بر موضع علنی خود مبنی بر این که خواستار حاکمیت کامل بر چهار منطقه شرقی اوکراین است، پایبند مانده است.
او افزود: مواضع پوتین سرسخت‌تر شده است.
علاوه بر کریمه که در سال ۲۰۱۴ به روسیه الحاق شد، این کشور در حال حاضر تقریبا تمام لوهانسک، بیش از ۷۰ درصد دونتسک، زاپوریژیا و خرسون، همچنین بخش‌هایی از خارکیف و سومی را تحت کنترل درآورده و دنیپروپتروفسک را نیز تهدید می‌کند.
اوکراین و روسیه با میانجیگری آمریکا در هفته‌های گذشته در استانبول مذاکرات مستقیمی درباره روند صلح داشته‌اند که به توافقی در زمینه تبادل گسترده زندانیان منجر شد. طرفین همچنین توافق کردند که پیش‌نویس پیشنهادات آتش‌بس را تهیه و مبادله کنند.
اما در این میان، کی‌یف در طول هفته گذشته حملات پهپادی خود را در داخل روسیه به طور قابل توجهی تشدید کرده است، به طوری که بین سه‌شنبه تا جمعه حداقل ۷۶۴ پهپاد بر فراز خاک روسیه رهگیری و صدها پهپاد دیگر در آخر هفته منهدم شدند. طبق گزارش‌ها، بالگرد حامل رئیس‌جمهور روسیه در حالی که روز سه‌شنبه در حال بازدید از منطقه کورسک بود، در مرکز یک حمله گسترده پهپادی گرفتار شد.
در پاسخ، ارتش روسیه شنبه گذشته حمله بزرگی را علیه یک کارخانه تولید پهپاد و موشک در کی‌یف انجام داد و به دنبال آن حملات دیگری نیز به تأسیسات نظامی اوکراین در روز یکشنبه گزارش شد.
وزارت امور خارجه روسیه اظهار داشت که افزایش حملات پهپادی تلاشی برای منحرف کردن مذاکرات صلح میان مسکو و کی‌یف به میانجیگری ایالات متحده بوده است که طی هفته‌های اخیر به طور مستقیم در استانبول برگزار شد. در حالی که «سرگئی لاوروف» وزیر امور خارجه روسیه گفت که «برخی از کشورهای اروپایی به رهبری بریتانیا، فرانسه، آلمان و رهبری اتحادیه اروپا» که از کی‌یف حمایت می‌کنند و می‌خواهند درگیری ادامه یابد، تا حدودی مسئول حملات پهپادی هستند.
صدور جواز استفاده بدون محدودیت از تسلیحات دوربُرد علیه روسیه
با اظهارات تازه فریدریش مرتس، صدراعظم آلمان احتمال دارد که اوکراین از این پس بتواند بدون محدودیت از برخی تسلیحات دوربُرد برای دفاع از خود استفاده کند.
یکی از متحدان کلیدی اوکراین در اروپا روز دوشنبه اعلام کرد که دیگر مانعی برای استفاده این کشور از تسلیحات دوربُرد علیه اهدافی در خاک روسیه وجود ندارد؛ اقدامی که می‌تواند معادلات جنگ را تغییر دهد.
فریدریش مرتس، صدراعظم آلمان به خبرنگاران گفت لغو این محدودیت که به گفته او ماه‌ها پیش اتخاذ شده، می‌تواند «تفاوتی تعیین‌کننده جنگ اوکراین» ایجاد کند.
او گفت: «کشوری که فقط در خاک خودش می‌تواند با متجاوز مقابله کند، عملا از خودش به‌طور کامل دفاع نمی‌کند.»
اوکراین پیش‌تر موشک‌های دوربُردی از آمریکا، بریتانیا، آلمان و فرانسه دریافت کرده بود، اما اجازه نداشت از آن‌ها برای حمله به داخل خاک روسیه استفاده کند و تنها می‌توانست مواضع نیروهای روسی در مناطق اشغالی اوکراین را هدف قرار دهد.
انتظارات متضاد، صلحی دور از دسترس
گزارش های متفاوت از کنش و واکنش روسیه و جبهه ی مقابل آن در هفته های اخیر نشان می دهد با وجود اعلام آمادگی پوتین برای مذاکره، شکاف میان انتظارات طرفین همچنان عمیق است. روسیه خواستار توقف رسمی گسترش ناتو، لغو بخشی از تحریم‌ها، به رسمیت شناختن بی‌طرفی اوکراین و تأمین حقوق روس‌زبان‌هاست. در مقابل، کی‌یف بر دریافت تضمین‌های امنیتی از غرب، بازپس‌گیری کامل سرزمین‌های اشغال‌شده و حفظ حق تعیین مسیر سیاسی و بین‌المللی خود تأکید دارد.
ناتو نیز تاکنون حاضر به عقب‌نشینی از سیاست «درهای باز» خود نشده و رهبران غربی همچنان حمایت سیاسی، مالی و نظامی از اوکراین را ادامه می‌دهند.
در چنین شرایطی، تلاش‌ها برای رسیدن به یک توافق پایدار صلح، در میانه‌ی پیشروی‌های نظامی، حملات هوایی و بی‌اعتمادی عمیق میان طرفین، با موانعی جدی روبه‌روست. گفت‌وگوهای اخیر، هرچند نشانه‌هایی از تکاپو برای کاهش تنش را به همراه دارد، اما هنوز هیچ نشانه روشنی از توافق نهایی و جامع دیده نمی‌شود. تا آن زمان، جنگ ادامه دارد و قربانی می گیرد.
