جنبش چپ و کمونیستی در فرانسه تاریخی پر افتخار دارد. این سلسله یادداشت ها لحظه هایی از این تاریخ و آفرینندگان آن را بررسی کرده است. اخبار روز به تدریج این سلسله یادداشت ها را که در روزنامه ی اومانیته منتشر شده است، باز نشر می کند.
آلبر استفانینی (Albert Stefanini)، کارگر خیاطی، فعال و سپس رهبر حزب کمونیست فرانسه، یکی از چهره‌های نمادین مقاومت و آزادی کورس در سپتامبر ۱۹۴۳ به‌شمار می‌رود. در طول زندگی‌اش، او تجسمی از ارزش‌های عدالت اجتماعی و ایثار برای خدمت به ستمدیدگان بود. مسیر زندگی او که هم عرصه نظامی را در بر می‌گرفت و هم سیاسی را، بازتابی از مبارزه برای آزادی و رهایی جزیره کورس است.
او در ۸ اکتبر ۱۹۱۹ در باستیا (Bastia)، در خانواده‌ای خرده‌فروش به دنیا آمد و بسیار زود، در سال ۱۹۳۵، به صفوف حزب کمونیست فرانسه پیوست. از سال ۱۹۳۴، عضو رسمی حزب بود و مسئولیت هدایت حلقه جوانان کمونیست در شهرش را بر عهده داشت. در آن زمان، حزب کمونیست جبهه‌ای مردمی را برای مقابله با تهدید فزاینده فاشیسم بنیان نهاده بود. از سال ۱۹۳۸، استفانینی به‌طور فعال علیه توافقات مونیخ فعالیت می‌کرد.
نماد مقاومت کورس
زمانی که موج سرکوب متوجه کمونیست‌ها شد، آلبر تنها ۲۱ سال داشت. او در ژوئن ۱۹۴۰ ابتدا در باستیا و سپس در کالوی (Calvi) زندانی شد و سرانجام به دژ میل‌بوآ (Maillebois) منتقل گردید. اما بیماری او را نجات داد؛ به سل دچار شد و پزشکان پیش‌بینی کردند بیش از دو هفته زنده نخواهد ماند. در پی این گزارش، آزاد شد. دوران نقاهت را در شهر نیس در سرزمین اصلی فرانسه گذراند، اما بیماری نتوانست اراده‌اش را در هم بشکند.
او تصمیم گرفت به‌صورت مخفیانه به کورس بازگردد و به جنبش مقاومت بپیوندد. در فعالیت‌های سازمان جوانان کمونیست نقش پررنگی داشت و به تولید مطبوعات زیرزمینی با استفاده از یک چاپخانه قدیمی در کورت (Corte) کمک کرد. همچنین به رهبری جبهه میهن‌پرستان جوانان، شاخه‌ای از جبهه ملی مبارزه برای آزادی و استقلال فرانسه که حزب کمونیست بنیان نهاده بود، پیوست.
سال ۱۹۴۳ نقطه عطفی برای کورس بود؛ سالی که آلبر استفانینی در کنار چهره‌های بزرگی چون فرانسوا ویتوری (François Vittori)، رئیس ستاد نیروهای فران‌تی‌یر (FTP)، و رائول بنیینی (Raoul Benigni) نقشی محوری ایفا کرد. در مارس ۱۹۴۳، استفانینی هزاران نفر را در تظاهراتی علیه کاهش جیره نان بسیج کرد. زنان، جوانان، دانش‌آموزان و کارگران علیه اشغالگران و ۸۵ هزار سرباز ایتالیایی که کورس را تحت اشغال داشتند، به خیابان‌ها آمدند. در آن زمان، نیروهای آلمانی بیشتر جنوب جزیره را در اختیار داشتند.
شب قیام
شب اول ماه مه ۱۹۴۳ مرحله‌ای سرنوشت‌ساز بود. در این شب، نیروهای جوانان کمونیست فرماندهی ارشد نیروی دریایی فاشیست را با نارنجک هدف قرار دادند. استفانینی همراه با دیگر مبارزان باستیا دستگیر شد، اما ده روز بعد، به یاری جیانی کانیونی (Gianni Canioni)، سرهنگ نیروی فاشیستی پیراهن‌های سیاه که با مقاومت در ارتباط بود، آزاد شد. پس از آزادی، بار دیگر به مبارزه مسلحانه بازگشت، مبارزه‌ای که تا سپتامبر شدت یافت.
در سوم اوت ۱۹۴۳، جلسه‌ای مهم در سن گاوینو د آمپوگنانی (San Gavino d’Ampugnani) برگزار شد؛ به ابتکار رائول بنیینی، رهبر مخفی حزب کمونیست. آلبر استفانینی نیز در آن حاضر بود. در این نشست، تصمیم گرفته شد که با فروپاشی قریب‌الوقوع رژیم فاشیستی ایتالیا، قیامی سراسری در کورس آغاز شود. این لحظه در ۸ سپتامبر ۱۹۴۳ فرا رسید. بلافاصله، استفانینی و همراهانش تظاهراتی بزرگ در باستیا سازمان دادند: سیگنال آغاز خیزش عمومی.
با امضای آتش‌بس، ایتالیا به سربازان خود دستور داد تا علیه نیروهای آلمانی قیام کنند. در همین حال، نیروهای مقاومت نیز وارد عمل شدند. در یک فایل صوتی که توسط موزه مقاومت منتشر شده، استفانینی آن شب را چنین روایت می‌کند:
«شب هشتم، در مقر فرماندهی جبهه جوانان میهن‌پرست مخفی شده بودیم. ماشین‌تحریر داشتیم و به شدت مسلح بودیم، آماده برای نبردی احتمالی. همان شب خبر تسلیم ایتالیا را شنیدم. بلافاصله به مقر بازگشتم و به خیابان آمدیم… اولین سرباز ایتالیایی که دیدیم، از او خواستیم تفنگش را تحویل دهد. سلاحش را گرفتیم و به سمت بلوار رفتیم، تفنگ به دست. شروع کردیم به گرد آوردن جوانان آشنا و با بیرون آوردن پرچم‌های سه‌رنگ بزرگ، به خیابان‌ها رفتیم و مارسی‌یز را خواندیم.»
درگیری‌ها تا چهارم اکتبر ۱۹۴۳ ادامه داشت، تا آن‌که جزیره آزاد شد. ژنرال دوگل (Charles de Gaulle) شخصاً از این مقاومت تمجید کرد و گفت این مبارزان «خواستند خودشان پیروزی را به دست آورند».
آلبر استفانینی به درجه ستوان در نیروهای داخلی فرانسه (FFI) ارتقا یافت و نشان مقاومت و صلیب جنگ دریافت کرد. پس از جنگ، مسیر تازه‌ای پیش رویش گشوده شد: رهبری حزب کمونیست در کورس، که پس از رائول بنیینی آن را بر عهده گرفت. او همچنین عضو مجمع جزیره کورس و شورای شهرداری باستیا شد و به عنوان معاون شهردار انتخاب گردید. یکی از مراکز آموزش مردمی در باستیا به افتخار او، به نامش نامگذاری شده است.
آلبر استفانینی در ۳۱ اوت ۱۹۹۹ چشم از جهان فروبست؛ اما نام و یادش، در حافظه مقاومت کورس و تاریخ آزادی‌خواهی فرانسه، برای همیشه جاودانه خواهد ماند.
برگردان برای اخبار روز: ریحانه مقدم
برای دسترسی به مجموعه‌کامل مجموعه‌ی مبارزان آزادی‌بخش اینجا را کلیک کنید
