دونالد ترامپ، رئیس‌جمهور ایالات متحده، روز پنج‌شنبه مایک والتز، مشاور امنیت ملی خود را برکنار کرد و مارکو روبیو، وزیر خارجه فعلی را به‌طور موقت جایگزین او نمود. این تغییر، نخستین تحول عمده در حلقه داخلی ترامپ از زمان آغاز دوره دوم ریاست‌جمهوری‌اش در ژانویه محسوب می‌شود.
ترامپ در پیامی در شبکه‌های اجتماعی اعلام کرد که قصد دارد والتز را به‌عنوان سفیر بعدی آمریکا در سازمان ملل معرفی کند و افزود:
«او سخت کار کرده تا منافع کشورمان را در اولویت قرار دهد.»
پیش‌تر در روز پنج‌شنبه، منابع متعدد به رویترز گفتند که ترامپ تصمیم گرفته والتز را از سمت مشاور امنیت ملی برکنار کند. والتز، عضو پیشین کنگره از فلوریدا و کهنه‌سرباز نیروهای ویژه ارتش، پس از درگیر شدن در رسوایی مربوط به اپلیکیشن «سیگنال» در ماه مارس، با انتقادات زیادی در کاخ سفید مواجه شده بود.
مارکو روبیو، نخستین فرد از زمان هنری کیسینجر در دهه ۱۹۷۰ خواهد بود که هم‌زمان مسئولیت وزارت خارجه و مشاور امنیت ملی را بر عهده می‌گیرد.
ترامپ در مراسمی در کاخ سفید گفت:
«هر وقت مشکلی دارم، با مارکو تماس می‌گیرم. او مشکل را حل می‌کند.»
به گفته یکی از افراد مطلع از موضوع، ترامپ می‌خواست پیش از رسیدن به صدمین روز دوره دوم ریاست‌جمهوری‌اش، تغییری در سطح اعضای کابینه ندهد. خبر این جابه‌جایی چنان ناگهانی بود که تامی بروس، سخنگوی وزارت خارجه، در جریان یک نشست خبری از طریق خبرنگاران از آن مطلع شد.
نقش مشاور امنیت ملی، که نیازی به تأیید سنا ندارد، یکی از پُرنفوذترین سمت‌ها در ساختار اجرایی آمریکا به شمار می‌رود. ترامپ در دوره اول ریاست‌جمهوری خود چهار مشاور امنیت ملی داشت: مایکل فلین، اچ. آر. مک‌مستر، جان بولتون و رابرت اوبراین.
دو منبع مطلع به رویترز گفتند که معاون والتز، الکس وانگ — کارشناس مسائل آسیا و مقام سابق وزارت خارجه که در دوره اول ترامپ بر پرونده کره شمالی تمرکز داشت — نیز در آستانه برکناری قرار دارد.
برکناری والتز، نقطه اوج ماهی پُر از تنش‌های درون‌سازمانی در ساختار امنیت ملی ترامپ است. از اول آوریل تاکنون، دستکم ۲۰ نفر از اعضای شورای امنیت ملی (NSC) اخراج شده‌اند، رئیس آژانس امنیت ملی برکنار شده و سه نفر از مقامات ارشد سیاسی پنتاگون نیز کنار گذاشته شده‌اند.
به گفته چند مقام فعلی و پیشین دولت، این تصفیه‌ها باعث ضربه شدید به روحیه در برخی بخش‌های دستگاه امنیت ملی شده‌اند. برخی نهادها با کمبود تخصص امنیتی مواجه‌اند و جذب نیروهای باصلاحیت در این فضا دشوار شده است.
شورای امنیت ملی (NSC) بدنه‌ای کلیدی برای هماهنگی سیاست‌های امنیتی رئیس‌جمهور است و اعضای آن در تصمیم‌گیری درباره مهم‌ترین بحران‌های جهانی نقش اصلی دارند.
اتهام اصلی علیه والتز این بود که به‌طور تصادفی، سردبیر مجله آتلانتیک را به یک گفت‌وگوی خصوصی اضافه کرده بود که در آن جزئیات مربوط به عملیات قریب‌الوقوع بمباران آمریکا در یمن مطرح شده بود. در پی این اشتباه، آتلانتیک گزارش کاملی درباره گفت‌وگوهای داخلی درباره این حمله منتشر کرد.
ترامپ در جلسه کابینه بعدی که والتز نیز در آن حضور داشت، تأکید کرد که ترجیح می‌دهد چنین مباحثی در محیط‌های امن مطرح شوند — نشانه‌ای روشن از نارضایتی‌اش. با این حال، ترامپ و سایر مقامات کاخ سفید در آن زمان، حمایت عمومی خود را از والتز ابراز کردند.
ترامپ تاکنون با وجود مشکلات پنتاگون و نقش پیت هجست، وزیر دفاع در ماجرای سیگنال، اعتماد خود به، را حفظ کرده است.
موج اخراج‌ها
شورای امنیت ملی‌ای که والتز از آن جدا می‌شود، در هفته‌های گذشته به شدت تضعیف شده است. این موج اخراج‌ها از یک ماه پیش آغاز شد، زمانی که لورا لومر، نظریه‌پرداز راست‌گرای تندرو، در دیدار با ترامپ فهرستی از افراد به‌زعم او “خائن” را ارائه داد. در پی آن جلسه، چهار مدیر ارشد از شورا کنار گذاشته شدند.
این مدیران ارشد که مسئولیت حوزه‌های اطلاعات، فناوری، سازمان‌های بین‌المللی و امور قانون‌گذاری را بر عهده داشتند، سابقه طولانی در سیاست‌گذاری محافظه‌کارانه داشتند و دشمنی علنی با ترامپ نداشتند — موضوعی که همکاران آن‌ها را از برکناری‌شان شگفت‌زده کرد.
به گفته دو منبع آگاه، برخی از کارکنان شورای امنیت ملی از این‌که والتز به‌اندازه کافی از آن‌ها دفاع نکرد، ناخرسند بودند.
از آن زمان به بعد، بیش از ۲۰ کارمند دیگر شورای امنیت ملی با پیشینه‌های مختلف، بدون اطلاع قبلی، اخراج شده‌اند.
به گفته منابع، رسوایی سیگنال تنها مشکل والتز در نظر ترامپ نبود. یک فرد مطلع از فضای داخلی کابینه گفت که ترامپ، والتز را بیش از حد جنگ‌طلب می‌دانست — در حالی که خود ترامپ تمایلی به ورود به درگیری‌های نظامی ندارد — و از طرفی، او را در هماهنگی میان نهادهای مختلف در حوزه سیاست خارجی، ناکارآمد تلقی می‌کرد. این در حالی است که نقش اصلی مشاور امنیت ملی، دقیقاً همین هماهنگی است.
به گفته یکی از دیپلمات‌های خارجی مستقر در واشنگتن که نخواست نامش فاش شود، برکناری والتز ممکن است برای شرکای آمریکا در اروپا و آسیا نگران‌کننده باشد — چون والتز از حامیان اتحادهای سنتی مانند ناتو بود و در مقابل، دیدگاه‌های تند برخی دیگر از اعضای دولت ترامپ را تعدیل می‌کرد.
سمتی که ترامپ اکنون او را برای آن معرفی کرده — نماینده آمریکا در سازمان ملل — از زمان پس‌گرفتن نامزدی الیس استفانیک (نماینده جمهوری‌خواه نیویورک) خالی مانده است. ترامپ به دلیل نیاز به رأی استفانیک در مجلس نمایندگان، که به‌طور شکننده‌ای در کنترل جمهوری‌خواهان است، نامزدی او را لغو کرد.
