ایالات متحده آمریکا و اوکراین روز چهارشنبه توافقی را امضا کردند که از سوی رئیس‌جمهور آمریکا، دونالد ترامپ، به‌طور ویژه پیگیری شده بود. این توافق به ایالات متحده دسترسی ترجیحی به قراردادهای جدید معدنی در اوکراین می‌دهد و سرمایه‌گذاری در روند بازسازی این کشور را تقویت می‌کند.
به گزارش رویترز، این توافق که پس از ماه‌ها مذاکره گاه پرتنش و در حالی که تا آخرین لحظه نیز تردیدهایی درباره نهایی شدن آن وجود داشت، در واشنگتن به امضا رسید. هدف اصلی آن، تقویت روابط میان واشنگتن و کی‌یف پس از دوره‌ای از روابط پرتنش با آغاز دور دوم ریاست‌جمهوری ترامپ است.
در چارچوب این توافق، یک صندوق سرمایه‌گذاری مشترک برای بازسازی اوکراین ایجاد می‌شود. دونالد ترامپ در کنار تلاش برای پایان دادن به جنگ سه‌ساله روسیه علیه اوکراین، این توافق را بخشی اساسی از رویکرد صلح‌طلبانه دولت خود معرفی کرده است.
وزیر خزانه‌داری آمریکا، اسکات بسنت، و معاون اول نخست‌وزیر اوکراین، یولیا سویرایدنکو، در مراسمی که در شبکه اجتماعی ایکس (توییتر سابق) توسط وزارت خزانه‌داری منتشر شد، توافقنامه را امضا کردند. وزارت خزانه‌داری در بیانیه‌ای اعلام کرد: «این توافق نشان‌دهنده تعهد دولت ترامپ به اوکراینی آزاد، مستقل و شکوفاست.»
سویرایدنکو نیز در بیانیه‌ای تأکید کرد که آمریکا نه‌تنها کمک مالی مستقیم ارائه خواهد داد، بلکه احتمالاً کمک‌های نظامی جدید از جمله سامانه‌های دفاع هوایی را نیز در اختیار اوکراین قرار خواهد داد. هرچند واشنگتن هنوز به‌طور رسمی به این بخش از اظهارات واکنش نشان نداده است.
دولت ترامپ بارها تأکید کرده بود که کمک‌های نظامی و مالی به اوکراین باید با منافع ملموس برای آمریکا همراه باشد؛ از جمله بهره‌برداری از ذخایر بزرگ فلزات نادر اوکراین که در تولید خودروهای برقی، تجهیزات نظامی و الکترونیکی مصرف می‌شوند.
سویرایدنکو در این‌باره تصریح کرد که علی‌رغم مشارکت آمریکا، تصمیم‌گیری درباره استخراج، محل و نوع منابع معدنی در اختیار دولت اوکراین خواهد بود و مالکیت منابع زیرزمینی همچنان متعلق به این کشور است.
اوکراین علاوه بر فلزات نادر، منابع فراوانی از آهن، اورانیوم و گاز طبیعی نیز دارد. چین در حال حاضر بزرگ‌ترین تولیدکننده جهانی فلزات نادر است، اما روابط متشنج تجاری میان پکن و واشنگتن، تمایل آمریکا برای یافتن منابع جایگزین را افزایش داده است.
سویرایدنکو تأکید کرد که این توافق هیچ بدهی مالی برای اوکراین ایجاد نمی‌کند—موضوعی که از محورهای اصلی در طول مذاکرات بوده است. وی افزود که این توافق با قانون اساسی اوکراین و مسیر این کشور برای پیوستن به اتحادیه اروپا نیز سازگار است.
همزمان با توافق معدنی، مذاکراتی جداگانه میان آمریکا و اوکراین درباره پایان جنگ با روسیه ادامه دارد. با این حال، واشنگتن در برخی مواضع، از جمله در پیشنهاد به رسمیت شناختن الحاق کریمه و برخی مناطق دیگر اوکراین توسط روسیه، از دیدگاه سنتی خود فاصله گرفته است. ولودیمیر زلنسکی، رئیس‌جمهور اوکراین، به‌صراحت این پیشنهاد را رد کرده و آن را مغایر با قانون اساسی کشور دانسته است.
سویرایدنکو در پایان در پستی در شبکه ایکس نوشت: «این توافق پیامی روشن به شرکای جهانی ارسال می‌کند که همکاری بلندمدت با اوکراین، نه‌تنها ممکن است، بلکه مطمئن و پایدار خواهد بود.»
بر اساس پیش‌نویسی از این توافق که پیش‌تر توسط رویترز دیده شده بود، اوکراین موفق شده بندی را از توافق حذف کند که ملزم به بازپرداخت کمک‌های گذشته نظامی آمریکا می‌شد—موضوعی که کی‌یف به‌شدت با آن مخالفت کرده بود. البته این پیش‌نویس تضمین امنیتی مشخصی از سوی آمریکا برای اوکراین دربر نداشت.
در عین حال، اوکراین در حال رایزنی با شرکای اروپایی خود درباره تشکیل نیروی بین‌المللی برای تضمین امنیتش در صورت حصول توافق صلح با روسیه است.
