پس از آنکه لینا مخول خواننده آمریکایی – فلسطینی – اسرائیل، کنسرت اخیر خود را به عنوان رویدادی “در حیفا، فلسطین” معرفی کرد، او را از حضور در رویدادهای شهری منع کردند و شهردار حیفا خطاب به او گفت: “باید این را درک کنی – حیفا شهری در کشور یهودی و دموکراتیک اسرائیل است و برای همیشه چنین خواهد ماند.”
شهردار شهر حیفا در شمال اسرائیل روز یکشنبه اعلام کرد لینا مخول، خواننده آمریکایی-فلسطینی-اسرائیلی، دیگر به رویدادهای تحت حمایت شهرداری دعوت نخواهد شد. این تصمیم پس از آن گرفته شد که مخول کنسرت اخیر خود را به عنوان رویدادی “در حیفا، فلسطین” معرفی کرد.
اجرای مخول در یک باشگاه خصوصی در مرکز شهر برگزار شده بود و با بودجه شهرداری تأمین نشده بود.
به گزارش هاآرتص شهردار حیفا، یونا یاهاو، در یک پست در شبکه‌های اجتماعی نوشت: “باید این را درک کنی – حیفا شهری در کشور یهودی و دموکراتیک اسرائیل است و برای همیشه چنین خواهد ماند. هیچ چیز، حتی تو، این را تغییر نخواهد داد. موسیقی باید وسیله‌ای برای پیوند انسان‌ها باشد و من متأسفم که تو استعدادت را برای آسیب زدن به همزیستی و کشوری که در آن رشد کردی به کار می‌بری. تا زمانی که من شهردار باشم، تو در هیچ رویداد شهرداری اجرا نخواهی کرد.”
لینا مخول که برنده فصل دوم برنامه “صدای اسرائیل” (The Voice Israel) بود، در سال‌های اخیر عمدتاً به زبان عربی و عمدتاً در خارج از اسرائیل اجرا کرده است. در ژوئیه گذشته، او در مصاحبه‌ای با تلویزیون اردن، پس از انتشار آهنگ جدیدش به نام “در حالت سکوت” (On Mute)، گفت این ترانه به سرکوب هنرمندان فلسطینی ساکن اسرائیل می‌پردازد.
او گفت: “از ابتدای جنگ، ما به صورت جمعی روز و شب در حال عزاداری بوده‌ایم. شخصاً از سرگرمی و جشن‌ها دوری کردم چون آن‌ها فریاد می‌زنند ‘زندگی باید ادامه یابد’ و من نمی‌خواستم ادامه دهم. ادامه دادن یک امتیاز است، یک حواس‌پرتی، و در این زمان‌ها چیزی نیست که بیشتر از آن بیزار باشم. پس از تقریباً هشت ماه تلاش برای ساختن زندگی‌ای دور از خانه‌ام، متوجه شدم چه امکانات، آزادی‌ها یا فرصت‌های نانوشته‌ای دارم.”
در ماه اوت سال گذشته، مخول پستی را به اشتراک گذاشت که در آن از یک رویداد جمع‌آوری کمک مالی در حیفا برای کودکان غزه حمایت کرده و درخواست کمک‌های مالی برای “ارسال بسته‌های غذایی به مردم ما در غزه” کرده بود.
هفته گذشته، شهرداری حیفا همچنین کنسرت روز استقلال برنامه‌ریزی‌شده توسط دو رپر اسرائیلی به نام‌های سابلایمینال و دِ شَدو (The Shadow) را لغو کرد و اعلام کرد که از “هنرمندان تفرقه‌افکن” حمایت مالی نمی‌کند.
دِ شَدو (نام واقعی یوآو الیاسی)، که به خاطر فعالیت‌های راست افراطی‌اش شناخته شده، تظاهرات ضدچپ برگزار کرده، به حزب لیکود پیوسته و در شبکه‌های اجتماعی خود دیدگاه‌های ملی‌گرایانه ترویج می‌کند.
شهرداری حیفا در بیانیه‌ای اعلام کرد: “روز استقلال روز وحدت است – و به منظور ایجاد جشن مشترک برای همه ساکنان، رویدادها در حیفا، شهری مختلط که نماد همزیستی است، مطابق این رویکرد برنامه‌ریزی شده‌اند. هنرمندانی که با بودجه شهری حمایت می‌شوند باید باعث اتحاد شوند، نه تفرقه.”
پس از لغو کنسرت، الیاسی در پستی در فیسبوک به یاهاو پاسخ داد: “قیمتش را خواهی پرداخت – نقداً.”
پس از تصمیم شهردار حیفا برای منع لینا مخول از حضور در رویدادهای شهری، واکنش‌های زیادی از سوی کاربران شبکه‌های اجتماعی، فعالان حقوق بشر و برخی چهره‌های فرهنگی شکل گرفت.
در فضای عربی و فلسطینی، بسیاری از کاربران از لینا مخول حمایت کردند و او را نماد صدایی دانستند که در میان فشارها همچنان پایبند به هویت فلسطینی خود مانده است. برخی نوشتند که اقدام او، هرچند هزینه‌بر، اما شجاعانه و الهام‌بخش است.
در مقابل، گروه‌های راست‌گرای اسرائیلی، اقدام شهردار را ستودند و مخول را به «بی‌احترامی به اسرائیل» متهم کردند. برخی از این گروه‌ها خواهان لغو کنسرت‌های دیگر هنرمندانی شدند که مواضعی مشابه اتخاذ کنند.
در میان جریان‌های لیبرال‌تر اسرائیل، برخی تحلیلگران فرهنگی هشدار دادند که برخورد تند با هنرمندان منتقد، همزیستی را بیش از پیش تهدید می‌کند و باعث تعمیق شکاف‌های قومی و سیاسی در جامعه چندفرهنگی حیفا می‌شود. آنان تأکید کردند که حیفا سال‌ها به عنوان نماد همزیستی عرب‌ها و یهودیان شناخته می‌شد و چنین تصمیماتی این تصویر را خدشه‌دار می‌کند.
ماجرای لینا مخول فراتر از یک اختلاف بر سر یک واژه جغرافیایی است. این اتفاق بازتابی است از تنش‌های عمیق‌تر میان هویت‌های ملی و فرهنگی در اسرائیل و فلسطین. در شرایطی که فضاهای هنری و فرهنگی باید میدانی برای گفت‌وگو و پل‌سازی باشند، اکنون هر نشانه‌ای از هویت فلسطینی حتی در عرصه هنر هم به سرعت سیاسی می‌شود و به رویارویی مستقیم می‌انجامد. این وضعیت نشان می‌دهد که جامعه اسرائیل، به خصوص در شهرهای مختلطی مانند حیفا، در تقاطع حساسی از پرسش‌های هویتی، ملی و فرهنگی قرار دارد؛ جایی که هر حرکت، می‌تواند نماد یک نبرد بزرگ‌تر بر سر آینده‌ی این سرزمین باشد.
