در آستانه‌ی دور دوم مذاکرات هسته‌ای میان ایالات متحده و ایران، فرستاده‌ی ویژه‌ی ترامپ، استیو ویتکاف، روز جمعه به‌صورت محرمانه با دو مقام عالی‌رتبه‌ی اسرائیلی در پاریس دیدار کرد. به گفته‌ی سه منبع مطلع اسرائیلی، هدف از این دیدار تأثیرگذاری بر موضع واشنگتن پیش از مذاکرات حساس رم بوده است. این دیدار بین ران درمر، وزیر امور راهبردی اسرائیل، و دیوید بارنیا، رئیس سازمان اطلاعات موساد، از یک سو، و استیو ویتکاف، فرستاده‌ی کاخ سفید، از سوی دیگر انجام شد. منابع آگاه می‌گویند این دو مقام اسرائیلی بی‌سروصدا به پاریس رفتند تا در واپسین لحظات بر روند شکل‌گیری مواضع آمریکا در مذاکرات رم اثر بگذارند
در آستانه‌ی دور دوم مذاکرات هسته‌ای میان ایالات متحده و ایران، فرستاده‌ی ویژه‌ی ترامپ، استیو ویتکاف، روز جمعه به‌صورت محرمانه با دو مقام عالی‌رتبه‌ی اسرائیلی در پاریس دیدار کرد. آکسیوس می نویسد: دیداری بی‌سر و صدا اما با اهدافی بسیار بلند. به گفته‌ی سه منبع مطلع اسرائیلی، هدف از این دیدار تأثیرگذاری بر موضع واشنگتن پیش از مذاکرات حساس رم بوده است.
این دیدار بین ران درمر، وزیر امور راهبردی اسرائیل، و دیوید بارنیا، رئیس سازمان اطلاعات موساد، از یک سو، و استیو ویتکاف، فرستاده‌ی کاخ سفید، از سوی دیگر انجام شد. منابع آگاه می‌گویند که این دو مقام اسرائیلی بی‌سروصدا به پاریس رفتند تا در واپسین لحظات بر روند شکل‌گیری مواضع آمریکا در مذاکرات رم اثر بگذارند. هم دفتر نخست‌وزیری اسرائیل و هم سخنگوی ویتکاف از اظهار نظر رسمی درباره‌ی این ملاقات خودداری کردند.
ویتکاف که پیش‌تر برای گفت‌وگو درباره‌ی روسیه و اوکراین در پاریس به پاریس رفته بود، بلافاصله راهی رم شد تا در دور دوم مذاکرات با ایران شرکت کند.
در جریان دیدارهای پاریس، ویتکاف بار دیگر تأکید کرد که هدف دولت ترامپ حل‌وفصل بحران هسته‌ای ایران از راه دیپلماسی است؛ و ایالات متحده می‌خواهد اطمینان یابد که ایران دیگر به غنی‌سازی اورانیوم ادامه نخواهد داد.
بنیامین نتانیاهو و دیگر چهره‌های تندرو در اسرائیل، خواهان توافقی هستند که برنامه‌ی هسته‌ای ایران را به‌طور کامل نابود کند؛ و در غیر این صورت، گزینه‌ی حمله‌ی نظامی به تأسیسات هسته‌ای ایران را روی میز نگه می‌دارند.
در همین حال، ترامپ که پیش‌تر ضرب‌الاجلی دوماهه برای مذاکرات تعیین کرده بود، روز پنجشنبه گفت که فعلاً برای اقدام نظامی عجله‌ای ندارد، چون معتقد است ایران تمایل دارد گفت‌وگو کند.
در سوی دیگر، عباس عراقچی، وزیر خارجه‌ی ایران و طرف مذاکره‌ی ویتکاف، روز جمعه پس از سفر به مسکو وارد رم شد. عراقچی در مسکو با ولادیمیر پوتین دیدار و درباره‌ی مذاکرات با ایالات متحده رایزنی کرده بود.
هرچند روسیه به‌طور مستقیم در این گفت‌وگوها حضور ندارد، اما تهران امیدوار است بتواند از حمایت مسکو برای پیشبرد مواضع خود، از جمله در رایزنی با ترامپ، بهره‌مند شود. عراقچی روز جمعه گفت: «ما امیدواریم روسیه در شکل‌گیری توافق نقش داشته باشد.»
او همچنین افزود ایالات متحده در دور اول مذاکرات نشانه‌هایی از جدیت از خود نشان داده، اما تأکید کرد ایران از آمریکا «پیام‌های متناقض» می‌شنود؛ هم در انظار عمومی و هم در رایزنی‌های خصوصی. عراقچی گفت: «آن‌چه پشت میز مذاکره گفته می‌شود، اهمیت دارد.»
او تصریح کرد اگر آمریکا خواسته‌های غیرواقع‌بینانه را کنار بگذارد، دستیابی به توافق ممکن است. یکی از این خواسته‌های آمریکا، به گفته‌ی عراقچی، توقف کامل غنی‌سازی اورانیوم توسط ایران بوده است.
دور دوم مذاکرات قرار است روز شنبه در سفارت عمان در رم برگزار شود و پیش‌بینی می‌شود دست‌کم پنج ساعت به طول بینجامد.
هدف ایالات متحده از این دور از مذاکرات، رسیدن به چارچوبی برای گام‌های بعدی در مسیر توافق با ایران است.
با شکست وعده‌هایش برای صلح در غزه و اوکراین، ترامپ ممکن است با ایران نیز به بن بست بخورد
در آستانه ی این دیدار خبرگزاری رویترز در تفسیر ینوشت: با وجود آنکه وعده‌های دونالد ترامپ برای برقراری صلح سریع در غزه و اوکراین برآورده نشده، او اکنون رویاروی چالشی جدید و پیچیده قرار گرفته است: مهار برنامه‌ی هسته‌ای رو به رشد ایران.
دولت ترامپ قصد دارد دور دوم مذاکرات با ایران را روز شنبه در رم برگزار کند، گفت‌وگوهایی که تا پیش از این، پس از سال‌ها خصومت، بعید به نظر می‌رسید. خصومتی که از دوران نخست ریاست‌جمهوری ترامپ آغاز شد، زمانی که او توافق هسته‌ای ۲۰۱۵ را لغو و کمپین «فشار حداکثری» تحریم‌های فلج‌کننده را علیه تهران به راه انداخت.
با اینکه پس از گفت‌وگوی مثبت هفته‌ی گذشته در عمان، امیدهای محتاطانه‌ای به پیشرفت وجود دارد، اما مذاکره‌کنندگان انتظار ندارند به‌زودی به توافقی سریع دست پیدا کنند. منابع مطلع از جلسه‌ی کاخ سفید با ترامپ می‌گویند که بحث‌ها درباره‌ی چارچوب احتمالی توافق هسته‌ای هنوز در مراحل اولیه است. به گفته‌ی دو منبع، ممکن است پیش از توافق جامع، یک توافق موقت میان طرفین حاصل شود.
تهدیدهای مکرر ترامپ به بمباران تأسیسات هسته‌ای ایران در صورت شکست مذاکرات، بر تنش‌های منطقه‌ای افزوده است؛ مسأله‌ای که می‌تواند او را، علی‌رغم وعده‌ی خود مبنی بر «صلح‌آفرینی» در مراسم تحلیف ژانویه، به سوی درگیری جدیدی در خاورمیانه بکشاند.
ترامپ روز پنجشنبه اعلام کرد که برای حمله‌ی نظامی به ایران عجله‌ای ندارد و ترجیح می‌دهد مذاکرات را پیش ببرد. او گفت: «اگر گزینه‌ی دوم پیش بیاید، برای ایران بسیار بد خواهد بود. فکر می‌کنم ایران می‌خواهد مذاکره کند و امیدوارم چنین باشد.»
در رأس تیم مذاکره‌کننده‌ی آمریکا، استیو ویتکاف قرار دارد، دوست قدیمی ترامپ و سرمایه‌گذار املاک، که هیچ تجربه‌ی دیپلماتیکی ندارد و برخی تحلیلگران او را «فرستاده‌ی همه‌کاره» لقب داده‌اند. او مأمور شده است نه تنها برای توافق با ایران تلاش کند بلکه به جنگ‌های غزه و اوکراین نیز پایان دهد.
مقابل ویتکاف، عباس عراقچی، وزیر امور خارجه‌ی ایران نشسته است؛ مذاکره‌کننده‌ای کارکشته که برخی دیپلمات‌های غربی نگران‌اند بتواند از نداشتن تجربه‌ی ویتکاف به نفع خود بهره ببرد.
جاناتان پنیکاف، مقام پیشین اطلاعات ملی آمریکا در امور خاورمیانه، می‌گوید: «مدیریت همزمان سه پرونده‌ی غزه، اوکراین و ایران برای هر کسی دشوار است، به‌ویژه درباره‌ی ایران که پیچیدگی‌های فنی، تاریخی و ژئوپلیتیکی گسترده‌ای دارد.»
مزیت مهم ویتکاف اما ارتباط مستقیمش با ترامپ است؛ عاملی که به ایرانی‌ها نشان می‌دهد طرف حسابشان فردی مورد اعتماد رئیس‌جمهور است.
با این حال، هنوز مشخص نیست این مزیت بتواند روند مذاکرات را به نتیجه برساند.
در روزهای اخیر، اظهارات خود ویتکاف نیز به ابهام درباره‌ی موضع نهایی ترامپ در قبال ایران دامن زده است. او پیش از مذاکرات عمان به وال‌استریت ژورنال گفته بود که خط قرمز آمریکا «تسلیحاتی شدن» برنامه‌ی هسته‌ای ایران است؛ اظهاراتی که در عمل فاصله گرفتن از خواسته‌ی قبلی ترامپ یعنی «برچیدن کامل برنامه‌ی هسته‌ای» را نشان می‌داد.
او سپس دوشنبه شب در مصاحبه با فاکس‌نیوز گفت ایران می‌تواند با نظارت سختگیرانه به غنی‌سازی سطح پایین ادامه دهد، اما روز سه‌شنبه در شبکه‌ی اجتماعی ایکس نوشت که ایران باید برنامه‌ی غنی‌سازی خود را «کاملاً حذف» کند.
در پاسخ، عراقچی روز چهارشنبه تصریح کرد: «اصل غنی‌سازی قابل مذاکره نیست.»
تحریم‌های سخت علیه ایران، بدون شک به کشاندن تهران به پای میز مذاکره کمک کرده است. اما ایران همچنان با بدبینی و تردید به مذاکرات می‌نگرد و به نیت واقعی ترامپ اعتماد ندارد.
از زمان خروج ترامپ از توافق برجام، ایران محدودیت‌های سال ۲۰۱۵ را زیر پا گذاشته و ذخایر اورانیوم غنی‌شده‌ی خود را تا سطحی نزدیک به سلاح هسته‌ای افزایش داده است.
کارنامه‌ی دیپلماتیک ترامپ تا کنون ترکیبی از موفقیت و شکست بوده است. ویتکاف، که نقش محوری در دیپلماسی ترامپ دارد، موفق به توقف جنگ روسیه و اوکراین نشده و آتش‌بس موقت غزه که او پیش از آغاز دوره‌ی دوم ریاست‌جمهوری ترامپ کمک به برقراری آن کرده بود، فروپاشیده است.
در این میان، اسرائیل که پس از حمله‌ی حماس در ۷ اکتبر ۲۰۲۳، نفوذ منطقه‌ای ایران را تضعیف کرده، همچنان آشکارا اعلام می‌کند که آماده‌ی حمله به تأسیسات هسته‌ای ایران برای رفع تهدید موجودیتی خود است.
بنیامین نتانیاهو که از تصمیم ترامپ برای مذاکره با ایران غافلگیر شده، خواهان توافقی شبیه به توافق خلع سلاح هسته‌ای لیبی در سال ۲۰۰۳ شده است؛ توافقی که دستیابی به آن با ایران بسیار بعید به نظر می‌رسد.
کشورهای عربی حوزه‌ی خلیج فارس نیز از آغاز این مذاکرات استقبال کرده‌اند، اما نگرانند که در روند گفت‌وگوها نادیده گرفته شوند.
برخی تحلیلگران می‌گویند که علی‌رغم دشواری‌های فراوان، رسیدن به توافق هسته‌ای با ایران شاید برای ترامپ نسبت به ایجاد صلح پایدار در غزه و اوکراین کمتر دور از دسترس باشد.
لورا بلومنفلد، تحلیلگر خاورمیانه در دانشگاه جانز هاپکینز واشنگتن می‌گوید: «در یک توافق هسته‌ای، آمریکا می‌تواند میزان مشخصی از کنترل را اعمال کند. هر دو طرف آماده و مشتاق‌اند که تنش‌های هسته‌ای را پایان دهند.»
