
وزیر خارجه آمریکا مارکو روبیو روز جمعه اعلام کرد که اگر در عرض چند روز آینده نشانههای روشنی از امکان دستیابی به توافق صلح میان روسیه و اوکراین دیده نشود، رئیسجمهور دونالد ترامپ این تلاش را کنار خواهد گذاشت. روبیو که پس از دیدار با رهبران اروپایی و اوکراینی در پاریس سخن میگفت، تأکید کرد: «ما قرار نیست هفتهها و ماهها این روند را ادامه دهیم. بنابراین باید خیلی زود، و منظورم در عرض چند روز است، مشخص شود که آیا میتوان طی هفتههای آینده به توافق رسید یا نه.»
وزیر خارجه آمریکا مارکو روبیو روز جمعه اعلام کرد که اگر در عرض چند روز آینده نشانههای روشنی از امکان دستیابی به توافق صلح میان روسیه و اوکراین دیده نشود، رئیسجمهور دونالد ترامپ این تلاش را کنار خواهد گذاشت.
روبیو که پس از دیدار با رهبران اروپایی و اوکراینی در پاریس سخن میگفت، تأکید کرد: «ما قرار نیست هفتهها و ماهها این روند را ادامه دهیم. بنابراین باید خیلی زود، و منظورم در عرض چند روز است، مشخص شود که آیا میتوان طی هفتههای آینده به توافق رسید یا نه.»
او افزود: «رئیسجمهور نسبت به این موضوع بسیار جدی است. او زمان و انرژی زیادی را صرف کرده، اما مسائل مهم زیادی در جریان است که به همان اندازه یا حتی بیشتر شایسته توجهاند.»
در حالی که هنوز هیچ واکنشی از سوی پاریس، لندن، برلین، کییف یا مسکو نسبت به اظهارات روبیو منتشر نشده، این اظهارات همزمان با برخی نشانههای پیشرفت در مذاکرات آمریکا با اوکراین مطرح شد.
ترامپ روز پنجشنبه گفته بود انتظار دارد هفته آینده توافقی با کییف امضا کند که امکان دسترسی آمریکا به منابع معدنی اوکراین را فراهم میسازد. تلاش قبلی برای امضای چنین توافقی در ماه فوریه، پس از درگیری لفظی میان رئیسجمهور اوکراین ولودیمیر زلنسکی و ترامپ و معاونش جیدی ونس در کاخ سفید، بینتیجه مانده بود.
پس از گفتوگوهای روز پنجشنبه در پاریس — که نخستین مذاکرات حضوری و سطح بالای آمریکا در خصوص صلح با مشارکت قدرتهای اروپایی بود — روبیو گفت که چارچوب پیشنهادی آمریکا برای صلح، «با استقبال دلگرمکنندهای» روبهرو شده است. دفتر ریاستجمهوری اوکراین نیز این مذاکرات را «سازنده و مثبت» توصیف کرد.
نارضایتی فزاینده از بنبست در روند صلح
رویترز می نویسد: اظهارات روبیو در روز جمعه نشانهای از ناامیدی فزاینده در کاخ سفید نسبت به نبود پیشرفت در حل فهرست رو به گسترش بحرانهای ژئوپولیتیکی است.
ترامپ در جریان کارزار انتخاباتی وعده داده بود که ظرف ۲۴ ساعت پس از ورود به کاخ سفید، جنگ اوکراین را پایان خواهد داد. اما پس از آغاز به کار، این وعده را تعدیل کرده و گفته بود که رسیدن به توافق تا آوریل یا مه ممکن است، مشروط به برداشته شدن موانع.
او هر دو طرف را تحت فشار قرار داده تا بر سر میز مذاکره حاضر شوند، و تهدید کرده که در غیر این صورت یا تحریمهای سختتری علیه روسیه وضع خواهد کرد، یا کمکهای میلیاردی نظامی به اوکراین را متوقف میکند.
در مذاکرات قبلی که با میانجیگری آمریکا در عربستان سعودی برگزار شد، طرفین به یک آتشبس جزئی رسیدند اما توافق جامع حاصل نشد. در همین حال، جنگ ادامه یافته و اخیراً در پی حمله موشکی روسیه به شهر «سومی» در شمال شرقی اوکراین، ۳۵ نفر کشته شدند — حملهای که ترامپ آن را «اشتباه» توصیف کرد.
اگر واشنگتن از این روند عقبنشینی کند، احتمالاً تلاشها برای صلح به بنبست خواهد رسید، زیرا هیچ کشور دیگری نفوذ همزمانی بر مسکو و کییف ندارد.
گرچه تأثیرات این تصمیم هنوز روشن نیست، اما ممکن است ایالات متحده سیاست فعلی خود را حفظ کرده و همچنان به تحریمهای روسیه و کمک به کییف ادامه دهد. از سوی دیگر، ممکن است ترامپ تصمیم بگیرد پرداختها به اوکراین را متوقف کند.
روبیو گفت پس از مذاکرات پاریس با سرگئی لاوروف، وزیر خارجه روسیه، گفتوگو داشته و «برخی از عناصر» چارچوب صلح آمریکا را به اطلاع او رسانده است.
پوتین خواهان کنار گذاشتن تلاش اوکراین برای پیوستن به ناتو، به رسمیت شناختن حاکمیت روسیه بر چهار منطقه اوکراینی، و محدود شدن ارتش اوکراین است — خواستههایی که کییف آنها را به منزله تسلیم کامل میداند.
روبیو افزود که موضوع «تضمینهای امنیتی آمریکا» در قالب هرگونه توافقی نیز در مذاکرات پاریس مطرح شده، هرچند جزئیات بیشتری ارائه نداد. او گفت: «تضمینهای امنیتی مسألهای است که میتوان آن را به شکلی حل کرد که برای همه قابل قبول باشد، اما چالشهای بزرگتری هم داریم که باید ببینیم اساساً در کوتاهمدت قابل حل هستند یا نه.»
او در ادامه گفت: «هیچکس نمیگوید این توافق ظرف ۱۲ ساعت بسته میشود. اما ما باید ببینیم فاصله میان طرفین چقدر است و آیا اساساً میتوان این اختلافات را در بازه زمانی در نظر گرفتهشده کاهش داد.»
روبیو در پایان تأکید کرد: «ما باید همین حالا، در عرض چند روز، بفهمیم که آیا این موضوع در کوتاهمدت عملی هست یا نه. اگر نباشد، فکر میکنم از آن عبور خواهیم کرد.»