ماریو بارگاس یوسا، برنده جایزه نوبل ادبیات، روز یکشنبه ۱۳ آوریل در شهر لیما، پایتخت پرو، در ۸۹ سالگی درگذشت. این خبر را فرزند ارشد او، آلوارو، با انتشار پیامی در شبکه اجتماعی «ایکس» اعلام کرد؛ پیامی که به امضای دو فرزند دیگرش، گونثالو و مورگانا نیز رسیده بود.
در سال ۲۰۲۳، این نویسنده پرویی-اسپانیایی که در سال ۲۰۱۰ جایزه نوبل ادبیات را از آن خود کرده بود، به عضویت آکادمی فرانسه درآمد و جایگاه فیلسوف فقید میشل سر، که در سال ۲۰۱۹ درگذشت، را تصاحب کرد. گرچه بزرگی و وزن ادبی آثار بارگاس یوسا — که پیشتر نیز وارد مجموعه‌ی معتبر «لا پلِیاد» شده بود — بر کسی پوشیده نیست، اما مواضع سیاسی او و دوستی‌هایی که در راستای آنها شکل داده بود، موجی از انتقاد و تردید را به دنبال داشت.
به گزارش اومانیته، او سال‌هاست که به‌عنوان مخالف سرسخت کمونیسم و طرفدار اقتصاد نئولیبرالی شناخته می‌شود. در سال ۱۹۹۰ به‌عنوان نامزد جناح راست در انتخابات ریاست‌جمهوری پرو شرکت کرد و شکست خورد. بعدها نیز از نامزدی ریاست‌جمهوری کیکو فوجیموری، دختر دیکتاتور سابق آلبرتو فوجیموری، حمایت کرد.
در سال ۱۹۹۵ در آرژانتین، فراخوانی برای «به خاک سپردن گذشته» صادر کرد تا جنایات خونین دوران دیکتاتوری نظامی به فراموشی سپرده شود. او با ایوان دوکه، رئیس‌جمهور محافظه‌کار کلمبیا که مذاکرات صلح با شورشیان فارک را به شکل یک‌جانبه لغو کرد، نیز ارتباط نزدیکی داشت. همچنین، در شیلی، از خوزه آنتونیو کَست، نامزد راست افراطی، حمایت سیاسی و علنی به عمل آورد.
بارگاس یوسا، اگرچه همیشه از افتخارات ادبی استقبال می‌کرد، نشان داد نسبت به پول نیز بی‌تفاوت نیست. بر اساس اسناد افشاشده در «پاندورا پیپرز»، او بین سال‌های ۲۰۱۵ تا ۲۰۱۷ سهام‌دار شرکتی در جزایر ویرجین — یک بهشت مالیاتی — بوده است. گروهی از پژوهشگران دانشگاهی در فرانسه و دیگر کشورها، در زمان انتخاب او به آکادمی فرانسه، نسبت به این تصمیم هشدار دادند و آن را از نظر اخلاقی «به‌شدت مسئله‌دار» دانستند.
آنها نوشتند: «با اعطای شمشیر به او، اعضای آکادمی اشتباهی مرتکب شدند — شاید حتی خطایی اخلاقی — که تصویر فرانسه را در آمریکای لاتین مخدوش می‌کند، جایی که دیدگاه‌های افراط‌گرایانه بارگاس یوسا به‌خوبی شناخته‌شده و موجب انزجار گسترده هستند.»
در مراسم عضویت او در آکادمی، خوان کارلوس، پادشاه پیشین اسپانیا که در چندین رسوایی مالی و سیاسی نامش مطرح بوده و اکنون در امارات زندگی می‌کند، نیز حاضر بود — نشانه‌ای معنادار از دایره سیاسی و اجتماعی‌ای که بارگاس یوسا در آن می‌چرخید.
مانوئل والس، نخست‌وزیر پیشین فرانسه، در پیامی توییتری به دفاع از بارگاس یوسا برخاست و در ستایش او نوشت: «به نام ادبیات، باید از او حمایت کرد.»
2 پاسخ
مانوئل والس نخست وزیر پیشین از حزب سوسیالیست فرانسه نیز دارای ایده های بسیار نزدیک به راست افراطی است !
ماکسیم گورکی در هدف ادبیات مینویسد:
هدف ادبیات این است که به انسان کمک کند تا خود را بشناسد و ایمان به خودش را تقویت کند، میل به حقیقت و مبارزه با پستى ها را در وجودِ مردم توسعه دهد، بتواند صفات نیک را در آنها بیابد، در روح آنها عفت، غرور و شهامت را بیدار کرده، با آنها کارى کند تا مردمى نجیب، بهروز و قوى شده،……
موقع مناسبی است که دوستان مقاله هدف ادبیات از ماکسیم گورکی را دوباره مطالعه کنند .
بارگاس ، نویسنده ای که اندیشه اش تسلیم پول و سرنیزه گردید !