فروپاشی لیبرالیسم  – جاشوا اسپربر؛ برگردان: رضا فانی یزدی

در حدود بیست سال پیش در دوره‌ی درس «تاریخ خاورمیانه‌ی مدرن» در دانشگاه کلمبیا که توسط دکتر رشید خالدی تدریس می شد شرکت کردم و هنوز هم به آن فکر می‌کنم. در دریایی با حضور استادان برجسته و در اوج خود در کلمبیا، خالدی برجسته و درخشان بود؛ تمامی سخنرانی او بسیار روشن، منسجم و جذاب بود. اما فراتر از توانایی‌اش به‌عنوان یک سخنران، آنچه بیشتر جلب توجه می‌کرد، متانت، سنجیدگی، و حتی در مواقعی احتیاط او بود. او و دیگر اعضای دپارتمان MEALAC کلمبیا هیچ شباهتی به تصویر کاریکاتوری که راست‌گرایان از آنان ساخته‌ بودند, نداشتند. گرچه  آموزش آنان به نحوی «بحث‌برانگیز» بود، اما این نه به‌خاطر ایدئولوژی یا خلق‌وخوی خاصشان بود, چه برسد به اینکه بتوان به آنها اتهام بی‌اساس و بدخواهانه‌ی یهودستیزی زد. دلیل اصلی اتهامات به آنها بیشتر فقط به این دلیل بود که واقعیتی تاریخی را به‌درستی روایت می‌کردند، واقعیتی شکل‌گرفته از جنایات عظیم و مداومی که توسط صاحبان قدرت رخ داده است.

در همین رابطه است که، اعتراض اخیر خالدی به تسلیم دانشگاه کلمبیا در برابر حمله‌ی دولت ترامپ به دانشجویان، کارکنان، و آزادی آکادمیک و آزادی بیان، به‌مراتب قابل‌توجه‌تر است. خالدی می‌نویسد، کلمبیا به «ویشی کنار رود هادسون» تبدیل شده؛(اشاره به جمهوری ویشی به رهبری ژنرال پتن در فرانسه که با نازی ها همکاری می کرد) همکاری فاجعه‌بار و سازش‌کاری که دیگر فقط نامی از یک دانشگاه را با خود یدک می‌کشد. روشن است که این عقب‌گرد شتاب‌زده‌ی استبدادی به رهبری دولت ترامپ انجام شده، اما باید به یاد داشت که حملات تاریخی به این دپارتمان و منتقدان اسرائیل همواره وجهه‌ای دوحزبی داشته‌اند. همین مسئولیت مشترک دو حزب است که پوچی مقاومت پر ادعا، اما سطحی علیه ترامپ در دوره‌ی اول را آشکار می‌کند و مانع از آن می‌شود که نهادهای لیبرال بتوانند با دولت ترامپ امروز بطور موثر مقابله کنند.

ماهیت بی‌خاصیت دموکرات‌ها اکنون بوضوح در ماجرای سوء مدیریت دولت ترامپ در ارتباطات طبقه‌بندی‌شده‌اش پیش از حمله به یمن قابل مشاهده است. دموکرات‌ها و رسانه‌هایشان نمی‌توانند به اصل ماجرا – یعنی بمباران یک کشور خارجی و کشتار غیرنظامیان – اعتراض موثری داشته باشند. چرا که همین دموکرات‌ها، به‌ویژه در دوره‌ی باراک اوباما، جنگ علیه یمن را مستقیماً و از طریق سگ‌ هار و مهاجم خودشان، یعنی رژیم عربستان سعودی، تسهیل کردند. دلیل این که دموکرات‌ها امروز نمی‌توانند با قاطعیت بگویند این حمله باید از کانال‌های قانونی می‌گذشت یا نیاز به تایید کنگره داشت، این است که خود در دوران اوباما  با بی‌اعتنایی به قانون اختیارات جنگی و با ادعای اینکه حمله به لیبی «جنگ» محسوب نمی‌شود، این قانون را به مسخره گرفتند – ترفندی زبانی که حتی از جمله‌ی معروف بیل کلینتون که می‌گفت «همه‌چیز بستگی دارد به معنای کلمه‌ی ‘است’» نیز تحقیرآمیزتر و مرگبارتر بود. بایدن نیز، علی‌رغم وعده‌های پوچ همیشگی‌اش، به تداوم این یورش کمک کرد.(اشاره به استدلال مسخره کلینتون در رابطه با افتضاح رابطه او با خانم لوینسکی)**

در نتیجه، دموکرات‌ها تنها می‌توانند با اتهام «بی‌کفایتی در مدیریت امپراتوری» به ترامپ حمله کنند – نسخه‌ی مدرن نمایش میهن‌پرستی جان کری با شعار «در حال انجام وظیفه‌ام»، که هم مضحک است و هم بی‌اثر.

شاید بهتر است اعلام انزجار و وحشت لیبرال‌ها را کاملاً ریاکارانه نبینیم,وقتی که با طوفانی از گستاخی و حماقت دولت ترامپ روبه‌رو هستیم؟ اما با با این حال، نوعی اعتراض اغراق‌آمیز در لحن آن‌ها وجود دارد؛ رفتار آنها شبیه شوهری  عصبانی‌ از دست همسرش است که سر زنش فریاد می‌زند چون برنج را بیرون گذاشته، اما در حقیقت خشم واقعی‌ او از این است که می‌داند زن با همکارش رابطه دارد, اما خود او نیز با دوست همسرش سر و سری دارد، پس نمی‌تواند خشمش را آنچنان که هست بیان کند.

دموکرات‌ها، و همین‌طور دانشگاه کلمبیا و در معنای وسیع‌تر آن تمامی نهادهای لیبرال، در این بازی شریک‌اند، و طبیعی است که نمی‌توانند ناجی ما باشند. ما تنها هستیم در مواجهه با جنبش اقتدارگرایی‌ای که، علیرغم ضعف‌هایش، تا جایی که بتواند در جهت نابودی امنیت، آزادی و کرامت انسانی پیش خواهد رفت.

این به هیچ وجه دعوتی به سر فرو بردن, تسلیم و سکوت نیست. برعکس، چنین کاری خودکشی سیاسی و روانی است. این نکته به‌زیبایی در مقاله‌ی سال ۱۹۶۰ برونو بتلهایم در مجله‌ی هارپرز با عنوان «درس نادیده‌ی آنه فرانک» بیان شده است. این مقاله بحث‌برانگیز بود، چون آنه فرانک به نمادی از پاکی دوران جنگ تبدیل شده بود، و انتقاد از انتخاب‌های خانواده‌اش ظالمانه یا حتی کفرآمیز به نظر می‌رسید. اما بتلهایم با هدف گرفتن تحسین همگانی از «روش کنار آمدن – یا بهتر بگوییم، کنار نیامدن» آن‌ها، به تناقضی بزرگ اشاره می‌کند: اینکله کسانی که مثل خانواده‌ی فرانک تصور می کردند که  با مخفی شدن در امان خواهند بود، در واقع بیشتر در معرض خطر بودند. چیزی که برای بتلهایم اهمیت بیشتری داشت، پیامدهای روانی این انتخاب‌ها بود. او می‌نویسد:

«با افزایش ناامیدی‌شان، بیشتر به سبک زندگی سابق و یکدیگر چسبیدند، کمتر قادر بودند دست از اموالی بکشند که با زحمت عمرشان به دست آورده بودند. هر چه آزادی عملشان کاهش یافت و آن اندک چیزهایی هم که مجاز به انجام آن بودند با مقررات تحقیرآمیز نازی‌ها محدود شد، توانایی‌شان برای اقدام مستقل کمتر شد. انرژی حیاتی‌شان از اضطراب روزافزون تهی شد. هر چه کمتر در خود قدرت می‌یافتند، بیشتر به چیزهایی که پیش‌تر به آن‌ها حس امنیت می‌داد – محیط آشنا، سبک زندگی قدیمی، دارایی‌ها – چنگ می‌زدند. اما آنچه روزی نماد امنیت بود، اکنون جانشان را به خطر می‌انداخت، چرا که بهانه‌ای برای پرهیز از تغییر شده بود. در هر دیدار جدید، آن جوان بستگانش را ناتوان‌تر، کمتر مایل یا قادر به پذیرش توصیه‌هایش، و بیشتر منجمد در بی‌عملی می‌دید؛ و این بی‌عملی آن‌ها را یک گام دیگر به سوی کوره‌های آدم‌سوزی نزدیک‌تر می‌کرد – جایی که در نهایت همه‌شان جان باختند.»

یعنی، درسی که جهان از داستان آنه فرانک گرفت – ستایش توانایی پناه بردن به دنیایی خصوصی، لطیف و حساس – نه‌تنها خودخواهانه، بلکه اشتباه بود: انکار واقعیت و پرهیز از رویارویی با نظامی که می‌تواند ناگهان به شکلی هولناک سرکوبگر شود. در مقابل، کسانی که بر اصول ایستادند و خطر کردند، یا دشواری‌های فرار را به جان خریدند – انتخاب‌هایی که آن زمان پرمخاطره‌تر به نظر می‌رسید – نه‌تنها بیشتر شانس بقا داشتند، بلکه سلامت روانی‌شان را نیز حفظ کردند.

* جاشوا اسپربر استاد علوم سیاسی و تاریخ است. او نویسنده‌ی کتاب مدیریت مصرف‌کننده در عصر اینترنت است.

این مطلب در کانترپانچ یک مجله آنلاین چپ‌گرا چند روز پیش چاپ شده است که نسخه انگلیسی آن را در لینک زیر می توانید ملاحظه کنید. 

**https://slate.com/news-and-politics/1998/09/bill-clinton-and-the-meaning-of-is.html